Theo phản ánh, ngày 18/7/1993, bà Trần Thị Phin được thôn Lãm Khê, xã Đồng Hòa cấp 135m2 đất ở (chiều rộng 4,5m2, chiều dài 30m), có phiếu thu số 27 do thôn Lãm Khê thu 3,5 triệu đồng nộp lệ phí cấp đất làm nhà ở. Đến ngày 26/4/1994, bà Phin chuyển nhượng lại cho bà Vũ Thị Nụ (có xác nhận của ông Phạm Văn Trền, Thôn phó thôn Lãm Khê). Năm 2016, vợ chồng bà Nụ chuyển nhượng lại mảnh đất trên cho vợ chồng ông Nguyễn Văn Ý.

Từ khi được chuyển nhượng, gia đình ông Ý vẫn sử dụng ổn định, không tranh chấp, không lấn chiếm ra vị trí khác của đường giao thông Nhà nước. Ngày 14/3/2023, UBND quận Kiến An ra Thông báo thu hồi đất số: 199/TB-UBND để thực hiện Dự án xây dựng hạ tầng kĩ thuật khu tái định cư (TĐC) tại tổ dân phố Phương Khê, thu hồi đất của UBND phường Đồng Hòa (người đang sử dụng đất hộ ông Nguyễn Văn Ý) dự kiến thu hồi để thực hiện dự án là 104,7m2.

Ngày 29/6/2023, Thanh tra quận Kiến An có Báo cáo số: 56/BC-TTr gửi UBND quận về việc kiểm tra các phiếu thu có liên quan đến một số hộ dân bị thu hồi đất tại Dự án xây dựng hạ tầng kĩ thuật khu TĐC tại tổ dân phố Phương Khê. Quá trình xác minh, làm việc với UBND phường Đồng Hòa liên quan đến 3 phiếu thu tiền cấp đất giai đoạn năm 1993-1994 của lãnh đạo thôn Lãm Khê cấp đất tại khu dân cư thuộc trục đường Lãm Khê: UBND phường không lưu trữ bất kì chứng từ, sổ sách thực hiện việc cấp đất nêu trên… Mặt khác, sự việc đã xảy ra từ lâu, các đối tượng liên quan đến việc thu tiền đã chết hoặc già yếu không còn minh mẫn. Do vậy, Thanh tra quận chưa đủ cơ sở khẳng định việc thôn Lãm Khê đã thu tiền đối với bà Trần Thị Phin theo Phiếu thu số 27 ngày 19/7/1993 và ông Nguyễn Văn Dinh theo Phiếu thu số 09 ngày 6/9/1993.

Ông Nguyễn Văn Ý chỉ khu đất duy nhất của gia đình đang sử dụng, nhưng UBND quận và phường cho rằng đất thủy lợi, giao thông.

Ngày 25/12/2023, Phòng Kĩ thuật hình sự, Công an TP Hải Phòng có Văn bản số: 1302/CV-PC09 gửi Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Kiến An về kết quả giám định phiếu thu số 27 ghi ngày 18/7/1993 mang tên Trần Thị Phin và Phiếu thu số 29 ghi ngày 6/9/1993 mang tên Nguyễn Văn Dinh xác định: Dấu tròn có nội dung “U.B.N.D XÃ ĐỒNG HÒA TX KIẾN AN TP HẢI PHÒNG” là cùng một con dấu đóng ra; Chữ kí Phạm Văn Trên, tại mục Thủ quỹ do cùng một người kí, viết ra, không phát hiện thấy có sự tẩy xóa, sửa chữa nội dung trên các mẫu giám định.

Tuy nhiên, đến ngày 23/10/2023, UBND phường Đồng Hòa ra Thông báo số: 63/TB-UBND phường về việc tháo dỡ công trình vi phạm vi phạm trên đất do UBND phường quản lí. Theo đó, UBND phường cho rằng gia đình ông Nguyễn Văn Ý đang sử dụng thửa đất số 62-01, tờ bản đồ số 7 diện tích 55m2, chủ sử dụng UBND, mục đích sử dụng thủy lợi - mương thoát nước và thửa đất số 152-01, tờ bản đồ số 7, diện tích 49,7m2, chủ sử dụng UBND, mục đích sử dụng đất giao thông… để bảo đảm đúng quy định, UBND phường thông báo cho ông Nguyễn Văn Ý là người đang sử dụng đất trên đất của UBND phường phải tự tháo dỡ công trình vi phạm trả lại đất cho UBND phường, để phường bàn giao cho dự án.

Ngày 2/7/2024, UBND quận Kiến An ban hành Quyết định số: 1232/QĐ-KPHQ buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với ông Nguyễn Văn Ý phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả do đã có hành vi vi phạm hành chính quy định tại: Điểm a Khoản 9, Điều 12, Nghị định 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt; Điểm a, Khoản 4, 5 Điều 14 Nghị định số: 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai… buộc tháo dỡ công trình đã được xây dựng, khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra; buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm và buộc trả lại đất đã chiếm; buộc nộp lại số tiền 33,942 triệu đồng bất hợp pháp do thực hiện hành vi vi phạm gây ra…

Ông Nguyễn Văn Ý cho biết: Bố tôi Nguyễn Văn Tất là liệt sĩ chống Mỹ, gia đình chúng tôi chỉ có mảnh đất duy nhất ở đây để cả gia đình 4 thế hệ sinh sống, ăn ở, mẹ tôi - vợ liệt sĩ hiện đang ốm liệt giường. Tôi là một cựu chiến binh, chúng tôi luôn thượng tôn pháp luật. Đất đai được giao, mua bán từ những năm 1993, không có bất kì cơ quan nào xử phạt vi phạm hành chính, hay chiếm dụng giao thông. Đất gia đình vẫn quản lí, sử dụng ổn định không tranh chấp, đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), nhưng do khu đất nằm ở lối vào Khu tái định cư, nên các cơ quan chức năng muốn thu hồi, trong khi bản đồ địa chính gia đình tôi yêu cầu được xem, cung cấp, nhưng không được. Ngoài ra, đơn thư gia đình tôi đến nay vẫn chưa được xem xét giải quyết, nhưng xã báo cáo thiếu khách quan, dẫn đến quận ban hành quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả để cưỡng chế. Gia đình tôi mong muốn UBND TP Hải Phòng, UBND quận Kiến An xem xét bồi thường, hỗ trợ TĐC cho gia đình tôi, chứ không 4 thế hệ gia đình tôi ra đường…

Ông Phạm Đức Tám, Chủ tịch UBND phường Đồng Hòa cho biết: Đất có nguồn gốc của bà Trần Thị Phin được UBND xã Đồng Hòa cấp năm 1993. Tại thời điểm cấp đất bà Trần Thị Phin không có quyết định cấp đất mà chỉ có Phiếu thu số 27 ngày 18/7/1993, nội dung nộp tiền lệ phí cấp đất làm nhà ở năm 1993 với số tiền 3.500.000 đồng, không ghi địa chỉ cụ thể của thửa đất.

Ngày 13/2/2023, UBND phường có Biên bản về việc kiểm tra xác minh nguồn gốc đất của ông Nguyễn Văn Ý với ông Bùi Đức Quắc (chồng bà Trần Thị Phin). Theo đó ông Bùi Đức Quắc trình bày: Năm 1993, UBND xã Đồng Hòa cấp đất cho bà Trần Thị Phin, đến năm 1994 gia đình bà Trần Thị Phin đã chuyển nhượng cho ông Nguyễn Văn Bình và vợ là bà Vũ Thị Nụ, sau đó vợ chồng ông Bình, bà Nụ chuyển cho vợ chồng ông Nguyễn Văn Ý.

Ngày 7/7/2023, UBND phường có biên bản làm việc với ông Nguyễn Văn Ý về diễn biến quá trình sử dụng và điều kiện ăn ở. Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Ý trình bày là hiện nay gia đình có 6 nhân khẩu không có nhà ở nào khác.

Theo hồ sơ quản lí của phường và qua xác minh hiện nay, ông Nguyễn Văn Ý không còn chỗ ở nào khác trên địa bàn phường Đồng Hòa.

Diện tích hiện trạng gia đình ông Nguyễn Văn Ý đang sử dụng thuộc 2 thửa đất số 152-02, 62-01, tờ bản đồ số 8 là 104,7m2 chênh lệch giảm 30,3m2 so với giấy tờ mua bán năm 1994. Lí do tại thời điểm mua bán giữa 2 gia đình chỉ áng chừng mà không đo đạc cụ thể. Về việc này gia đình bà Nụ không có kiến nghị gì về phần diện tích giảm trên.

Diện tích thu hồi thực hiện dự án là 104,7m2 thuộc thửa đất số, 62-01, 152-01 tờ bản đồ số 8. Trong đó diện tích trong chỉ giới là 104,7m2 (diện tích thuộc thửa đất số 62-01 là 55,0m2 và diện tích thuộc thửa đất số 152-01 là 49,7m2).

Việc xác minh gia đình bà Trần Thị Phin được UBND xã Đồng Hòa cấp đất từ năm 1993 (theo biên bản xác minh ngày 2/11/2022). Tuy nhiên, UBND phường không có hồ sơ lưu thời điểm cấp đất, gia đình không cung cấp được giấy tờ chứng minh vị trí được cấp theo phiếu thu số 27 ngày 08/7/1993, đến năm 1997 khi đo đạc lập hồ sơ địa chính thửa đất của bà Trần Thị Phin chuyển nhượng cho ông Nguyễn Văn Bình, vợ là bà Vũ Thị Nụ vẫn thể hiện là đất giao thông, thủy lợi.

Hiện nay các cơ quan chức năng TP Hải Phòng, UBND quận, Công an quận Kiến An đang vào cuộc xem xét giải quyết, nên việc cưỡng chế phải chờ kết luận công an.

Từ những thông tin trên, nên chăng UBND TP Hải Phòng, UBND quận Kiến An cần xem xét lại hồ sơ, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình ông Nguyễn Văn Ý, con trai liệt sĩ và là người cao tuổi.