Đất sốt liên tiếp xảy ra đang gây ra nhiều hệ quả tiêu cực, làm mất cơ hội tạo lập nhà ở chính đáng của nhiều người dân có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp ở đô thị... Tình trạng đẩy giá cao hơn so với giá trị thật gây khó khăn trong việc thu hút các nhà đầu tư, khiến họ gặp khó khăn trong đền bù khi thực hiện dự án. Quan ngại nhất là nhiều khu đất bị bỏ hoang vì giới đầu cơ mua rồi để đấy, chờ giá thật cao mới bán gây khó khăn cho địa phương.

Sốt đất là vấn đề không mới, nhưng ngành tài chính, tài nguyên và môi trường chậm có giải pháp căn cơ. Thiết nghĩ, nếu Nhà nước mạnh dạn áp mức thuế suất cao khi bán, chuyển nhượng nhà đất trong năm đầu tiên và giữ mức thuế suất cao trong năm thứ hai, thứ ba thì sẽ hạn chế việc sốt đất. Các trường hợp chuyển nhượng nhà đất sau khi tạo lập được 3 năm hoặc chứng minh được nhu cầu, chuyển nhượng nhà đất là chính đáng thì áp dụng thuế suất bình thường. Theo đó, những cá nhân, tổ chức sở hữu nhiều BĐS mà không đưa đất vào sản xuất, kinh doanh, không sử dụng để ở thì chịu mức thuế suất lũy tiến tùy theo số lượng nhà đất sở hữu. Trong trường hợp thị trường BĐS bị đầu cơ thì có thể áp dụng thuế suất ở mức cao nhất để giới đầu cơ không dám lũng đoạn.

Tuy nhiên, tình trạng sốt đất còn do lỗi trong xây dựng quy hoạch, thiếu minh bạch trong quản lí, yếu kém trong ban hành và tổ chức thực thi chính sách tạo quỹ đất của các địa phương. Bên cạnh đó, do không đánh thuế tài sản nên nhiều tổ chức, cá nhân “lách luật” đầu cơ đất gây lãng phí tài nguyên quốc gia. Tình trạng này vô hình trung triệt tiêu động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nguồn lực đất đai bị rơi vào tay của nhóm lợi ích, gây bất bình đẳng trong xã hội.

Rất mừng là mới đây, Bộ Tài chính đã dự thảo Luật Thuế tài sản để trình Quốc hội, trong đó đề xuất phương án áp dụng mức thuế tài sản chung (gồm cả đất và nhà) với tỉ lệ 0,3% nếu xác định ngưỡng nhà không chịu thuế dưới 1 tỉ đồng hoặc áp dụng tỉ lệ 0,4% nếu ngưỡng nhà không chịu thuế là 700 triệu đồng. Nếu dự thảo trên sớm được thông qua và đi vào cuộc sống sẽ đưa BĐS về đúng giá trị thực của nó, đồng thời khuyến khích các tổ chức, cá nhân sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai.