Bà Huệ trình bày sự oan ức với phóng viên.

Bỗng dưng trở thành bị cáo?

Theo hồ sơ vụ án, bà Nguyễn Thị Thu Huệ, sinh năm 1972, ngụ quận 11, TP Hồ Chí Minh, thành lập một số doanh nghiệp, trong đó có Công ty Thúy Hà vốn điều lệ là 18 tỉ đồng. Công ty Thúy Hà được bà Huệ nhờ 2 người đứng tên thành viên, trong đó ông Nguyễn An Ninh là người đại diện theo pháp luật.

Do có quan hệ làm ăn từ trước nên ngày 28/11/2008, bà Huệ thỏa thuận chuyển nhượng trước 50% vốn góp của Công ty Thúy Hà cho ông Huỳnh Công Thiện, sinh năm 1976, ngụ quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh. Quá trình thương lượng, hai bên thống nhất rằng, phía ông Thiện sẽ thay mặt bà Huệ trả toàn bộ các khoản vay mà Công ty Thúy Hà đang nợ tại Ngân hàng BIDV Chi nhánh Tây Sài Gòn, với tổng số tiền hơn 49,5 tỉ đồng. Đổi lại, ông Thiện sẽ được bà Huệ nhượng lại phần vốn góp tại một số công ty mà bà Huệ có hùn hạp làm ăn với ông Thiện ...

Đến ngày 18/12/2008, phía Công ty Thúy Hà chính thức được Sở Kế hoạch và Đầu tư đăng kí thay đổi cả 2 thành viên (100%) từ phía bà Huệ sang cho vợ và người thân của ông Thiện đứng tên, phía bà Huệ mới chính thức bàn giao con dấu …

Việc làm ăn, nợ nần đến đây coi như chấm dứt, bà Huệ không còn liên quan gì với ngân hàng. Sau khi thỏa thuận, phía ông Thiện cũng rất tích cực trả các khoản nợ mà phía bà Huệ chuyển giao. Đến ngày 30/9/2009, phía ông Thiện đã trả toàn bộ số nợ (49,5 tỉ đồng) của Công ty Thúy Hà thời kì bà Huệ vay, trong đó có khoản nợ 10,1 tỉ đồng mà Công ty Thúy Hà vay trong các ngày 1,3 và 9/12/2008.

Được đối tác trả hết nợ thay mình, các tài sản mà bà Huệ mang đi thế cũng được ngân hàng lần lượt giải chấp, trả lại cho phía bà Huệ.

Nhưng thật trớ trêu, vào năm 2015, ông Thiện làm ăn thua lỗ, không còn khả năng trả nợ nên bị điều tra nhiều khoản vay, trong đó có các khoản vay của Công ty Thúy Hà. Lúc này bà Huệ được Cơ quan điều tra mời lên với tư cách là nhân chứng trong vụ án. Sau đó chuyển thành người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan và đến tháng 7/2018, bà Huệ trở thành bị can trong vụ án với cáo buộc “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” 10,1 tỉ đồng của Ngân hàng BIDV - Chi nhánh Tây Sài Gòn.

Có dấu hiệu oan sai?

Mặc dù bị cáo Huệ kêu oan, nhưng hai cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm đều tuyên mức án 12 năm tù và buộc bồi thường cho Ngân hàng BIDV - Chi nhánh Tây Sài Gòn hơn 23 tỉ đồng (10,1 tỉ tiền gốc và 13,1 tỉ tiền lãi).

Trong quá trình điều tra, ông Thiện nhiều lần thừa nhận, giữa ông với bà Huệ đã thỏa thuận ông sẽ thay bà Huệ trả cho BIDV là hơn 49,5 tỉ đồng và ông đã tất toán xong vào ngày 30/9/2009 (trong đó có khoản 10,1 tỉ đồng mà bà Huệ rút ra trong các ngày 1,3 và 9/12/2009 …).

Tuy nhiên mãi đến năm 2018, ông Thiện thay đổi lời khai, làm đơn tố cáo cho rằng, do không biết bà Huệ làm hồ sơ để vay BIDV 10,1 tỉ đồng trong các ngày 1,3 và 9/12/2008.

Từ đó, nhà chức trách lập luận rằng, bà Huệ đã thỏa thuận chuyển Công ty Thúy Hà cho phía ông Thiện vào ngày 28/11/2008, thế nhưng đến ngày 1,3 và 9/12/2008, vẫn chỉ đạo Nguyễn An Ninh (lúc này đã chuyển vốn góp cho người ông Thiện chỉ định) kí với phía công ty khác mua thép để xuất hóa đơn “khống”, để phía Ngân hàng BIDV giải ngân số tiền 10,1 tỉ đồng và rút ra đưa cho bà Huệ là hành vi lừa đảo.

Tại phiên tòa, bị cáo Huệ cũng như các luật sư bào chữa cho bị cáo cho rằng, Công ty Thúy Hà có 2 thành viên. Vào ngày 28/11/2008, bà và ông Thiện mới thỏa thuận chuyển phần vốn góp 50%, còn lại 1 thành viên vẫn chưa thỏa thuận. Bà Huệ cho biết: “Thực tế giấy tờ đó mới chỉ là bàn bạc, chứ chưa phải chính thức về mặt pháp lí, vì phải chờ Sở Kế hoạch và Đầu tư đăng kí thay đổi thì mới có giá trị theo quy định. Mãi đến ngày 18/12/2008, việc chuyển nhượng này mới hoàn tất khi được Sở Kế hoạch và Đầu tư đăng kí thay đổi. Thời gian từ khi thỏa thuận đến khi hoàn tất thì mọi việc tại Công ty Thúy Hà vẫn do tôi điều hành và ông Thiện cũng rất hiểu điều đó. Hơn thế, việc vay 10,1 tỉ này là nằm trong kế hoạch và hạn mức tín dụng được phía ngân hàng BIDV đã kí với Công ty Thúy Hà từ trước đó. Đặc biệt, trong các ngày 1,2 và 4, anh Nguyễn An Ninh (người của bà Huệ tại Công ty Thúy Hà- PV) vẫn kí và chuyển tiền để tất toán một số khoản mà Công ty Thúy Hà đang nợ ngân hàng BIDV, chứ chưa chuyển giao cho phía ông Thiện…”.

Bà Huệ thừa nhận rằng để vay được tiền, bà đã đưa rất nhiều tài sản để thế chấp. Tuy nhiên thời điểm đó, không phải có tài sản là được cho vay nên cả người vay lẫn ngân hàng đều có những “chiêu” để tạo điều kiện cho nhau.

Luật sư Phạm Công Hùng, cựu thẩm phán TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh cho rằng, việc quy kết bị cáo Huệ phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là chưa thuyết phục, thiếu căn cứ, có dấu hiệu oan sai cho bị cáo. Theo luật sư Hùng, bà Huệ có “lách” bằng cách cung cấp hồ sơ chưa trung thực với thực tế hoạt động của công ty để được vay vốn, nhưng việc “lách” này không nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản, vì thực tế bị cáo không gây thiệt hại gì cho phía ngân hàng và đã được phía ông Thiện đã trả thay cho bà Huệ theo thỏa thuận xong từ 30/9/2009.

Luật sư Hùng nhấn mạnh: “Không ai đi lừa đảo mà đưa rất nhiều tài sản có giá trị lớn để đi thế chấp vay khoản tiền nhỏ cả. Còn nếu cho rằng ông Thiện không biết khoản vay của Công ty Thúy Hà vào các ngày 1,3 và 9/12/2008 nên ông Thiện đã trả nhầm, trả lố lại càng vô lí vì trong rất nhiều lời khai trước, ông Thiện đều khai rõ có sự thỏa thuận phía ông Thiện phải trả cho BIDV -Chi nhánh Tây Sài Gòn hơn 49,5 tỉ đồng. Hơn nữa, thời điểm đó, ông Thiện phải đi vay từng khoản tiền nhỏ vài trăm triệu, mà lại đi trả nhầm, trả “lố” cho bà Huệ 10,1 tỉ đồng là không thể nào tin được và nó phi logic. Khoản tiền 10,1 tỉ này đã được tất toán xong cả chục năm và không có bất kì khiếu nại, nhắc nhở, khúc mắc nào từ tất cả các bên… nên cáo buộc bà Huệ có hành vi lừa đảo là không có cơ sở, cần phải có bản án giám đốc thẩm công minh, khách quan nhất…”.

Nhận định về vụ án trên, nhiều luật sư cho rằng:

Thứ nhất, việc chứng minh tội phạm với trường hợp này rất khiên cưỡng, thiếu cơ sở khoa học, hình sự hóa các quan hệ dân sự. Cụ thể, nếu cho rằng trả nhầm, trả “lố” thì việc này sẽ là quan hệ dân sự, ông Thiện có quyền yêu cầu phía bà Huệ phải trả lại khoản tiền “lố” đó cho ông Thiện.

Thứ hai, vì sao một khoản tiền 10,1 tỉ đồng đã tất toán cho ngân hàng cả chục năm về trước, nhưng chục năm sau, cơ quan điều tra lại gửi văn bản đề nghị phía ngân hàng phong tỏa số tiền đó, trong khi ngân hàng không bị thiệt hại và không có bất kì yêu cầu gì về khoản tiền này?

Thứ ba, vì sao khoản tiền 10,1 tỉ kia đã nằm trong ngân hàng cả chục năm và nó sẽ luân chuyển, xoay vong để sinh lãi, vậy tại sao còn tuyên bị cáo phải khắc phục hơn 12 tỉ đồng tiền lãi từ số tiền 10,1 tỉ đồng này? Vậy số tiền ngân hàng không thiệt hại, giờ bỗng dưng lại được nhận thêm hơn 23 tỉ đồng, còn sinh mạng của một con người lại phải ngồi tù sau khi đã tất toán cho ngân hàng gần chục năm?

Thứ tư, việc bà Huệ bị tuyên phạm tội thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng và có mức án thuộc khung hình phạt cao nhất, nhưng chưa bị bắt giam ngày nào chắc có điều gì đó uẩn khúc. Do vậy, TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao nên xem xét lại bản án trên, nhằm tránh oan sai cho người vô tội.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.