Ngày truyền thống NCT Việt Nam

Ngày 1/9/1939, chiến tranh thế giới lần thứ II bùng nổ. Ở Châu Âu, quân đội phát xít Đức tấn công Ba Lan, Pháp; Chính phủ phản động Pháp đầu hàng Đức. Ở Đông Dương, phát xít Nhật tiến sát biên giới Việt Nam - Trung Quốc; thực dân Pháp lo sợ trước phong trào cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân Đông Dương và phát xít Nhật đe dọa nhảy vào Đông Dương… Ngày 22/9/1940, Nhật tiến đánh Lạng Sơn, Hải Phòng và Pháp nhanh chóng đầu hàng Nhật.

Ngày 28/4/1941, đồng chí Nguyễn Ái Quốc - Chủ tịch Hồ Chí Minh về nước trực tiếp chỉ đạo cách mạng Việt Nam. Tháng 5/1941, Người triệu tập Hội nghị Trung ương 8 chỉ đạo thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh) tập hợp lực lượng chống đế quốc. Ngày 6/6/1941, Người viết thư “Kính cáo đồng bào” và “Lời hiệu triệu đoàn kết tất cả các cụ phụ lão” kêu gọi toàn dân đoàn kết thực hiện nhiệm vụ giải phóng dân tộc; nêu rõ vai trò, trách nhiệm của phụ lão: “Trách nhiệm của các vị phụ lão với nhiệm vụ đất nước thật là trọng đại. Đất nước hưng thịnh do phụ lão xây dựng, đất nước tồn tại do phụ lão giúp sức. Nước mất, phụ lão cứu, nước suy sụp, phụ lão phù trì, nước nhà hưng, suy, tồn, vong phụ lão đều gánh trách nhiệm rất nặng nề… Nước nhà lo, các cụ cùng phải lo. Nước nhà vui, các cụ đều cùng được vui”.

Bác Hồ chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu người cao tuổi Thủ đô Hà Nội nhân dịp đón Tết cổ truyền tại khuôn viên Phủ Chủ tịch. Ảnh tư liệu

Người cho rằng, đoàn kết NCT trong một tổ chức là yêu cầu cấp thiết. Do đó, ngày 21/9/1945, với cương vị Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Người gửi thư tới các cụ phụ lão, kêu gọi: “Chúng ta là bậc phụ lão, cần phải tinh thần đoàn kết trước để làm gương cho con cháu ta. Vậy tôi mong các vị phụ lão ở Hà Thành ra xung phong tổ chức “Phụ lão cứu quốc Hội” để cho các phụ lão cả nước bắt chước và hùn sức giữ gìn nền độc lập nước nhà”.

Hưởng ứng Lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phụ lão cứu quốc Hội được tổ chức ở các địa phương trong cả nước, góp phần tích cực cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiến hành kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược giành thắng lợi.

Sau ngày 30/4/1975 đất nước hoàn toàn thống nhất, Hội Phụ lão cứu quốc lấy tên Hội Bảo thọ, Hội Vui tuổi già, Quỹ Thọ… để phù hợp với yêu cầu tình hình thực tiễn của đất nước, trong đó coi trọng công tác chăm sóc NCT, quan tâm, chia sẻ lúc ốm đau, hoạn nạn, chúc thọ mừng thọ… góp phần xây dựng quan hệ tình làng nghĩa xóm, nhân ái, nghĩa tình, đoàn kết.

Đáp ứng nguyện vọng chính đáng của đông đảo NCT, ngày 29/4/1994, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 523/QĐ-TTg thành lập Hội NCT Việt Nam; Chỉ thị số 59/CT-TW ngày 27/9/1995 của Ban Bí thư Trung ương (khóa VII) về chăm sóc NCT; Quyết định số 772/QĐ-TTg ngày 26/5/2006 của Thủ tướng Chính phủ lấy ngày 6/6 hằng năm là Ngày truyền thống NCT Việt Nam; ngày 23/11/2009, Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam khóa XII ban hành Luật NCT. NCT đã sát cánh cùng Nhân dân cả nước tích cực tham gia nhiều phong trào, đấu tranh, thi đua yêu nước, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng trong từng giai đoạn lịch sử của đất nước.

Bác Hồ với đại biểu phụ lão và thiếu nhi đến chào mừng Đại hội thống nhất Việt Minh - Liên Việt, tháng 3/1951

Các nhiệm kì Đại hội Hội NCT Việt Nam

Từ ngày thành lập đến nay, Hội NCT Việt Nam đã trải qua 5 kì Đại hội.

Đại hội I tổ chức ngày 9-10/5/1995 tại Hà Nội, có 215 đại biểu tham dự; Đại hội bầu GS Phạm Khuê làm Chủ tịch Hội, thông qua Điều lệ và Chương trình Hành động toàn khóa; quyết định lấy ngày 10/5/1995 là Ngày thành lập Hội NCT Việt Nam. Đại hội II, tổ chức ngày 10-12/7/2001 tại Hà Nội, 332 đại biểu tham dự; bầu ông Vũ Oanh giữ chức Chủ tịch Hội và xác định rõ vị trí, vai trò Hội NCT Việt Nam trong giai đoạn mới. Đại hội III tổ chức ngày 28-30/12/2006 tại Hà Nội, gần 500 đại biểu tham dự; bầu ông Nguyễn Tấn Trịnh giữ chức Chủ tịch Hội và đánh giá kết quả tích cực của Hội trong thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, phát huy vai trò NCT, phong trào thi đua “Nêu gương sáng”. Đại hội IV diễn ra ngày 10-11/11/2011 tại Hà Nội, 345 đại biểu, bầu bà Cù Thị Hậu làm Chủ tịch. Đại hội V tổ chức ngày 8-9/11/2016 tại Hà Nội, có 336 đại biểu dự; bầu bà Phạm Thị Hải Chuyền làm Chủ tịch.

Những đóng góp to lớn của NCT đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam

Từ năm 1941 - 1945: Hàng chục vạn NCT tham gia Hội Phụ lão cứu quốc, tuyên truyền ủng hộ Mặt trận Việt Minh, xây dựng căn cứ địa cách mạng, xây dựng, phát triển lực lượng vũ trang của Đảng; nuôi giấu cán bộ, làm giao thông liên lạc, binh vận; tích cực xây dựng lực lượng tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

Từ năm 1945 - 1954 (kháng chiến chống Pháp, bảo vệ chế độ dân chủ Nhân dân, giữ vững nền độc lập dân tộc): NCT gương mẫu thực hiện và vận động con cháu tham gia diệt giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm. Vùng địch tạm chiếm, NCT rào làng kháng chiến, đánh du kích tiêu hao sinh lực địch; thực hiện tiêu thổ kháng chiến, đối phó các trận càn của giặc. Vùng tự do, vùng căn cứ địa kháng chiến, NCT hăng hái tăng gia sản xuất, đóng thuế cho Nhà nước; các “Hội mẹ chiến sĩ” tích cực vận động tiết kiệm, xây dựng “Hũ gạo nuôi quân”, chăm sóc thương binh...

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho những cán bộ Hội xuất sắc.

Từ năm 1954 -1975 (kháng chiến chống Mỹ cứu nước), NCT hăng hái tham gia thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược của dân tộc. Ở miền Bắc, nhiều hội viên phụ lão tham gia xây dựng “Cánh đồng 5-10 tấn thắng Mỹ”, với tinh thần “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”, “Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, giành danh hiệu “Phụ lão 3 giỏi”. Nhiều cụ tham gia các đội “Bạch đầu quân”; đặc biệt, Trung đội lão dân quân Hoằng Hóa, Thanh Hóa mưu trí, dũng cảm bắn rơi máy bay phản lực Mỹ, được Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư khen.

Ở chiến trường miền Nam, nhiều NCT đã ngày đêm đào hầm nuôi giấu cán bộ, đùm bọc, giúp đỡ quân giải phóng, tham gia đấu tranh vũ trang, đấu tranh chính trị...

Từ năm 1975-2020, NCT có nhiều đóng góp thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ, an ninh, trật tự xã hội… Nhiều NCT là giáo sư, tiến sĩ, nhà khoa học, chuyên gia vẫn nhiệt huyết, phát huy kinh nghiệm, trí tuệ xây dựng, phát triển đất nước (tham gia xây dựng chính sách, giảng dạy, nghiên cứu khoa học, sản xuất, kinh doanh…); là hạt nhân nòng cốt của các phong trào thi đua “NCT làm kinh tế giỏi”, “xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh”, “xây dựng đời sống văn hóa”, “khuyến học khuyến tài, xây dựng xã hội học tập” và tham gia “giữ vững chủ quyền, bảo đảm an ninh trật tự biên giới, biển đảo”; tham gia làm bí thư chi bộ, tổ trưởng dân phố, trưởng thôn bản, tổ hòa giải, tự quản…; khôi phục làng nghề, sản phấm truyền thống …

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại Lễ phát động "Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam" năm 2020

Ghi nhận, trân trọng công lao đóng góp to lớn của NCT Việt Nam, Đảng, Nhà nước đã tặng những phần thưởng cao quý: Bức trướng thêu 18 chữ vàng “Tuổi cao chí càng cao, nêu gương sáng vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; Huân chương Sao vàng; Huân chương Lao động hạng Nhất… Đây là niềm tự hào, khích lệ NCT tiếp tục nỗ lực, phấn đấu là tấm gương sáng cho con cháu và phát huy vai trò trong công cuộc đổi mới xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và đổi mới đất nước.

Ban Tuyên giáo Trung ương đề nghị công tác tuyên truyền cần tập trung quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về NCT; cổ vũ, phát huy truyền thống tốt đẹp, sức mạnh to lớn của các thế hệ NCT Việt Nam tham gia phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội; tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong xã hội về vị trí, vai trò NCT, Hội NCT Việt Nam. Tuyên truyền vai trò, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp của NCT, tổ chức các hoạt động chăm sóc, phát huy vai trò NCT, phong trào thi đua yêu nước “Tuổi cao - Gương sáng”. Chú trọng đề cao vai trò nòng cốt của Hội NCT Việt Nam trong phong trào “Toàn dân chăm sóc, phụng dưỡng, phát huy vai trò NCT”.

Tuyên truyền Đại hội, Hội nghị tổng kết nhiệm kì, tiến tới Đại hội VI Hội NCT Việt Nam, Nghị quyết Đại hội V Hội NCT Việt Nam, trọng tâm là: Thực hiện tốt 3 nhiệm vụ trọng tâm của Hội (xây dựng tổ chức Hội vững mạnh, nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc NCT, phát huy vai trò NCT). Tổ chức thực hiện đồng bộ 2 chương trình công tác (phát triển Quỹ Hội; NCT tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh) ; 2 nhiệm vụ Chính phủ giao (Tháng hành động vì NCT Việt Nam; triển khai hiệu quả Quyết định 1336 ngày 31/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về nhân rộng CLB Liên thế hệ tự giúp nhau đến năm 2025).