Trong 2 ngày 20-21/7/2020, HĐXX cấp Sơ thẩm TAND tỉnh Điện Biên tuyên chấp nhận toàn bộ cáo trạng của Viện KSND tỉnh Điện Biên. Theo đó, HĐXX tuyên hủy 6 quyết định của UBND TP Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên ban hành liên quan đến việc xử phạt hành chính, tổ chức chức cưỡng chế, tháo dỡ công trình trên đất để thu hồi, giải phóng mặt bằng khu đô thị mới Nam Thanh Trường.

Được biết, 7 hộ dân sinh sống ở phường Mường Thanh, TP Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên có 7 lá đơn khởi kiện ông Nguyễn Đức Đuyện, Chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ liên quan đến việc ông Đuyện ban hành các quyết định xử lý vi phạm hành chính về trật tự xây dựng trái pháp luật, trong đó có hộ gia đình bà Mai Thị Hồng Gấm và bà Nguyễn Thị Dậu.

Tòa án Nhân dân tỉnh Điện Biên

Bà Nguyễn Thị Dậu cho biết: “Khoảng gần chục hộ dân sinh sống ở dây bức xúc về việc UBND TP Điện Biên Phủ ban hành các quyết định, văn bản… sau đó tổ chức cưỡng chế, tháo dỡ công trình trên đất của các hộ gia đình để tiến hành thu hồi đất, giải phóng mặt bằng khu đô thị mới Nam Thanh Trường. Khu đô thị mới Nam Thanh Trường do Công ty TNHH Đầu tư và Dịch vụ Hoàng Anh làm chủ đầu tư với diện tích lên tới 36,23 ha (trước đây là dự án Đô thị Hoàng Anh)”.

Cũng theo bà Dậu, phần lớn diện tích đất nói trên của các hộ dân nhận chuyển nhượng lại từ nhiều năm trước hoặc được ủy quyền sử dụng đất từ chủ sử dụng đất cũ hoặc nhận khoán trực tiếp từ Công ty Cây công nghiệp Điện Biên. Nguồn gốc đất là của Công ty Cây công nghiệp Điện Biên giao khoán cho các cá nhân làm đất trồng cây lâu năm. Thời hạn khoán là 50 năm kể từ ngày 1/7/1995. Trong đó, được sử dụng 100m2 làm lán tạm để bảo vệ sản xuất.

Trong quá trình sử dụng đất, một số hộ dân đã phải dựng nhà tạm để sinh sống, hoạt động sản xuất. Thế nhưng, tại thời điểm người dân xây dựng công trình thì lại không có bất cứ sự ngăn chặn quyết liệt nào từ phía chính quyền địa phương, chỉ đến khi dự án xây dựng khu đô thị mới Nam Thanh Trường bắt đầu triển khai thì các cấp chính quyền mới liên tục thúc giục người dân tháo dỡ công trình hoặc cưỡng chế nhà cửa, đẩy nhiều hộ gia đình vào cảnh “màn trời, chiếu đất”.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư TP Hà Nội, người bảo vệ quyền và lợi ích cho các hộ gia đình: Việc UBND TP Điện Biên Phủ ban hành các quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là không có căn cứ, không đúng trình tự thủ tục luật định, không tuân thủ các quy định của pháp luật, không đảm bảo quyền và lợi ích pháp của người dân, bởi vậy việc khởi kiện yêu cầu hủy bỏ các quyết định này là có căn cứ, đúng pháp luật.

Luật sư Đặng Văn Cường và anh Vũ Hoàng Tùng con trai bà Dậu tại phiên tòa

Liên quan đến việc giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án khu đô thị Nam Thanh Trường thì việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng phải đảm bảo quy định của Luật đất đai 2013, thuộc một trong các trường hợp vì mục đích quốc phòng, an ninh, thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng theo Điều 61, Điều 62 Luật Đất đai năm 2013. Trong trường hợp doanh nghiệp thực hiện dự án muốn kinh doanh sản xuất thì phải thỏa thuận về giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất, đồng thời phải bồi thường thỏa đáng, hoặc tái định cư tại chỗ cho người dân để đảm bảo ổn định đời sống cho người dân, chứ không thể lợi dung việc này để tháo dỡ công trình của người dân nhằm mục đích tạo điều kiện cho doanh nghiệp hạn chế tiền bồi thường, đền bù đối với dự án này được…

Căn cứ Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, Điều 79 Nghị định 139/207/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; khoản 9 Điều 13 Nghị định số 121/2013/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực xây dựng, đề nghị HĐXX chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện kính đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Mai Thị Hồng Gấm, tuyên hủy: Quyết định số 15/QĐ – KPHQ ngày 31/7/2019 của Chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ về việc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với bà Mai Thị Hồng Gấm tại tổ dân phố 5, phường Thanh Trường, TP Điện Biên Phủ. Quyết định số 1187/QĐ - UBND ngày 17/9/2019 của ông Chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ về việc giải quyết khiếu nại của bà Mai Thị Hồng Gấm, tại tổ dân phố 5, phường Thanh Trường, TP Điện Biên Phủ (lần đầu). Quyết định số 24/QĐ-CCKPHQ ngày 9/10/2019 của Chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ về việc cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả.

Bà Mai Thị Hồng Gấm và Luật sư Đặng Văn Cường tại phiên tòa sơ thẩm

Cũng như bà Gấm, luật sư Đặng Văn Cường đề nghị HĐXX chấp nhận toàn bộ yêu cầu khời kiện của bà Nguyễn Thị Dậu, tuyên hủy: Quyết định số 23/QĐ-KPHQ ngày 12/9/2019 của ông Phó Chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ về việc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với hộ gia đình bà Lê Thị Dậu.Quyết định số 29/QĐ-CCKPHQ ngày 9/10/2019 của Chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ về việc cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả. Quyết định số 1055/QĐ-UBND ngày 28/8/2019 của Chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ về việc giải quyết khiếu nại lần đầu đối với bà Lê Thị Dậu, ông Vũ Ngọc Thích.

Tại buổi xét xử ngày 20-21/7/2020, Viện KSND tỉnh Điện Biên đồng tình với ý kiến của luật sư. Viện KSND tỉnh Điện Biên đề nghị HĐXX tuyên hủy 6 Quyết định của UBND TP Điện Biên Phủ liên quan đến xử phạt hành chính, tổ chức chức cưỡng chế, tháo dỡ công trình trên đất và chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Mai Thị Hồng Gấm và bà Nguyễn Thị Dậu.

Sau khi HĐXX cấp Sơ thẩm TAND tỉnh Điện Biên nghị án tuyên: Chấp nhận toàn bộ cáo trạng của Viện KSND tỉnh Điện Biên. HĐXX tuyên hủy 6 Quyết định của UBND TP Điện Biên Phủ đã ban hành trước đó liên quan đến việc xử phạt hành chính, tổ chức chức cưỡng chế, tháo dỡ công trình trên đất và chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Mai Thị Hồng Gấm và bà Nguyễn Thị Dậu.