Dân nghi ngờ là… đúng

Dự án có diện tích 84.605m2, đất xây dựng nhà ở tự xây là 35.153m2 cho 249 hộ (208 hộ liên kế, 41 hộ nhà vườn). Tổng chi phí 95.547.880.000 đồng bằng ngân sách của huyện. Hộ ông Ngô Văn Lộc bị thu hồi 1.222m2, có 200m2 đất ở, được bồi thường 836.462.000 đồng (giá 684.500 đồng/m2). Hộ ông Ngô Đức Nhâm bị thu hồi 2.694m2, có 300m2 đất ở, giá bồi thường là 47.740 đồng/m2. Hộ ông Ngô Văn Thái bị thu hồi 973,8m2 đất ở, giá bồi thường 676.000 đồng/m2. Hộ ông Nguyễn Văn Cường bị thu hồi 1.839m2, có 300m2 đất ở, giá bồi thường, 3.980.000 đồng/m2, còn 1.539m2 đất nông nghiệp bồi thường giá 43.000 đồng/m2. Hộ ông Trần Văn Nhí bị thu hồi 3.214m2 đất nông nghiệp, được bồi thường 146.096.000 đồng (giá 45.456 đồng/m2). Các hộ dân khiếu nại, không đồng ý giao đất cho dự án. Ngày 8/10/2019, UBND huyện Hải Hà có Văn bản số 17491/UBND, trả lời các hộ dân rằng, Dự án được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Thế nhưng liệu có đúng thật không?

Các quyết định thu hồi đất; quyết định phê duyệt bồi thường, hỗ trợ cho từng hộ, chính quyền huyện Hải Hà sử dụng hàng chục văn bản như: Luật Đất đai, Nghị định, Thông tư, Quyết định, v.v… có liên quan để làm căn cứ, nhưng văn bản rất quan trọng là Nghị quyết của HĐND tỉnh, kèm theo danh mục sử dụng đất của huyện Hải Hà lại không thấy, chắc là không có. Ngày 20/7/2009, UBND huyện này có Quyết định số 86/2009, phê duyệt Quy hoạch chi tiết khu nhà ở tự xây phố Phan Đình Phùng, thị trấn Quảng Hà. Ngày 31/10/2018, UBND huyện có Quyết định số 3985/QĐ-UBND, phê duyệt dự án hạ tầng khu dân cư phố Phan Đình Phùng. Nhưng phê duyệt là việc của cấp trên, ai lại… tự phê duyệt cho mình? Cùng bị thu hồi đất cho dự án này, nhưng hộ thì có cơ sở để biết giá bồi thường từng loại đất, còn nhiều hộ như ông Ngô Văn Lộc, ông Ngô Đức Nhâm, v.v… thì chỉ biết số tiền được bồi thường, mà không biết giá của từng loại đất. Hộ ông Ngô Văn Thái được bồi thường đất ở đô thị với giá 676.000 đồng/m2, trong khi giá do UBND tỉnh quy định ở đây thấp nhất là 3.980.000 đồng/m2, gấp 6 lần.

Đường xá, nhà cửa như vậy, có cần thiết thu hồi đất để phân lô bán nền?

Dự án trái pháp luật, vì sao?

Điều 62 Luật Đất đai năm 2013, quy định thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng trong các trường hợp sau đây: 1 - Thực hiện các dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư. 2 - Thực hiện các dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định đầu tư. 3 - Thực hiện các dự án do HĐND cấp tỉnh chấp thuận… Nghĩa là việc thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng, không phải muốn là làm, mà phải được Quốc hội, hay Thủ tướng chấp thuận. Ở các địa phương thì phải được HĐND cấp tỉnh chấp thuận, tức phải là dự án quan trọng của địa phương. Dự án khu dân cư phố Phan Đình Phùng chắc chắn không thuộc loại dự án để Quốc hội, hoặc Thủ tướng Chính phủ xem xét, nhưng phải được HĐND tỉnh chấp thuận. Nhưng một dự án nhà ở tự xây dựng, tức là dự án thu hồi đất của dân để phân lô bán nền, thì khó mà được HĐND tỉnh chấp thuận đầu tư. Điều 63 Luật Đất đai năm 2013 còn quy định: việc thu hồi đất theo quy định tại Điều 62, là kế hoạch sử dụng đất hằng năm của cấp huyện, đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Tại Quyết định số 3985/QĐ-UBND ngày 31/10/2018 của UBND huyện Hải Hà, về việc phê duyệt dự án hạ tầng khu dân cư phố Phan Đình Phùng cho biết, cấp quyết định đầu tư dự án này là HĐND huyện, như vậy là trái thẩm quyền. Thẩm quyền phê duyệt và quyết định cho phép đầu tư, ít nhất cũng phải là HĐND tỉnh. Không hiểu UBND huyện có chức năng kinh doanh bất động sản hay không, nếu có thì quy định tại luật nào? Và, liệu chính quyền huyện có được phép dùng cả trăm tỉ đồng ngân sách, để đầu tư cho dự án phân lô bán nền hay khômg? Dự án nhà ở tự xây dựng ở đây chính là phân lô bán nền, như vậy là không danh chính ngôn thuận. Nói cách khác, dự án này trái quy định của pháp luật.

Dự án quy hoạch khu dân cư không được cấp có thẩm quyền phê duyệt

Dự án bồi thường rẻ mạt, nhưng bán đất giá cao, lợi nhuận vào túi ai?

Giả sử UBND huyện Hải Hà được phép kinh doanh bất động sản, được phép dùng hàng trăm tỉ đồng ngân sách đầu tư hạ tầng cho dự án này, rồi tiến hành phân lô bán nền với giá mỗi mét vuông nhiều triệu đồng, trong khi người có đất bị thu hồi phải nhận khoản bồi thường… rẻ mạt. Đất nông nghiệp đô thị, giá hàng triệu đồng mỗi mét vuông, nhưng chính quyền thu hồi chỉ bồi thường từ 32.000 - 47.000 đồng/m2, thì bất công quá. Sau khi có hạ tầng, giá đất nền mỗi mét vuông 8 triệu, 9 triệu, 10 triệu đồng hoặc cao hơn nữa? Điều này, các Đại biểu Quốc hội đã lên tiếng không chỉ một lần, nhưng chính quyền vẫn làm ngơ để tiếp tục… hành dân. Dự án này, nếu diện tích không “phát sinh”, mà chi phí đầu tư như vậy, giá bồi thường như vậy, giá bán đất nền như vậy, thì lãi hàng trăm tỉ đồng là thường. Trong khi người dân bị… chính quyền đè cổ ra để lấy đất, rồi thích bồi thường giá nào cũng được? Nguồn thu từ loại dự án bất động sản này là hết sức lớn, dù sử dụng vốn doanh nghiệp, hay vốn ngân sách, thì đây là nguồn thu không hề nhỏ. Vậy, người ta đã làm gì với số tiền lớn ấy, với khoản lãi lớn ấy? May ra chỉ có… trời mới biết.

Đó là chưa kể 249 hộ được định cư tại khu dân cư này từ đâu đến? Tại sao 78 hộ phải mất đất, mất nhà, phải dời khỏi thị trấn, đến xã nông thôn khác định cư, với giá đất nền từ 5 đến 6 triệu đồng/m2, trong khi nơi đất ông cha để lại thì phải nhường cho người khác… nếu không, chính quyền có thể sử dụng bạo lực để tước đoạt? Thiết nghĩ, nếu không được 78 hộ định cư tại đây, thì ít nhất cũng phải dành cho 34 hộ bị mất nhà chứ?

Đề nghị HĐND, UBND tỉnh Quảng Ninh cho thu hồi, hủy bỏ dự án khu dân cư phố Phan Đình Phùng, thị trấn Quảng Hà, huyện Hải Hà. Hủy bỏ mọi quyết định thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, trả lại hiện trạng ban đầu, để người dân ổn định cuộc sống, ổn định sản xuất, an cư lạc nghiệp. Cần kiểm điểm, xử lí cán bộ gây xáo trộn, hoang mang không đáng có trong cộng đồng dân cư, ảnh hưởng đến uy tín và niềm tin của người dân đối với Đảng và chính quyền địa phương.