Trước đó một tuần, sau quá trình đàm phán rất phức tạp, Anh và Liên minh châu Âu (EU) đã đạt thỏa thuận lịch sử “Khuôn khổ Windsor” nhằm giải quyết những tranh chấp liên quan tới các quy định thương mại áp dụng cho khu vực Bắc Ireland giai đoạn hậu Brexit. Đây được coi là động lực không thể mạnh hơn giúp khôi phục lòng tin và thắt chặt lại quan hệ giữa Anh với EU cũng như với Pháp.

Kết quả hội nghị thượng đỉnh này đã tạo luồng sinh khí mới cho quan hệ vốn nguội lạnh giữa hai nước. Hai bên đã tìm được tiếng nói chung trong nhiều vấn đề, tập trung vào củng cố quan hệ đồng minh để giải quyết những thách thức chung như ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp, tăng cường hợp tác quốc phòng và bảo đảm an ninh năng lượng.

Tại hội nghị, Thủ tướng Sunak cam kết Anh sẽ chi trả cho Pháp 480 triệu bảng (577 triệu USD) trong 3 năm để ngăn chặn người di cư vượt eo biển Manche, hỗ trợ tài chính cho các hoạt động tuần tra tăng cường, sử dụng máy bay không người lái và vận hành các trung tâm tạm giữ người di cư trái phép. Theo thỏa thuận, Anh sẽ hỗ trợ tài chính vận hành một trung tâm tạm giữ người di cư ở Pháp, còn Pháp sẽ triển khai thêm nhân viên và nâng cấp công nghệ tuần tra các bờ biển.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (phải) và Thủ tướng Anh Rishi Sunak tại cuộc họp báo chung sau cuộc hội đàm ở Paris (Pháp), ngày 10-3-2023

Thủ tướng Sunak khẳng định, thỏa thuận mới đã nâng hoạt động phối hợp song phương lên cấp độ cao nhất từ trước tới nay. Trong khi đó, Tổng thống Macron nhấn mạnh đã đến lúc hai nước nên có khởi đầu mới trong hợp tác chống nhập cư bất hợp pháp và cần có một thỏa thuận giữa Anh với EU về vấn đề này.

Hai nước cũng đạt được sự đồng thuận cao, thực chất và tích cực trong hợp tác quốc phòng. Thực tế, hợp tác này vẫn là điểm sáng trong quan hệ Anh - Pháp. Hai nước đều là những quốc gia châu Âu có vai trò và đóng góp chủ chốt cho Tổ chức NATO, là ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ và cường quốc hạt nhân trên thế giới. Do đó, hợp tác quốc phòng song phương có ảnh hưởng rất lớn tới nhiệm vụ bảo đảm an ninh của châu Âu và các khu vực khác trên thế giới.

Về cuộc chiến tại Ukraine, Thủ tướng Sunak và Tổng thống Macron nhất trí phối hợp hơn nữa nhằm cung cấp vũ khí cho Ukraine và đào tạo Thủy quân lục chiến Ukraine (Anh đã huấn luyện 11.000 binh sĩ kể từ mùa hè năm ngoái và gần đây mở rộng việc đào tạo các phi công Ukraine). Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác về an ninh năng lượng, bảo đảm nguồn cung cấp năng lượng rẻ hơn, sạch hơn, an toàn hơn cho mỗi nước. Đồng thời cam kết về một “quan hệ đối tác năng lượng mới đầy tham vọng”, trong đó có thỏa thuận về hợp tác hạt nhân dân sự.

Theo giới quan sát, sự đồng thuận trong các lĩnh vực hợp tác song phương chủ chốt này có thể coi là thắng lợi mang tính biểu tượng cao của Thủ tướng Sunak trong bối cảnh quan hệ song phương căng thẳng nhiều năm qua do hậu quả của Brexit.

Tuy nhiên, những người có quan điểm cứng rắn về vấn đề nhập cư vẫn có lí do để chưa hài lòng với kết quả trên. Họ kì vọng, hay nói cách khác là đòi hỏi ông Sunak phải đạt được một thỏa thuận Pháp tiếp nhận lại người di cư để có thể đẩy nhanh kế hoạch chống nhập cư bất hợp pháp mới…

Dù vậy, chuyến thăm vẫn được coi là thành tựu đối ngoại mới của Thủ tướng Sunak, nó không chỉ làm ấm lại quan hệ đồng minh truyền thống với Pháp mà còn thể hiện sự chủ động, quyết đoán của chính khách này trong việc thúc đẩy các mục tiêu của mình.

Hiện tại, mối quan hệ giữa cá nhân Thủ tướng Sunak và Tổng thống Macron được cho sẽ là động lực cho quan hệ đồng minh xích lại hơn giữa London và Paris sau những sóng gió, căng thẳng thời gian qua. Đây sẽ là cơ sở cho một tương lai hợp tác thực chất và hiệu quả nhằm giải quyết những thách thức chung ở châu Âu sau bước khởi đầu mới trong giai đoạn hậu Brexit giữa Anh và Pháp…