Bà Trần Thị Hằng cho biết: Gia đình bà có 1 thửa đất tại tổ Nhân dân 4 (nay là tổ 3), thị trấn Yên Bình, huyện Yên Bình, đứng tên cụ Nguyễn Thị An (mẹ chồng bà Hằng). Sau khi cụ An mất, gia đình đã họp bàn và thống nhất để bà Hằng là người thừa kế toàn bộ thửa đất của cụ An. Việc thống nhất này đã được Phòng Công chứng Xuân Quyền xác nhận vào ngày 5/2/2016. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, mảnh đất của bà Hằng đã bị gia đình ông Nguyễn Viết Bình chiếm dụng bất hợp pháp. Gia đình bà Hằng nhiều lần yêu cầu ông Bình cùng gia đình trả lại đất trên cho bà Hằng. Tuy nhiên, ông Bình không trả và tiếp tục chiếm giữ mảnh đất trên. Gia đình bà Hằng đã nhiều lần đề nghị UBND thị trấn Yên Bình giải quyết vụ việc nhưng không thành. Ngày 17/11/2020, bà Hằng gửi đơn đến TAND huyện Yên Bình đề nghị xử lí theo quy định pháp luật.

Nhưng, ngày 22/11/2020, TAND huyện Yên Bình căn cứ Điều 186 và Điều 187 Bộ luật Tố tụng dân sự về việc Người khởi kiện không có quyền khởi kiện và quyết định trả lại đơn của bà Hằng.

Điều 186 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là Người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình”.

Thông báo về việc trả lời đơn của TAND huyện Yên Bình

Bà Hằng chia sẻ: “Có thể thấy, căn cứ vào quy định pháp luật, bất kì người nào có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến tài sản bị tranh chấp đều có quyền được khởi kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Bản thân tôi là người được thừa kế tài sản hợp pháp và việc thừa kế đã được Phòng Công chứng Xuân Quyền xác nhận. Vậy không biết TAND huyện Yên Bình đã căn cứ vào câu nào, từ nào cũng như quy định nào của Điều 186 Bộ luật Tố tụng dân sự để trả lại đơn khởi kiện của tôi?”.

Sau khi nhận được quyết định trả lại đơn khởi kiện của TAND huyện Yên Bình, bà Hằng đã có đơn khiếu nại và được TAND tỉnh Yên Bái trả lời. Tại Quyết định giải quyết khiếu nại số 04 ngày 15/12/2020, TAND tỉnh Yên Bái đã kết luận hai vấn đề: Thứ nhất, chấp nhận đơn khiếu nại của bà Hằng. Thứ hai, yêu cầu TAND huyện Yên Bình nhận lại đơn khởi kiện để giải quyết theo quy định của pháp luật.

Như vậy, có thể xác định lí do TAND huyện Yên Bình trả lại đơn khởi kiện là không có căn cứ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi và lợi ích hợp pháp của bà Hằng. Sau khi nhận được quyết định trả lời khiếu nại của TAND tỉnh Yên Bái, bà Hằng một lần nữa nộp đơn khởi kiện đến TAND huyện Yên Bình để giải quyết. Nhưng lại một lần nữa TAND huyện Yên Bình lại trả lại đơn với lí do, bổ sung tài liệu liên quan tới mảnh đất của bà Hằng, vì hiện đang trong diện điều tra một vụ án hình sự do Cơ quan Cảnh sát Điều tra, Công an huyện Yên Bình thụ lí.

Trước yêu cầu của TAND huyện Yên Bình, bà Hằng bức xúc: “Các yêu cầu của TAND huyện Yên Bình đưa ra rất vô lí, nhiều tài liệu mà Tòa yêu cầu bổ sung thuộc danh mục phải do Cơ quan chức năng - cụ thể là Tòa án có trách nhiệm và thẩm quyền thu thập. Việc Tòa yêu cầu bà bổ sung các tài liệu trên mới thụ lí vụ án là không có căn cứ. Trong khi chứng cứ quan trọng nhất thể hiện việc bà là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến tài sản khởi kiện là văn bản công chứng xác nhận quyền thừa kế cũng như lời khai của các con bà An để xác định quyền khởi kiện thì Tòa lại “ngó lơ”? Ngoài ra, việc TAND huyện Yên Bình “viện cớ” vào việc mảnh đất hiện đang trong diện điều tra một vụ án hình sự do Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Yên Bình thụ lí, để không tiếp nhận đơn khởi kiện của bà là vô căn cứ. Tại Thông báo ngày 2/3/2021 của TAND huyện Yên Bình trả lời bà về việc trả lại đơn thì lí do mảnh đất trong diện điều tra không thụ lí đơn khởi kiện nhưng không được viện dẫn bất kì quy định văn bản pháp luật nào. Vậy, quy định nào, văn bản nào để TAND huyện Yên Bình dẫn chiếu lấy lí do trên tra lại đơn bà Hằng?

Liên quan đến vụ việc, bà Đỗ Thị Thanh, Chánh án TAND huyện Yên Bình cho biết: Bà mới nhận được đơn và đang trong quá trình xem xét giải quyết.