Trước đó, ông đã giành thắng lợi áp đảo trước hai ứng cử viên khác trong cuộc đua vào chiếc ghế Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền. Mặc dù vậy, tân Thủ tướng Suga không có nhiều thời gian để nếm trải hương vị chiến thắng bởi một “núi” thách thức đang chờ chính trị gia này ở phía trước…

Thách thức đầu tiên mà tân Thủ tướng Suga phải đối mặt là giúp Nhật Bản khống chế dịch COVID-19. Dù hiện nay đang có dấu hiệu tạm lắng nhưng nhiều chuyên gia lo ngại dịch bệnh có thể sẽ bùng phát mạnh mẽ trở lại vào mùa Đông. Trước đó, trong chiến dịch tranh cử chủ tịch LDP, ông Suga đã cam kết “ngăn chặn bùng nổ sự lây lan của dịch bệnh với bất cứ giá nào” và “đặt mục tiêu có đủ vaccine cho toàn bộ người dân trong nửa đầu của năm 2021”. Tuy nhiên, với tiến độ nghiên cứu và phát triển vaccine phòng COVID-19 như hiện nay ở Nhật Bản và ở các công ty mà Nhật Bản đã kí thỏa thuận để mua, mục tiêu đó có vẻ khó khả thi.

Thủ tướng Nhật Bản sắp mãn nhiệm Abe Shinzo (trái) chúc mừng tân Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền vừa đắc cử Suga Yoshihide tại Tokyo ngày 14/9/2020

Về kinh tế, do tác động của dịch COVID-19, việc tăng thuế tiêu dùng và cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, Nhật Bản đã rơi vào suy thoái từ cuối năm ngoái. Trong quý II/2020, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế của nước này giảm 28,1% so với cùng kì năm ngoái. Đây là quý có mức sụt giảm mạnh nhất trong vòng 40 năm qua. Đáng chú ý, hai trụ cột tăng trưởng quan trọng nhất của kinh tế Nhật Bản, gồm tiêu dùng cá nhân và xuất khẩu, đều giảm mạnh, tương ứng là 7,9% và 18,5%. Do vậy, việc vực dậy nền kinh tế trong bối cảnh dịch bệnh vẫn hoành hành là một thách thức lớn khác đối với tân Thủ tướng Suga.

Cùng với việc khống chế dịch COVID-19 và vực dậy nền kinh tế, ông Suga cũng cần phải giải quyết một loạt các vấn đề hóc búa khác như già hóa dân số, củng cố hệ thống an sinh xã hội, thúc đẩy tăng trưởng trong trung và dài hạn, và cải thiện cán cân thu - chi ngân sách để giảm tỉ lệ nợ công/GDP, vốn đang đứng ở mức cao nhất trong các nền kinh tế phát triển. Đây là những vấn đề mà cựu Thủ tướng Shinzo Abe chưa thể giải quyết trong gần 8 năm tại nhiệm.

Liên quan tới vấn đề an ninh, ông Suga cũng sẽ phải xử lí hai vấn đề mà Thủ tướng Abe rất tâm huyết nhưng chưa thể hoàn thành, là sửa đổi Hiến pháp và khả năng Nhật Bản sở hữu năng lực tấn công các căn cứ tên lửa của kẻ thù ở nước ngoài. Đây là những vấn đề đang gây tranh cãi trong dư luận Nhật Bản và có thể làm rạn nứt liên minh cầm quyền giữa LDP và đảng Công minh.

Trên mặt trận ngoại giao, trong chiến dịch tranh cử vừa qua, ông Suga tuyên bố sẽ “xây dựng các chính sách đối ngoại và an ninh dựa trên cơ sở mối quan hệ đồng minh Nhật - Mỹ” và xây dựng “quan hệ ổn định với Trung Quốc và các nước láng giềng”. Tuy nhiên, việc duy trì quan hệ đồng minh ổn định với Mỹ là một nhiệm vụ không dễ dàng, nhất là dưới thời chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Vấn đề hóc búa nhất mà tân Thủ tướng Suga sắp phải đối mặt là đàm phán với Washington về chi phí đồn trú của các binh sĩ Mỹ ở Nhật Bản.

Còn rất nhiều thách thức đối ngoại khác mà ông Suga cần phải giải quyết trong thời gian tới như cải thiện quan hệ với Hàn Quốc, vốn đang căng thẳng do các vấn đề lịch sử và tranh chấp lãnh thổ; thúc đẩy cuộc đàm phán với Nga về số phận của 4 hòn đảo tranh chấp nằm ở ngoài khơi đảo Hokkaido mà Moskva đang quản lí...

Có thể thấy, Thủ tướng Suga nhậm chức trong bối cảnh Nhật Bản đang phải đối mặt với vô vàn khó khăn chưa từng có kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, kể cả đối nội lẫn đối ngoại và ông đã được giao sứ mệnh vượt qua "núi" thách thức đó để nâng tầm Nhật Bản trên trường quốc tế. Hơn nữa, nhiệm kì Chủ tịch LDP của ông Suga sẽ chỉ kéo dài tới tháng 9/2021, vì vậy việc giải quyết các thách thức trên như thế nào sẽ quyết định tương lai của chính trị gia này.