Hành trình cống hiến

Trong suốt cuộc đời mình, già làng Alăng Cần đã nắm giữ nhiều vai trò quan trọng, từ Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn, Chi hội trưởng NCT đến vị trí Già làng thôn Phú Túc, xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng. Già trở thành tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm và lòng nhiệt thành đối với cộng đồng. Những đóng góp không mệt mỏi của già tạo nên những ảnh hưởng to lớn trong đời sống xã hội của người dân nơi đây.

Một trong những dấu ấn đặc biệt là vào tháng 5 năm 2005, già làng Alăng Cần vinh dự là đại biểu duy nhất của huyện Hòa Vang tham dự Hội nghị toàn quốc biểu dương NCT tiêu biểu tại Hà Nội. Tại sự kiện này, già đã được Trung ương Hội NCT Việt Nam trao tặng Bằng khen vì những thành tích xuất sắc trong việc ổn định chính trị và xã hội tại cơ sở. Đây là niềm tự hào không chỉ của cá nhân già mà còn của toàn bộ cộng đồng Cơ Tu vùng cao Đà Nẵng.

Không dừng lại ở đó, với niềm đam mê nghệ thuật, già còn ghi dấu ấn tại Liên hoan Nghệ thuật quần chúng ở Đà Nẵng, nơi ông giành được Huy chương Vàng. Điều này không chỉ chứng minh tài năng nghệ thuật mà còn khẳng định sự cống hiến của già trong việc lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống.

Trẻ em Cơ Tu đang nghe già làng Nguyễn Văn Cần chơi đàn Hroa.

Vào năm 2019, già làng Alăng Cần một lần nữa được vinh danh khi nhận Huy hiệu 45 năm tuổi Đảng do Huyện ủy Hòa Vang trao tặng. Đây là sự công nhận cho những đóng góp không ngừng của già trong xây dựng và phát triển địa phương, cũng như vai trò tiên phong trong việc gìn giữ văn hóa dân tộc Cơ Tu.

Giữ lửa văn hóa Cơ Tu

Già làng Alăng Cần không chỉ là người đứng đầu cộng đồng mà còn là một nhà bảo tồn văn hóa đặc biệt, gắn bó mật thiết với các giá trị truyền thống của người Cơ Tu vùng thấp. Theo lời của Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Hòa Phú, ông Đặng Huynh, già Alăng Cần luôn là người dẫn dắt cộng đồng, không chỉ bằng lời nói mà bằng cả hành động. Không ngừng tham gia và tiên phong trong mọi phong trào văn hóa, từ sản xuất đến các hoạt động xã hội. Với sự gần gũi, già Cần luôn sẵn lòng lắng nghe và chỉ dẫn người dân trong mọi vấn đề của cuộc sống.

Một trong những đóng góp đáng chú ý là việc bảo tồn và phát huy âm nhạc truyền thống của người Cơ Tu, đặc biệt là qua các nhạc cụ như kèn Cabluôc, kèn Kooc, sáo Rahêm và đàn Abel. Trong đó, đàn Abel không chỉ là nhạc cụ mà còn là biểu tượng văn hóa, gắn liền với đời sống tinh thần của người Cơ Tu qua các thế hệ. Từng âm thanh của đàn Abel không chỉ mang lại niềm vui mà còn gợi nhắc về những kỉ niệm và tình cảm sâu sắc trong cộng đồng.

Cây đàn Abel và tình yêu đôi lứa

Đàn Abel, còn được gọi là đàn Hra, là một nhạc cụ độc đáo, tạo ra những âm thanh trữ tình và sâu lắng, thường được dùng để bày tỏ tâm tư tình cảm, đặc biệt là tình yêu đôi lứa. Đàn Abel cấu tạo đơn giản gồm một ống nứa dài khoảng 35cm, gắn với đế đàn làm từ gỗ, dây đàn được làm từ dây cước. Tuy nhiên, cách chơi đàn Abel lại đòi hỏi sự khéo léo và tinh tế. Người chơi phải kéo nhẹ nhàng một cây tre nhỏ qua dây đàn, đồng thời ngậm một chiếc vảy trút vào miệng để tạo nên những âm thanh phong phú, giống như tiếng suối chảy hay tiếng chim hót.

Điều làm nên sự đặc biệt của đàn Abel không chỉ nằm ở cấu tạo, mà còn ở cách âm nhạc của nó kết nối con người với nhau. Đàn thường được sử dụng trong những dịp lễ hội, những đêm tình tự của trai gái Cơ Tu, hoặc những khoảnh khắc riêng tư khi họ trao gửi yêu thương một cách thầm lặng. Nhiều cặp đôi người Cơ Tu đã tìm thấy nhau qua những đêm đàn Abel, khi âm thanh của cây đàn như thay lời tỏ tình dưới ánh trăng, bên bờ suối.

Người truyền cảm hứng

Già làng Alăng Cần không chỉ là một nghệ nhân tài hoa mà còn là người không ngừng truyền lửa cho thế hệ trẻ. Ông luôn trăn trở về việc làm sao để thế hệ sau không lãng quên những giá trị truyền thống quý báu của dân tộc. Dù lớp trẻ ngày nay có nhiều lựa chọn mới, nhưng với sự hướng dẫn và đam mê của ông, những giá trị âm nhạc qua cây đàn Abel vẫn được duy trì và phát triển.

Vào mỗi dịp Xuân về, tuy tuổi cao sức yếu, nhưng tiếng đàn Abel của già vẫn vang vọng, đưa mọi người trở về với những giá trị cốt lõi của cộng đồng. Tiếng đàn không chỉ là âm nhạc mà còn là sợi dây gắn kết mọi người lại với nhau, giúp dân làng gần gũi hơn, đoàn kết hơn trong niềm vui và sự tự hào về truyền thống.

Trong không gian núi rừng Trường Sơn, tiếng đàn Abel của già Cần vẫn mãi là tiếng vọng của văn hóa Cơ Tu, biểu tượng của tình yêu và sự gắn bó. Những âm thanh trầm bổng của cây đàn Abel dưới đôi tay tài hoa của già Cần không chỉ là âm nhạc mà còn là những câu chuyện, những khát vọng và tình cảm của con người, sẽ mãi truyền lại cho thế hệ mai sau. Già làng Alăng Cần đã trở thành biểu tượng sống động của lòng yêu nước, yêu văn hóa và tinh thần gìn giữ bản sắc dân tộc.