Điều này cho thấy thị trường đang phải chịu nhiều sức ép dư nguồn cung, bất chấp những nỗ lực của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các nước đối tác (OPEC+) nhằm bình ổn giá dầu. Đây cũng là một chỉ dấu rằng, nền kinh tế toàn cầu sẽ khó có thể nhanh chóng phục hồi sau đại dịch.

Trong bối cảnh nhu cầu sụt giảm mạnh, giá dầu thô ngọt nhẹ WTI giao tháng 5 trên sàn giao dịch New York (Mỹ) cuối phiên 20/4 giảm sâu tới 55,90 USD (tương đương 306%), xuống còn -37,63 USD/thùng, mức thấp nhất trên sàn giao dịch này từ trước tới nay.

Một trong những nguyên nhân khiến giá dầu lao dốc thê thảm là hợp đồng giao hàng tháng 5 đáo hạn vào ngày 20/4, các nhà đầu tư phải “bán tống bán tháo”, càng tạo áp lực đối với giá “vàng đen”.

Diễn biến tiêu cực trên thị trường dầu mỏ đã khiến chứng khoán Mỹ chìm trong sắc đỏ sau 2 tuần tăng điểm liên tiếp. Cụ thể, chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm 592,05 điểm (tương đương 2,44%), trong khi chỉ số tổng hợp S&P 500 giảm 1,79%, còn chỉ số công nghệ Nasdaq giảm 1,03%.

Một cơ sở lọc dầu của Saudi Arabia. Ảnh: Reuters

Thị trường dầu mỏ thế giới liên tục lao dốc thời gian qua do nhiều nước áp dụng biện pháp phong tỏa và hạn chế đi lại nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch COVID-19, cũng như hoạt động kinh tế và công nghệ đình trệ trên toàn cầu.

Lượng dầu tồn trong các kho chứa của Mỹ ở Cushing đã tăng 9% trong tuần tính tới ngày 17/4, tương đương khoảng 61 triệu thùng.

Cuộc khủng hoảng giá dầu càng trở nên tồi tệ hơn do tranh cãi giữa Saudi Arabia và Nga liên quan tới cắt giảm sản lượng. Và phải đến ngày 1/5 thỏa thuận cắt giảm có hiệu lực, quyết định mang tính lịch sử của OPEC+ được xem là chưa đủ sức kéo giá dầu trở lại quỹ đạo.

Bên cạnh đó, giá dầu giảm cũng xuất phát từ những dự báo hoạt động kinh tế toàn cầu còn lâu mới có thể phục hồi trở lại bình thường.

Tại Mỹ, hầu hết “đại gia” dầu mỏ đều vay nợ lớn trong giai đoạn trước đó và với đợt suy giảm giá dầu lịch sử này, một số trong nhóm đó có thể sẽ không thể trụ nổi. Công ty nghiên cứu thị trường Rystad Energy đánh giá nếu giá dầu ở mức 10 USD/thùng, hơn 1.100 công ty sẽ lâm vào tình trạng phá sản.

Để chặn lại đà giảm giá dầu và tăng nguồn dự trữ, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ sẽ tận dụng cơ hội này mua 75 triệu thùng nhằm bổ sung vào kho dự trữ chiến lược quốc gia. Tuy nhiên, hiện 4 kho dự trữ dưới lòng đất dọc vùng vịnh Mexico ở bang Texas và Louisiana, phía Nam nước Mỹ, chỉ có thể dự trữ được tối đa 727 triệu thùng dầu.

Saudi Arabia, nước xuất khẩu dầu hàng đầu thế giới và là thành viên chủ chốt của OPEC cho biết, OPEC+ có kế hoạch tiếp tục điều chỉnh sản lượng theo hướng cắt giảm tới 19,5 triệu thùng/ngày, thay vì gần 10 triệu thùng/ngày như thỏa thuận đạt được vừa qua.

Tuy nhiên, kể cả khi OPEC+ tiếp tục cắt giảm sản lượng, thì tình trạng mất cân bằng cung - cầu cũng khó có thể được giải quyết. Các kho dự trữ dầu toàn cầu đã được lấp đầy hơn 70% công suất và ngày càng có nhiều dầu đổ vào.

Thành công của thỏa thuận OPEC+ sẽ phụ thuộc vào việc các quốc gia sẽ kéo dài biện pháp phong tỏa đến khi nào, cũng như hoạt động kinh doanh và vận tải hàng hóa bao giờ nhộn nhịp trở lại.

Diễn biến mới nhất là minh chứng cho thấy “bài toán” nguồn cung và nhu cầu vẫn là vấn đề nan giải trên thị trường dầu mỏ, vốn phụ thuộc rất lớn vào tình hình dịch COVID-19 hiện nay. Dù một số quốc gia đã bắt đầu mở cửa nền kinh tế, song dịch bệnh vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro và giá dầu sẽ khó có thể nhanh chóng phục hồi.

Thay vì chờ đợi tình hình, các công ty dầu mỏ và các quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu năng lượng nên chuẩn bị cho một khoảng thời gian khó khăn kéo dài. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng này cũng có thể tạo cơ hội để các nước tái cấu trúc mạnh mẽ nền kinh tế, chuẩn bị nguồn lực bền vững để có khả năng chống đỡ trước mọi biến động bất thường của giá dầu.