Ngành du lịch là một trong những lĩnh vực kinh tế quan trọng nhất thế giới, sử dụng 10% lực lượng lao động, đóng góp 10% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu, tạo động lực cho cả nền kinh tế và tạo điều kiện cho các nước phát triển. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm đại dịch, du lịch là một trong những lĩnh vực bị tác động nặng nề nhất.

Năm 2020, khi đại dịch bùng phát và lan rộng, lượng khách du lịch quốc tế đã giảm khoảng 1 tỉ lượt, tương đương giảm 73%, khiến ngành du lịch toàn cầu thiệt hại hơn 1.300 tỉ USD, cao hơn 11 lần so với mức thiệt hại mà ngành này từng ghi nhận trong cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2009. Năm 2021, đại dịch Covid-19 gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu khoảng 2.000 tỉ USD, khiến lượng du khách quốc tế giảm 82% tại Đông Nam Á, dẫn đến tình trạng thất nghiệp trên khắp khu vực. Nhiều nước thông báo số việc làm trong ngành du lịch chiếm gần 30% tổng số việc làm mất đi do dịch. Cùng với sự chuyển đổi từ chính sách “không Covid-19” sang chính sách sống chung an toàn với dịch, việc mở cửa và khôi phục ngành du lịch là yêu cầu tất yếu và cấp bách, bởi đây chính là một động lực lớn cho tăng trưởng toàn cầu, qua đó vực dậy nền kinh tế thế giới.

Khách du lịch tham quan Cung điện Hoàng Gia ở Thủ đô Bangkok, Thái Lan

Việc các nước bắt đầu nối lại hoạt động du lịch kể từ nửa cuối năm ngoái đã mang lại kết quả khả quan. Nhờ tỉ lệ tiêm vaccine cao, châu Âu là khu vực đi đầu trong việc mở cửa cho du khách quốc tế. Các nước châu Á cũng từng bước thí điểm khôi phục hoạt động ở quy mô nhỏ đối với từng điểm du lịch, tiến tới mở cửa hoàn toàn. Trên cơ sở những kinh nghiệm tích lũy được, sang năm 2022, hầu hết các khu vực đang thúc đẩy mạnh mẽ kế hoạch mở cửa đón du khách quốc tế.

Theo thống kê, từ ngày 1/3, Liên minh châu Âu (EU) đã cho phép du khách đến từ các quốc gia ngoài khối nhập cảnh với điều kiện đã tiêm đủ liều cơ bản hoặc tiêm mũi tăng cường với những người đã tiêm quá 9 tháng. Người khỏi Covid-19 và phục hồi trong vòng 180 ngày cũng được chấp thuận. Một loạt nước châu Âu đã mở cửa với du khách nước ngoài như Hy Lạp, Pháp, Bồ Đào Nha, Thụy Điển, Na Uy… tiếp tục nới lỏng quy định nhập cảnh, như bỏ yêu cầu xét nghiệm Covid-19 tại điểm đến đối với những du khách đã tiêm vaccine ngừa Covid-19.

Tại châu Đại Dương, Australia mở cửa trở lại biên giới từ ngày 21/2 đối với tất cả du khách đã tiêm chủng, trong khi quốc gia láng giềng New Zealand công bố kế hoạch mở cửa trở lại theo giai đoạn 5 bước, trọng tâm là từ tháng 7 tới.

Các nước Đông Nam Á cũng đang dần mở cửa trở lại với khách quốc tế. Tại Thái Lan đã nối lại chương trình “Test & Go” (Xét nghiệm và Lên đường, cho phép khách du lịch nước ngoài đã tiêm phòng đầy đủ chỉ phải lưu lại một đêm tại khách sạn trong khi chờ kết quả xét nghiệm Covid-19). Malaysia sẽ mở cửa biên giới hoàn toàn và bắt đầu chuyển sang giai đoạn coi Covid-19 là bệnh đặc hữu từ 1/4 tới…

Trong bối cảnh ngày càng nhiều nước mở cửa đón du khách quốc tế, Tiến sĩ Sanchita Basu Das của Chương trình Nghiên cứu kinh tế khu vực (RES) thuộc Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) nhận định, bên cạnh các chiến dịch kích thích du lịch cấp quốc gia, ASEAN cần đẩy mạnh hợp tác thông qua các nền tảng kĩ thuật số chung để chia sẻ thông tin và số liệu đồ hoạ về các thói quen du lịch an toàn. Liên Hợp Quốc hi vọng du lịch toàn cầu sẽ phục hồi vào năm 2022, khi nhiều nước chuyển sang thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch Covid-19…