Cực chẳng đã, phải khởi kiện UBND huyện ra TAND tỉnh Điện Biên. Mới đây, TAND tỉnh Điện Biên đưa vụ án ra xét xử. Với lập luận sắc sảo, áp dụng pháp luật chắc chắn, UBND huyện Điện Biên (người bị kiện) phải thu hồi văn bản trái pháp luật, đồng thời khẳng định trước tòa rằng, thu hồi đồng nghĩa với hủy bỏ và mở ra hướng giải quyết cho công dân hoàn thiện hồ sơ để xét cấp sổ đỏ…

Căn cứ hồ sơ và thực tế diễn biến vụ kiện thể hiện: Năm 1964, cựu chiến binh (chống Pháp) Lò Văn Nhui, sinh năm 1923, khai hoang được khu đất dưới chân đồi Pú Đôn, thuộc xã Thanh Nưa, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên và quản lí, sử dụng từ đó đến nay không có tranh chấp. Năm 1991 - 1992, cụ Lò Văn Nhui kí hợp đồng với Lâm trường Điện Biên (nay là Ban Quản lí rừng phòng hộ huyện Điện Biên), để trồng và quản lí rừng tái sinh, theo dự án trồng rừng của UBND tỉnh. Hợp đồng đến năm 1996 thì chấm dứt, gia đình cụ Nhui vẫn quản lí, sử dụng diện tích đất này.

Luật sư Nguyễn Quang Khai (ngồi); luật sư Vũ Văn Lợi (đứng), người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bà Lò Thị Cương.

Sau đó, do tuổi già sức yếu, cụ Nhui chuyển nhượng cho bà Lò Thị Cương (cháu ruột) khu đất, có tổng diện tích 2.113,1m2, thuộc thửa số 257, tờ bản đồ số 6, bản đồ 163. Bắt đầu từ năm 2009, cụ Nhui làm đơn xin cấp sổ đỏ cho khu đất, nhưng không được giải quyết. Cụ Nhui tiếp tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng, nhưng đều không được giải quyết, hoặc trả lời không đúng sự thật. Tuổi tác ngày càng cao, sức khỏe ngày càng yếu, mà diện tích đất khai hoang sử dụng hợp pháp của gia đình không được giải quyết, ngày 27/10/2014, cụ Nhui làm giấy ủy quyền cho cháu mình là bà Lò Thị Cương, thay mặt cụ để tiến hành các thủ tục pháp lí đối với khu đất này. Bà Cương tiếp tục đơn từ đi khắp nơi, nhưng không nhận được sự giải quyết đúng thực tế, đúng pháp luật.

Ròng rã đơn từ ngần ấy năm không được giải quyết, buộc bà Cương phải nộp đơn khởi kiện hành chính ra TAND tỉnh Điện Biên, đề nghị tòa tuyên hủy Văn bản số 814/UBND-TNMT ngày 22/4/2022 của UBND huyện Điện Biên, về trả lời đơn kiến nghị của bà; buộc UBND huyện Điện Biên thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ cho khu đất.

Việc khởi kiện của bà Cương là có căn cứ, bởi Văn bản số 814/UBND-TNMT của UBND huyện Điện Biên có nội dung: “… Khu đất bà Lò Thị Cương đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có địa chỉ tại bản Mến, xã Thanh Nưa, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên không đủ điều kiện để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Lí do: Khu đất bà Lò Thị Cương đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có 1.200m2 đang được giao cho UBND xã Thanh Nưa quản lí, còn 913,1m2 đã được đo đạc, quy chủ cho Lâm trường Điện Biên (nay là Ban Quản lí rừng phòng hộ huyện Điện Biên)”.

Trả lời như vậy là không đúng sự thật. Thực tế đã được luật sư Vũ Văn Lợi, Giám đốc Công ty luật TNHH Hòa Lợi, Đoàn luật sư TP Hà Nội, người bảo vệ lợi ích hợp pháp cho bà Cương làm rõ: UBND xã Thanh Nưa không hề được nhận và quản lí diện tích đất này, Ban Quản lí rừng phòng hộ huyện Điện Biên cũng có văn bản nói rõ khu đất không phải diện tích rừng phòng hộ, trường học cũng khẳng định đó không phải diện tích đất của trường. Do đó, việc bà Cương đề nghị Tòa tuyên hủy Văn bản số 814/UBND-TNMT ngày 22/4/2022 của UBND huyện Điện Biên, đồng thời buộc UBND huyện Điện Biên thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ cho bà là có căn cứ. Luật sư Nguyễn Quang Khai, Văn phòng Luật sư A1, Đoàn Luật sư tỉnh Điện Biên trình bày luận cứ, đưa ra các bằng chứng khu đất bà Cương nhận chuyển nhượng từ cụ Nhui là đúng thực tế và hợp pháp.

Trong khi TAND tỉnh Điện Biên đang trong quá trình giải quyết vụ án, thì ngày 3/10/2022, UBND huyện Điện Biên ban hành Văn bản số 2309/UBND-TNMT, thu hồi Văn bản số 814/UBND-TNMT ngày 22/4/2022. Về việc này, luật sư Vũ Văn Lợi làm rõ tại tòa, việc sửa đổi, hoặc hủy bỏ quyết định hành chính bị kiện, được quy định tại Luật Tố tụng hành chính, phần quyền của người bị kiện, nội dung: “… Sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định hành chính… bị kiện”, nhưng tại Nghị quyết số 02/2011/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao, hướng dẫn thi hành Luật Tố tụng hành chính có quy định: “Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính mà người bị kiện có quyết định sửa đổi, hoặc hủy bỏ quyết định hành chính… bị khởi kiện, thì Tòa án thông báo cho người khởi kiện… biết và phân biệt như sau:… Nếu người khởi kiện… không rút đơn khởi kiện, yêu cầu thì Tòa án tiếp tục giải quyết vụ án theo thủ tục chung. Trong trường hợp này, Tòa án phải xem xét tính hợp pháp của quyết định bị khởi kiện và quyết định sửa đổi, hoặc hủy bỏ quyết định bị kiện…”. Mặt khác, pháp luật về tố tụng hành chính chỉ có quy định hủy bỏ, hoặc sửa đổi, không có quy định về việc thu hồi.

Quá trình tranh tụng tại Tòa, đại diện theo ủy quyền của Chủ tịch UBND huyện Điện Biên khẳng định, việc ban hành văn bản thu hồi Văn bản số 814/UBND-TNMT đồng nghĩa với việc hủy bỏ văn bản đó. Trong diễn biến liên quan, ngày 11/10/2022, UBND huyện Điện Biên ban hành Văn bản số 2369/UBND-TNMT, về trả lời đơn kiến nghị của bà Cương, trong đó có nội dung: “Đến thời điểm hiện tại, UBND huyện Điện Biên chưa nhận được hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của bà Lò Thị Cương, nên UBND huyện không có căn cứ để giải quyết…”. Văn bản số 2369/UBND-TNMT khẳng định: “Văn bản này thay thế cho Văn bản số 814/UBND-TNMT ngày 22/4/2022”.

Điều này có nghĩa, gia đình bà Cương tiến hành lập hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ trình các cơ quan có thẩm quyền tại địa phương, để được xét cấp sổ đỏ theo quy định của pháp luật. Thẩm phán Vũ Thị Thanh Thủy, chủ tọa phiên tòa đã điều hành phiên tòa rất uyển chuyển, buộc đại diện UBND huyện Điện Biên phải tuyên bố công nhận việc thu hồi Văn bản số 814/UBND-TNMT đồng nghĩa hủy bỏ văn bản này, đồng thời sẽ xem xét cấp sổ đỏ cho gia đình bà Cương theo pháp luật. Bà Cương đồng ý rút đơn khởi kiện, mở ra hướng đi mới, tiến hành hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ theo đúng quy định, để được xem xét giải quyết theo pháp luật. Phiên tòa kết thúc trong không khí hòa nhã, vui vẻ với cả hai bên: Bên khởi kiện và bên bị kiện là UBND huyện Điện Biên.