Nội dung đơn khởi kiện

Bà Phạm Thị Bạch Tuyết, 72 tuổi, cựu cán bộ Ban Binh vận Trung ương Cục Miền Nam, hiện ở tại 1010 Nguyễn Duy Trinh, phường Phú Hữu, TP Thủ Đức khởi kiện Thẩm phán Đỗ Chí Quang, ở 1400 Đồng Văn Cống, phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh; yêu cầu Tòa án giải quyết những vấn đề sau đây:

Ngày 29/3/2017, bà Tuyết yêu cầu ông Trần Minh Thành công khai cải chính, xin lỗi về hành vi bịa đặt, vu khống bà Tuyết tại nội dung “Tờ Tường thuật” gửi TAND quận 2 trong vụ kiện “Đòi lại cọc” của ông Mai Xuân Hào, được TAND quận 2 đánh dấu bút lục số 26 - 27 - 28.

TAND quận 2 ban hành Thông báo nộp tiền tạm ứng án phí số 181, yêu cầu bà Tuyết nộp 300.000 đồng; bà Tuyết nộp 300.000 đồng (Biên lai thu tạm ứng án phí, lệ phí tòa án số AH/2014/0004924 ngày 5/4/2017).

Tuy nhiên, tại Bản án sơ thẩm số 21/2020/DS-ST ngày 28/7/2020, có nội dung thể hiện ông Đỗ Chí Quang bịa đặt cho bà Tuyết tại phiên tòa có yêu cầu xem xét miễn án phí sơ thẩm, để tuyên trả lại cho bà Tuyết số tiền tạm ứng án phí sơ thẩm nói trên. Thực tế, trong quá trình xét xử, tuyên án bà Tuyết không có mặt và không có yêu cầu này. Bà Tuyết cho rằng hành vi của Thẩm phán Quang đã xúc phạm danh dự, nhân phẩm uy tín và gây ra hậu quả cho bà. Bà Tuyết khởi kiện yêu cầu TAND thành phố Thủ Đức giải quyết: Bác bỏ thông tin không đúng sự thật về việc ông Quang cho rằng, bà Tuyết yêu cầu xem xét miễn án phí sơ thẩm; buộc ông Quang phải công khai cải chính, xin lỗi bà Tuyết theo quy định của pháp luật.

Biên bản bàn giao “Thông báo trả lại đơn khởi kiện”

Thẩm quyền của Tòa án về giải quyết việc dân sự

Một: Tòa án thụ lí giải quyết đơn khởi kiện đối với người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình có hành vi trái pháp luật, phải bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

Hai, Tòa án giải quyết vụ án dân sự, theo quy định tại Điều 4, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015:

1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân do Bộ luật này quy định có quyền khởi kiện vụ án dân sự, yêu cầu giải quyết việc dân sự tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu Tòa án bảo vệ công lí, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lí do chưa có điều luật để áp dụng.Việc giải quyết vụ việc dân sự quy định tại khoản này được thực hiện theo các nguyên tắc do Bộ luật Dân sự và Bộ luật này quy định.

Nhiều dấu hiệu trả đơn khởi kiện trái luật?

TAND thành phố Thủ Đức gửi cho bà Tuyết “Thông báo trả lại đơn khởi kiện” số 02/TB-TA ngày 22/11/2021 (“Thông báo trả lại đơn khởi kiện”). Tuy nhiên, theo bà Tuyết, từ việc trả đơn khởi kiện này, thể hiện nhiều dấu hiệu làm trái luật.

Một, Tòa án có dấu hiệu áp dụng sai luật.

Trong “Thông báo trả lại đơn khởi kiện”, Tòa án viện dẫn: … “để xem xét lại nội dung bản án sơ thẩm đã có hiệu lực pháp luật được thực hiện theo thủ tục tái thẩm, giám đốc thẩm được quy định tại Chương XX, Chương XXI phần thứ năm Bộ luật Tố tụng dân sự”.

Tuy nhiên, theo Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, tại Phần thứ năm: Thủ tục xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, có nội dung: Chương XX: Thủ tục giám đốc thẩm; Chương XXI: Thủ tục tái thẩm. Trong hai chương này, không có nội dung nào quy định về giải quyết vụ việc dân sự (Người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình có hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, cá nhân: Bà Tuyết).

Hai, Khoản 5, Điều 13, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, quy định: “5. Người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình có hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, cá nhân thì cơ quan trực tiếp quản lí người thi hành công vụ có hành vi trái pháp luật đó phải bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước”. Căn cứ điều luật này, bà Tuyết yêu cầu Tòa án xác định thiệt hại do hành vi của Thẩm phán Quang. Đây là yêu cầu có cơ sở, là hợp pháp!

Thế nhưng, tại “Thông báo trả lại đơn khởi kiện”, Tòa án cho rằng: “Trường hợp bà Tuyết không đồng ý với nhận định về phần án phí tại bản án dân sự sơ thẩm, bà Tuyết phải yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xem xét lại bản án theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm”; và thể hiện không xem xét hành vi của Thẩm phán Quang khi kí ban hành bản án có nội dung thể hiện bịa đặt đối với bà Tuyết.

Mặt khác, trong “Thông báo trả lại đơn khởi kiện”, Tòa án nêu lí do: “việc Thẩm phán giải quyết vụ án không phải với tư cách cá nhân, do đó việc khởi kiện Thẩm phán với tư cách cá nhân là không phù hợp quy định của pháp luật”.

Tuy nhiên, trong đơn khởi kiện, bà Tuyết ghi rõ yêu cầu Tòa án xác định thiệt hại do hành vi của Thẩm phán Quang (người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình), gây ra cho bà Tuyết. Lẽ ra Tòa án nhận đơn khởi kiện; cần làm rõ việc Thẩm phán Quang có thực hiện hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho bà Tuyết hay không? Nếu có thì căn cứ Khoản 4 và 5, Điều 13 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, TAND thành phố Thủ Đức là cơ quan trực tiếp quản lí Thẩm phán Quang phải bồi thường cho bà Tuyết là người bị thiệt hại, theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Và việc cho rằng: “Bản án dân sự sơ thẩm đã có hiệu lực pháp luật”, để đẩy trách nhiệm cho Tòa án, Viện Kiểm sát có thẩm quyền xem xét theo thủ tục tái thẩm, giám đốc thẩm, để ban hành “Thông báo trả lại đơn khởi kiện” là thể hiện làm trái quy định Khoản 5, Điều 13 Bộ luật Tố tụng dân sự.

Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người cao tuổi - bà Phạm Thị Bạch Tuyết, đề nghị Chánh án TAND thành phố Thủ Đức xem xét giải quyết lại vụ việc trên đây đúng theo quy định của Bộ Luật tố tụng dân sự.