Có thể nói đây là một đề xuất chính sách khá nhân văn, hướng tới tăng thêm quyền lợi cho người lao động (NLĐ). Hiện tỉ lệ bao phủ BHYT cả nước đạt trên 93% dân số và mục tiêu đến năm 2025 sẽ bao phủ BHYT trên 95% dân số.

Đề xuất này chắc chắn khiến doanh nghiệp lo ngại bởi mấy năm qua do dịch bệnh, kinh tế thế giới đình đốn nên doanh nghiệp phấn đấu trả đủ lương, đóng BHYT, BHXH cho NLĐ đầy đủ đã là tốt rồi. Nếu chính sách này được thực hiện sẽ gián tiếp tạo gánh nặng cho doanh nghiệp. Dù chỉ 1-2% nhưng với doanh nghiệp một nghìn lao động, mua BHYT cho hàng nghìn người thân của họ sẽ là một số tiền không nhỏ.

Người thân phụ thuộc của NLĐ theo pháp luật hiện hành là bố mẹ, vợ (chồng) không có việc làm hoặc hết tuổi lao động không có thu nhập; con đẻ chưa đến tuổi lao động… Như vậy, một lao động có thể có nhiều người thân hoặc không có. Sẽ thế nào nếu doanh nghiệp bỗng phải đóng BHYT cho nhiều người thân của một lao động?

Pháp luật đã có quy định nào về trách nhiệm chi phí ngoài lương của chủ sử dụng NLĐ với người thân của họ? Ngay trong những NLĐ cũng xuất hiện sự không công bằng giữa người nhiều người thân và người ít hoặc không có người thân khi cống hiến cho doanh nghiệp như nhau. E rằng những lao động có nhiều người thân phụ thuộc dạng được thụ hưởng chính sách hỗ trợ BHYT sẽ khó giữ được công ăn việc làm của chính họ. Chẳng chủ doanh nghiệp nào lại muốn sử dụng những lao động có “một gánh” thân nhân “ăn theo” như thế! Không thiếu lí do để chủ doanh nghiệp sa thải những lao động “nặng kí”!

Được biết, hiện chỉ có lực lượng vũ trang là có chính sách BHYT cho người thân phụ thuộc của cán bộ, chiến sĩ. Nguồn ngân sách cho chính sách này hoàn toàn do Nhà nước bảo đảm vì đây là lực lượng làm nhiệm vụ mang tính đặc thù.

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang nợ hàng chục nghìn tỉ đồng bảo hiểm xã hội của NLĐ. Đây là vấn đề nóng nhiều năm qua rất cần nhà quản lí sớm tìm ra giải pháp chấn chỉnh tình trạng này để bảo vệ quyền lợi chính đáng của NLĐ.

Thiết nghĩ nếu nguồn ngân sách Nhà nước có thể đủ hỗ trợ cho việc mua BHYT thì nên thực hiện theo hướng khuyến khích NLĐ tự mua. Nhà nước có thể hỗ trợ một tỉ lệ đủ hấp dẫn để NLĐ chủ động mua BHYT cho thân nhân của mình. Một chính sách như vậy chắc chắn sẽ có tính khả thi cao, không gây ra sự bất bình đẳng và tạo thêm gánh nặng cho doanh nghiệp.