Cụ thể, Tổng công ty Sản xuất và Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng Công ty 3/2) là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, do Tỉnh uỷ Bình Dương là chủ sở hữu, bị cáo Nguyễn Văn Minh được giao làm Tổng Giám đốc. Công ty này được giao quản lí và sử dụng 2 khu đất có diện tích 43ha và 145ha tại TP Thủ Dầu Một làm dự án.

Tại khu đất 43ha, sau khi được giao, “đạo diễn” Nguyễn Văn Minh cho Nguyễn Đại Dương (con rể bị cáo Minh) nhờ người khác đứng tên lập Công ty Tân Phú (Công ty liên danh giữa Tổng công ty 3/2 và Công ty Cổ phần bất động sản Âu Lạc (Công ty Âu Lạc). Với tỉ lệ cổ phần là: Tổng Công ty 3/2 nắm 30% cổ phần (tương đương 60 tỉ đồng), Công ty Âu Lạc góp 140 tỉ đồng (tương đương 70%). Đồng thời, góp vốn vào liên danh công ty này bằng khu đất 43ha nêu trên.

Khi Tổng Công ty 3/2 thực hiện cổ phần hóa, Tỉnh ủy Bình Dương yêu cầu chuyển khu đất 43ha cho Công ty Impco (100% vốn Nhà nước, trực thuộc Tỉnh ủy Bình Dương). Tuy nhiên, các bị cáo đã không thực hiện.

Các bị cáo trong vụ án tại phiên xét xử sơ thẩm.

Tiếp đó, Nguyễn Đại Dương đàm phán với bà Đặng Thị Kim Oanh, Tổng Giám đốc Công ty tập đoàn địa ốc Kim Oanh (Công ty Kim Oanh) kí hợp đồng hứa mua, hứa bán với giá 350 tỉ đồng bằng hình thức mua 100% vốn góp của Công ty Âu Lạc tại Công ty Tân Phú. Đồng thời, Công ty Âu Lạc cam kết sẽ nhận chuyển nhượng 30% vốn góp của Tổng Công ty 3/2 tại Công ty Tân Phú để chuyển nhượng 100% vốn tại Công ty Tân Phú cho Công ty Kim Oanh.

Để tạo điều kiện cho Công ty Âu Lạc do con rể điều hành thực hiện hợp đồng với bà Đặng Thị Kim Oanh, Nguyễn Văn Minh đã chỉ đạo các thành viên hội đồng thành viên thống nhất chuyển nhượng 30% cổ phần tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc.

Tiếp đó, ngày 30/11/2016, Nguyễn Văn Minh tổ chức họp Hội đồng quản trị Tổng Công ty 3/2 quyết định chuyển nhượng 43ha đất cho Công ty Tân Phú với giá thỏa thuận từ 6 năm trước là 570.000 đồng/m2.

Và dù Công ty Tân Phú mới thanh toán 140/250 tỉ đồng, nhưng Tổng Công ty 3/2 vẫn đề nghị sang tên và bàn giao quyền sử dụng khu đất 43ha cho Công ty Tân Phú.

Sau khi nắm giữ 100% vốn tại Công ty Tân Phú, Công ty Âu Lạc của Nguyễn Đại Dương đã thực hiện chuyển nhượng cho công ty của bà Đặng Thị Kim Oanh với giá 350 tỉ đồng… Như vậy, Công ty của bà Đặng Thị Kim Oanh là chủ sở hữu của Công ty Tân Phú (có dự án 43ha). Hành vi của các bị cáo kể trên đã gây thất thoát tài sản của Nhà nước số tiền là 984,6 tỉ đồng.

Viện Kiểm sát kiên quyết bảo vệ tài sản Nhà nước, Nhân dân

Đại diện Viện KSND nắm quyền công tố tại tòa nhấn mạnh rằng, vụ án được đưa ra xét xử thể hiện sự quyết tâm lớn của Đảng và Nhà nước trong việc kiên quyết đấu tranh phòng, chống tệ nạn tham nhũng, lãng phí, thực hiện nguyên tắc thượng tôn pháp luật, mọi hành vi vi phạm pháp luật phải xử lí; kiên quyết bảo vệ tài sản Nhà nước, Nhân dân, triệt để thu hồi tài sản Nhà nước bị thất thoát, chiếm đoạt.

Theo đại diện Viện KSND, sai phạm của các bị cáo rất nghiêm trọng, gây thất thoát tài sản đặc biệt lớn, làm giảm sút niềm tin của Nhân dân vào Đảng và Nhà nước nên phải có hình phạt nghiêm khắc. Đồng thời, đề nghị HĐXX tuyên trả lại khu “đất vàng” 43ha về chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương quản lí.

Cần kháng nghị với bản án sơ thẩm đã tuyên?

Trình bày trước HĐXX, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho Công ty Tân Phú và Công ty Kim Oanh đề nghị tòa tuyên án theo hướng cho Công ty Kim Oanh nộp khoản tiền chênh lệch và được tiếp tục thực hiện dự án trên khu đất 43ha, bảo đảm được quyền và lợi ích hợp pháp cho “người thứ ba ngay tình”.

Cuối tháng 8 vừa qua, HĐXX TAND TP Hà Nội phiên sơ thẩm đã tuyên án. Ngoài mức án đã tuyên cho từng bị cáo, HĐXX tuyên về “số phận” hai khu đất 145 ha và 43ha.

Với khu đất 145 ha, HĐXX đề nghị UBND tỉnh Bình Dương thu hồi trả lại cho chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương (như quan điểm của Viện Kiểm sát tại tòa); đề nghị Tỉnh ủy Bình Dương, UBND tỉnh Bình Dương xem xét giải quyết quyền lợi của các cổ đông Công ty Tân Thành, Ngân hàng BIDV và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến khu đất 145 ha trong quá trình xử lí thu hồi đất.

Đối với khu đất 43ha, HĐXX cấp sơ thẩm xác định bị cáo Nguyễn Văn Minh và các đồng phạm đã thực hiện việc chuyển nhượng trái pháp luật khu đất trên cho Công ty Tân Phú. Công ty Âu Lạc là chủ sở hữu Công ty Tân Phú đã chuyển nhượng toàn bộ cổ phần tại Công ty Tân Phú cho Công ty Kim Oanh.

Công ty Kim Oanh nhận chuyển nhượng toàn bộ cổ phần của Công ty Tân Phú là ngay tình… Căn cứ vào các quy định của pháp luật, đơn đề nghị của Công ty Tân Phú, Công ty Kim Oanh, đại diện Tỉnh ủy Bình Dương, HĐXX xét thấy cần tạm giao cho Công ty Tân Phú tiếp tục quản lí khu đất 43ha; đề nghị UBND tỉnh Bình Dương nghiên cứu, xem xét xác định đầy đủ các nghĩa vụ tài chính Công ty Tân Phú phải nộp đối với khu đất 43ha, bảo đảm không gây thất thoát tài sản cho Nhà nước và bảo đảm quyền lợi cho các bên liên quan.

Việc HĐXX cấp sơ thẩm TAND Hà Nội tuyên hướng xử lí đối với khu đất 43ha như trên đang gây nhiều nghi ngại trong dư luận, không đồng nhất với quan điểm xử lí vụ án trước đó của đại diện cơ quan nắm quyền công tố tại tòa.

Trao đổi với phóng viên, các chuyên gia pháp lí cho rằng, cần thu hồi khu đất 43ha, trả về cho chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương quản lí. Trong trường hợp nếu tiếp tục thực hiện dự án thì khu đất 43ha nêu trên cần thực hiện đấu giá, hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho dự án. Như vậy, mới bảo đảm được tính nghiêm minh của pháp luật, thu được lợi ích tối đa cho Nhà nước, Nhân dân.

“Trường hợp xét thấy bản án đã tuyên có vấn đề, Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội hoặc TAND Cấp cao tại Hà Nội cần phải có kháng nghị đối với bản án sơ thẩm trên. Kháng nghị có thể là một phần, hoặc toàn phần nội dung bản án”, chuyên gia pháp lí này nhấn mạnh.