Ngay sau Lễ khai mạc đã diễn ra Phiên họp toàn thể thứ nhất Đại hội đồng AIPA 40, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân có bài phát biểu tại Phiên họp này.

Trong bài phát biểu, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, một năm qua, thế giới đã trải qua nhiều biến động nhanh chóng và phức tạp. Cộng đồng ASEAN tiếp tục đối mặt với những thách thức ngày càng gay gắt, trong đó nổi lên là vấn đề cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn và các vấn đề an ninh truyền thống, phi truyền thống…; kinh tế tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Mặc dù vậy, ASEAN vẫn đạt được những kết quả khích lệ trên cả 3 trụ cột của Cộng đồng, các nước thành viên đều duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế đáng khích lệ (trung bình ở mức 5,1% năm 2018). Bên cạnh đó, những diễn biến phức tạp ở khu vực thời gian qua cũng khiến chúng ta phải lo ngại. Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 52 vừa qua, các nước đã lên tiếng thẳng thắn về những hoạt động đơn phương trên Biển Đông, vi phạm chủ quyền và lợi ích hợp pháp của các quốc gia ven biển, làm xói mòn lòng tin, tác động tiêu cực tới hòa bình, an ninh và ổn định, tự do, an toàn hàng hải, hàng không ở khu vực.

Vì vậy, cần khẳng định lại những nguyên tắc và nhận thức chung đã được các nước ASEAN và cộng đồng quốc tế công nhận rộng rãi đối với vấn đề Biển Đông, trong đó đề cao việc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc (LHQ) về Luật biển (UNCLOS) 1982, tự kiềm chế, không quân sự hóa, không có hành động làm phức tạp tình hình, thực thi đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và nỗ lực hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) có hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định, Việt Nam tiếp tục thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ với các nước, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế.

Với tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội mong muốn AIPA quan tâm một số vấn đề.

Cụ thể là tiếp tục đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, hình thành và chia sẻ các quy tắc, chuẩn mực ứng xử của ASEAN; củng cố đoàn kết, thống nhất, giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực, ứng phó hiệu quả với các vấn đề tác động tới hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, trong đó có các thách thức an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống. Cùng với đó là củng cố, đổi mới hơn nữa tổ chức và hoạt động của AIPA nhằm phát huy vị thế, vai trò của AIPA, một đối tác quan trọng của ASEAN trong quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN bền vững.

AIPA tích cực, chủ động hỗ trợ các nỗ lực của ASEAN trong gắn kết tương hỗ giữa triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 với Chương trình nghị sự của LHQ vì phát triển bền vững đến năm 2030. Đồng thời, ủng hộ các sáng kiến của ASEAN về thúc đẩy liên kết khu vực toàn diện và phát triển bền vững, trong đó có bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, chống rác thải nhựa, rác thải biển.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các nghị sĩ, các nghị viện thành viên AIPA tăng cường rà soát hệ thống các văn bản pháp luật trong nước, thúc đẩy hài hòa hóa pháp luật hoặc công nhận lẫn nhau về pháp lí nhằm phục vụ cho việc triển khai hiệu quả các kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng ASEAN gồm 3 trụ cột với tầm nhìn 2025.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội khẳng định trong năm 2020, năm mà Việt Nam vinh dự mang những trọng trách: Là thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ, là Chủ tịch ASEAN, đồng thời Quốc hội Việt Nam là Chủ tịch AIPA, Việt Nam sẽ nỗ lực hết mình để thúc đẩy AIPA trở thành một tổ chức liên nghị viện hoạt động hiệu quả, thực sự trở thành đại diện cho nguyện vọng, quyền lợi của mọi công dân ASEAN.