Lúa được mùa, được giá

Tại xã Hòa An, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang những ngày này, nhiều diện tích đất công nghiệp sản xuất vụ Thu Đông đang bắt đầu thu hoạch, không khí tất bật, nhộn nhịp kèm theo niềm vui xuất hiện trên gương mặt của nhiều NCT. Trên bờ kênh, các thương lái túc trực để thu mua lúa cho bà con. Đang chờ đến lượt mình cân lúa, ông Lê Văn Duy, 60 tuổi cho biết, vụ này, gia đình ông gieo sạ giống lúa IR 50405 trên diện tích 6 công tầm cắt (khoảng 1.300m²).

Theo ông Duy, Thu Đông là vụ sản xuất có nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do thời điểm này thường rơi vào mùa mưa, sâu bệnh gây hại với tần suất nhiều hơn. Đặc biệt năm nay, chi phí vật tư nông nghiệp ở mức cao, trong đó giá phân bón tăng khoảng 20% - 25% so với vụ lúa hè thu trước đó khiến cho chi phí sản xuất “đội” lên rất nhiều... Tuy nhiên, nhờ thực hiện theo khuyến cáo của ngành chuyên môn, nông dân lựa chọn giống lúa chất lượng cao, tích cực vệ sinh đồng ruộng, đẩy mạnh khuyến nông và bảo vệ thực vật; ứng dụng tiến bộ kĩ thuật nông nghiệp... góp phần giảm bớt chi phí sản xuất, việc canh tác có nhiều kết quả khả quan. Lúa cho năng suất cao, chất lượng bảo đảm.

Nông dân thu hoạch lúa.

Thời điểm đầu vụ, nhiều NCT vô cùng lo lắng về tình hình dịch bệnh Covid-19 sẽ ảnh hưởng đến việc canh tác, đặc biệt là giai đoạn thu hoạch, mua bán, vận chuyển lúa sau thu hoạch. Tuy nhiên, nhờ những chỉ đạo của chính quyền tỉnh đã tạo điều kiện cho việc thu hoạch và thu mua lúa được dễ dàng, thuận tiện hơn. Qua đó, tạo tâm lí an tâm, phấn khởi cho bà con nông dân, nhất là những NCT.

Bên cạnh niềm vui trúng mùa, nông dân hiện vô cùng phấn khởi vì giá lúa đang ở mức cao. Hiện nay, giá lúa OM 380 có giá 5.800 đồng/kg, lúa OM 5451 có giá từ 6.100-6.200 đồng/kg, lúa IR 50404 có giá từ 5.600-5.700 đồng/kg, lúa OM 18 có giá 6.300-6.400 đồng/kg... Theo ông Duy, chi phí sản xuất vụ này cao hơn so với các vụ khác trong năm. Tuy nhiên, với mức giá bán này, nông dân có thể mang về lợi nhuận 2 - 2,5 triệu đồng/công.

Hiện nay, mưa xảy ra trên diện rộng kèm theo gió mạnh làm một số diện tích bị đổ ngã ảnh hưởng đến năng suất sau thu hoạch. Ngoài ra, do dịch bệnh Covid-19 nên lực lượng lao động đi theo máy cắt khan hiếm, kéo theo tiền thuê tăng cao. Điều này đã khiến cho chi phí thuê máy cắt tăng cao. Dù vậy, nông dân và NCT vẫn thấy vui khi thu hoạch vì giá lúa ở mức cao, lợi nhuận tốt.

Theo dự báo của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), trong những tháng còn lại của năm 2021, giá lúa vẫn tiếp tục giữ ở mức cao. Nguyên nhân là do hoạt động xuất khẩu được đẩy mạnh do nhiều thị trường tại châu Á tăng nhập khẩu vào cuối năm. Bên cạnh đó, hoạt động xuất khẩu sẽ được khơi thông mạnh mẽ hơn do các địa phương nới lỏng giãn cách xã hội từ đầu tháng 10/2021 và chủ trương nối lại sản xuất an toàn và phòng, chống dịch hiệu quả. Cùng với đó, thị trường gạo thế giới có dấu hiệu sôi động trở lại khi dịch bệnh Covid-19 thế giới, nhất là các thị trường nhập khẩu của Việt Nam bớt căng thẳng, cho phép hoạt động thương mại gạo được nối lại. Rõ ràng đây là tin vui cho người nông dân và NCT cả đời gắn bó với cây lúa.

Mở rộng diện tích sản xuất theo hướng “3 giảm, 3 tăng”

Vụ lúa Đông Xuân 2021 - 2022 ở tỉnh An Giang đang đứng trước các thách thức lớn khi giá phân bón tăng cao. Việc giá phân tăng ngay đầu vụ Đông Xuân (vụ sản xuất chính) đang khiến NCT nông dân gặp nhiều khó khăn. Giá phân bón tăng hơn 100% nên nếu nông dân giảm 10% lượng phân, giảm lượng giống… thì cũng chỉ giảm được một đến 200 đồng cho một kg lúa, vì thế khó bù được lợi nhuận cho người trồng lúa. Để vượt qua khó khăn, nông dân và NCT nên cân nhắc về mức độ đầu tư phân bón cho vụ này để thu về được lợi nhuận. Bên cạnh đó, các địa phương cũng cân nhắc về chỉ tiêu, sản lượng trong vụ Đông Xuân 2021 - 2022. Bởi nếu theo đuổi “chỉ tiêu và sản lượng” thì càng trồng lúa, càng đầu tư, NCT và nông dân càng phải tăng chi phí sản xuất.

Để tiết kiệm chi phí, theo kinh nghiệm của ông Duy - một NCT nhiều năm trồng lúa nên áp dụng triệt để các biện pháp “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm” trong sản xuất lúa. Đẩy mạnh thực hiện giảm giống lúa gieo sạ theo hướng sử dụng từ 80 - 100 kg lúa giống/ha. Thực tế đã chứng minh, khi giảm lượng giống gieo sạ sẽ tăng quang hợp cho cây lúa, giảm sâu bệnh sẽ giúp tiết kiệm chi phí thuốc bảo vệ thực vật, lượng phân bón và tăng năng suất.

Vì vậy, chính quyền, Hội Nông dân, Hội NCT và các cấp, các ngành liên quan cũng cần khuyến cáo Nhân dân và hội viên nông dân, NCT đẩy mạnh sản xuất theo mô hình cánh đồng mẫu lớn nhằm giảm lượng giống lúa; sử dụng các loại phân đơn, phân hữu cơ. Đặc biệt cần hướng dẫn, hỗ trợ NCT chú trọng áp dụng công nghệ, cơ giới hóa vào sản xuất giúp giảm chi phí canh tác, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả canh tác.