1. Bạn đồng nghiệp từ Cần Thơ a lô lên Sài Gòn hỏi tôi, mấy ông thực hiện Nghị quyết 98 tới đâu rồi, chuẩn bị Tết con Rồng đến đâu rồi, tôi trả lời, có ý trách, từ ông lên tôi chỉ còn hai giờ chạy xe vì tuyến cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ cùng cầu Mỹ Thuận 2 đã thông xe hơn tháng nay, là tuyến cao tốc hoàn chỉnh từ TP Hồ Chí Minh đi Tây Đô, sao ông không đến mà “mục sở thị”. Ông bạn đồng nghiệp “ừ héng”, hình như biết mình quan liêu, đó với đây giờ có xa xôi gì mà làm biếng, bày đặt gọi điện thoại.

Trách nhẹ nhàng vậy chứ tôi thông cảm với bạn đồng nghiệp. Bạn có lên Sài Gòn cũng khó mà thấy thành quả hiển hiện khi Nghị quyết 98 của Quốc hội Về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh (Nghị quyết 98) mới thực hiện được hơn 5 tháng, kể từ ngày 1/8/2023.

Riêng tôi thì do cái nghiệp viết báo đeo đẳng từ đầu cuộc kháng chiến giữ nước lần thứ hai cho đến nay, lại là công dân Sài Gòn suýt soát nửa thế kỉ qua nên theo dõi sát sao từng mốc thời gian mà thành phố tôi yêu đã vượt qua không ít rào cản (trong đó có thể tự hào “kể công” khá nhiều nhà báo cổ suý đổi mới từ tư duy đến hành động) để không chỉ vì sự phát triển của chính mình mà còn vì cả nước.

Chắc bạn đồng nghiệp cũng như tôi, dù là người viết báo chuyên nghiệp, nội việc đọc và hiểu tương đối Nghị quyết 98 đã… mệt, cho nên luôn chia sẻ sự quyết tâm thực thi chủ trương phát triển TP Hồ Chí Minh trong trung và dài hạn của lãnh đạo thành phố. Bởi nó giúp TP Hồ Chí Minh xoá bỏ những ràng buộc làm cho kinh tế 10 năm qua tăng trưởng chậm lại, vai trò dẫn dắt nền kinh tế cả nước suy giảm, làm cho Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) vào loại thấp, để chủ động thực hiện hơn 40 cơ chế đặc thù của 7 lĩnh vực quan trọng mà Quốc hội cho phép, đó là quản lí đầu tư, tài chính (có một số dịch vụ tài chính mới như ngân hàng số, xây dựng thị trường giao dịch hàng hóa tương lai), ngân sách nhà nước; quản lí đô thị, tài nguyên, môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược; quản lí khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy chính quyền thành phố và TP Thủ Đức, để xứng đáng là đầu tàu kinh tế của cả nước, là thành phố đóng góp gần 30% tổng thu ngân sách quốc gia.

2. Chắc bạn đồng nghiệp sẽ ngạc nhiên, bởi chỉ sau 1 tháng 19 ngày Nghị quyết 98 có hiệu lực thi hành, trong kì họp lần thứ 11 HĐND TP Hồ Chí Minh Khóa X, bắt đầu từ ngày 19/9/2023, để thông qua gần 100 tờ trình những dự án thực hiện nghị quyết này, người đứng đầu Thành ủy ví von bước đầu thực hiện nghị quyết 98: "Thời gian qua chỉ mới khởi động. Nay con tàu đã chất đầy hàng và sẵn sàng để tăng tốc. Chúng ta ở trên con tàu cũ, nhân viên cũ nhưng tâm thế mới, khí thế mới. Con tàu cũng được thay động cơ mới, đường ray cũng thông thoáng hơn trước".

Trước hết xin kể với bạn đồng nghiệp những việc quan trọng mà thành phố của tôi đã khẩn trương triển khai thực hiện Nghị quyết 98 “với tâm thế mới, khí thế mới”.

Tâm thế mới, khí thế mới ấy một phần nhờ thu nhập tăng khá cao bởi thành phố được giao thẩm quyền chủ động thực hiện chính sách tiền lương, nên từ tháng 8/2023, mức thu nhập đã tăng tối đa 1,8 lần mức lương ngạch, bậc, chức vụ và chi thu nhập tăng thêm 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc phạm vi quản lí của thành phố và thuộc Trung ương đóng trên địa bàn để tạo động lực làm việc, khơi gợi tinh thần lao động sáng tạo, củng cố và nâng cao chất lượng bộ máy Nhà nước, đồng thời góp phần gia tăng tiêu dùng và tích lũy thu nhập, tăng nguồn vốn đầu tư phát triển.

Cùng với lương được tăng, số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách ở phường, xã, thị trấn cũng được quy hoạch lại sao cho không thiếu không thừa, và đang hoàn thiện Đề án Xây dựng nền công vụ hiệu lực, hiệu quả, phục vụ Nhân dân, doanh nghiệp, kiến tạo phát triển. Đặc biệt, Thủ Đức đã tổ chức xong bộ máy cấp thành phố, như HĐND, trung tâm an sinh, trung tâm xúc tiến thương mại - đầu tư, trung tâm quản lí, khai thác hạ tầng.

3. Bạn đồng nghiệp từng chê, Sài Gòn của mấy ông cứ đến giờ đi làm và giờ tan sở, ngày nào cũng kẹt xe, tôi “phản ứng”, không phải kẹt mà ùn ứ (là nói theo một quan chức trong ngành Giao thông). Mong bạn thông cảm cho, trở ngại lớn nhất khiến những trục đường chính, cửa ngõ ra vào TP Hồ Chí Minh nhiều năm qua chưa thể mở rộng như quy hoạch là do thiếu vốn khi ngân sách Nhà nước chỉ đáp ứng được khoảng 20%, trong khi đầu tư theo hình thức xây dựng - khai thác - chuyển giao (BOT), đối tác công tư (PPP), hợp đồng xây dựng - chuyển giao giữa nhà đầu tư và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (BT) bị trì hoãn, hình thức đầu tư góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp chưa thực hiện được nên chưa huy động được nguồn lực dồi dào trong dân và doanh nghiệp. Bây giờ thì Nghị quyết 98 sẽ giúp thành phố huy động nguồn vốn xã hội để đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, ít phụ thuộc vào ngân sách công.

Trước mắt, thành phố đã thông qua chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư 85 công trình giao thông với hơn 55.000 tỉ đồng, 7 công trình trong đó thuộc nhóm A. Đáng kể nhất là áp dụng hình thức BOT để nâng cấp, mở rộng, hiện đại hoá 5 chặng đường bộ hiện hữu mà ngân sách thành phố chỉ để giải phóng mặt bằng với tỉ lệ từ 33 - 70% tùy mỗi công trình, hoàn thành từ năm 2023 - 2028. Trong đó có một đoạn quốc lộ 13 nối với Bình Dương, Quốc lộ 1A nối với Long An, Quốc lộ 22 nối với đường Vành đai 3, một đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh và cầu đường Bình Tiên nối cao tốc Bến Lức - Long Thành, một đoạn từ Vành đai 2 nối đường Võ Nguyên Giáp. Tất cả khoảng 38km, từ 6 đến 10 làn xe.

Như vậy, vài ba năm nữa, bạn đồng nghiệp lên Sài Gòn cứ việc bon bon như chạy xe trên xa lộ, có ca cẩm chăng là chở bạn gái sau xe máy mà đường không chịu xóc cho nàng ôm chặt eo.

Bạn đồng nghiệp hãy hình dung, thành phố của tôi còn “một núi” công việc nữa phải xong hay triển khai từ nay cho đến khi tổng kết Nghị quyết 98 vào năm 2028. Đó là hoàn thành đúng tiến độ công trình cải tạo kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên khởi công từ hai năm trước, không những giải quyết ô nhiễm môi trường mà còn tạo cảnh quan, tạo trục giao thông hàng chục kilômét. Đó là cải tạo kênh Xuyên Tâm, kênh Đôi, xây dựng thêm ba cầu qua sông Sài Gòn, trong đó có một cầu đi bộ bên này quận 1 nối qua Thủ Thiêm - khu đô thị hiện đại nhất nước. Đặc biệt thành phố phải “quay mặt tiền” ra sông Sài Gòn với hai con đường ven sông mỗi bên 80km đang hình thành trên giấy. Rồi lại phát triển 10 khu đô thị theo mô hình TOD (Transit Oriented Development là mô hình phát triển đô thị lấy giao thông công cộng làm trung tâm), bởi dọc tuyến Metro số 1 sắp vận hành và đường Vành đai 2 có mấy nghìn hécta đất công (riêng hai bên các nhà ga Metro số 1 có khoảng 500ha).

4. Có thể bạn đồng nghiệp sẽ hỏi, nhiều việc như vậy thì TP Hồ Chí Minh có bảo đảm quy trình, bảo đảm chất lượng công trình. Để trả lời bạn, xin dẫn ra đây một việc làm khá mới: UBND TP Hồ Chí Minh đã ban hành quy chế phối hợp giữa các sở, ngành và giữa các quận, huyện, TP Thủ Đức; ban hành quy chế nội bộ quy định cụ thể thời gian xử lí công việc để giám sát chứ không có chuyện công việc muốn chừng nào xong cũng được.

Và bạn đồng nghiệp sẽ vui cùng tôi khi biết trong năm 2023, kinh tế TP Hồ Chí Minh có mức tăng trưởng khá, nhiều công trình đầu tư công trung hạn được đẩy nhanh tiến độ thực hiện, GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) ước tăng 5,81%, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 10,8%, tổng doanh thu du lịch tăng 22%, khách quốc tế tăng 44,3% so với năm 2022.

Như vậy, Nghị quyết 98 không chỉ riêng cho TP Hồ Chí Minh, nếu thực hiện thành công thì cả nước cùng có lợi.

Khi tôi ngồi gõ bàn phím những dòng này để “thông báo” với bạn đồng nghiệp về những việc TP Hồ Chí Minh đang làm để biến Nghị quyết 98 thành hiện thực thì phía Thủ Thiêm đã khánh thành một công viên nghìn mét dài dọc sông Sài Gòn mà điểm nhấn là cánh đồng hoa hướng dương 15.000 cây đang dần bừng nở, nhộn nhịp nam thanh nữ tú đến “check in” đón Xuân sớm. Và theo đơn vị tổ chức là Saigontourist Group, Đường hoa Nguyễn Huệ Tết 2024 trải dài 700 mét có chủ đề “Xuân yêu thương, Tết sum vầy”, với ba linh vật Rồng lớn, phân đoạn như ba tổ khúc trong bản hòa âm sắc màu đa cung bậc, từ khúc thoại đầu “Nguồn cội quê hương”, đến khúc “Băng sông vượt biển”, rồi quãng cao trào “Vươn mình hội nhập”. Ngôn ngữ chủ đạo được thể hiện xuyên suốt Đường hoa Nguyễn Huệ Tết năm nay là yếu tố truyền thống văn hóa, tín ngưỡng lâu đời của người Việt hòa điệu cùng bản sắc văn hóa vùng đất phương Nam. Đặc biệt, trên kênh Tàu Hủ, đường Bến Bình Đông, quận 8, chợ hoa Xuân "Trên bến dưới thuyền" được tổ chức sớm, từ ngày 15 đến 30 tháng Chạp 2023 với nhiều hoạt động nghệ thuật.

Tôi đang chờ bạn để cùng đón năm mới với Sài Gòn chúng ta yêu…