Tại BHXH TP Thủ Đức (phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức), số người dân đến làm thủ tục để nhận tiền BHXH một lần khá đông dẫn đến sự quá tải bất thường. Chị P.T.N (35 tuổi, ngụ TP Thủ Đức) cho biết chị có mặt tại BHXH TP Thủ Đức từ sáng sớm để lấy số thứ tự nhưng chờ tới gần 10h sáng vẫn chưa tới lượt làm thủ tục.

Theo chị N., người dân đến đây làm thủ tục thì sẽ nhận số thứ tự từ lúc 7h sáng, nhưng số thứ tự phát chỉ trong khoảng 20 phút là hết số lượng để phát cho số người thực hiện thủ tục trong buổi sáng. Ai tới muộn hoặc chiều mới tới thì phải chờ đến hôm sau quay lại.

Phải đi lại nhiều lần, chị K.T.Đ (40 tuổi, ngụ TP Thủ Đức) chia sẻ trước đây chị làm cho một cơ quan nhà nước, sau khi nghỉ việc một năm, chị quyết định đi làm thủ tục nhận thủ tục BHXH một lần. Ngày 5/4, chị Đ. đến BHXH TP Thủ Đức để nộp hồ sơ nhưng đến nơi thì chị mới phải đi sớm bốc số thứ tự rồi mới được giải quyết. Đến sáng 6/4, chị Đ. sắp xếp công việc nhà để đi sớm và được phát số thứ tự. Nhưng sáng hôm đó do số người đến sớm trước chị rất đông nên chờ hết buổi sáng vẫn chưa tới lượt chị, nên chị phải về để đến đầu giờ chiều quay lại làm thủ tục…

Số người đến làm thủ tục để nhận tiền BHXH một lần tại BHXH TP Thủ Đức khá đông dẫn đến sự quá tải.

Theo bà Nguyễn Thị Minh Hòa, Giám đốc BHXH TP Thủ Đức, từ đầu tháng 4, lượng người đến làm thủ tục nhận trợ cấp một lần rất đông, tăng đột biến với mỗi ngày 350-500 người đến làm thủ tục. Nhưng mỗi ngày cơ quan này chỉ có thể tiếp nhận tối đa khoảng 200 hồ sơ trực tiếp, 350-500 hồ sơ qua bưu điện nên nhiều người đến nhưng trở về, hôm sau quay lại.

Lý giải sự tăng đột biến này, lãnh đạo BHXH TP Thủ Đức giải thích, theo quy định, người lao động (NLĐ) tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc, mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH, khi có yêu cầu, được nhận một lần. Trong khi đó, từ cuối tháng 4 năm ngoái, là thời điểm TP Hồ Chí Minh bùng đợt dịch lần thứ 4, nhiều lao động nghỉ việc. Tính đến thời điểm này là tròn 1 năm nên dẫn đến tình trạng hồ sơ tăng lên đột biến. Tình trạng này khiến nhân viên BHXH ở đây phải làm việc với áp lực cao, làm thêm ngoài giờ.

BHXH TP Hồ Chí Minh cho biết tại cơ quan BHXH ở một số quận, huyện trên địa bàn TP Hồ Chí Minh cũng xảy ra tình trạng người dân phải xếp hàng để nộp hồ sơ nhận BHXH một lần. Nhất là ở các điểm vùng ven, tập trung đông các khu chế xuất - khu công nghiệp, như TP Thủ Đức, quận 12, Bình Tân, huyện Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh.

Theo BHXH TP Hồ Chí Minh, số NLĐ nhận trợ cấp BHXH một lần trong tháng 3 là 12.033 người, lũy kế từ đầu năm 2022 đến nay là 30.874 người, tăng 10% so với cùng kỳ năm 2021. Tính ba tháng đầu năm, toàn thành phố có hơn 37.000 người nộp hồ sơ nhận trợ cấp một lần, tăng khoảng 19% so với cùng kỳ năm 2021.

Ông Phan Văn Mến, Giám đốc BHXH TP Hồ Chí Minh, cho biết so với cả nước, TP Hồ Chí Minh là địa phương có số người nhận BHXH một lần tăng khá rõ. Theo ông Mến, vừa qua TP Hồ Chí Minh chịu tác động nặng nề do dịch COVID-19, NLĐ mất việc, đời sống khó khăn nên muốn nhận trợ cấp một lần để có thêm chi phí. Việc điều chỉnh tăng tỷ lệ hưởng lương hưu và lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu theo từng năm đối với cả nam và nữ cũng tác động tới suy nghĩ của nhiều người. Với NLĐ, việc tăng tỷ lệ hưởng sẽ làm lương hưu giảm, tăng tuổi nghỉ hưu khiến cho họ cảm thấy việc đủ điều kiện về tuổi đời để được hưởng lương hưu là khó đạt.

Ngoài ra, nhiều người nghĩ đóng bảo hiểm ở đâu khi làm hồ sơ phải tới địa phương đó làm thủ tục, nên dù ở tỉnh họ vẫn lên thành phố để rút bảo hiểm. Chưa kể, các quận, huyện ngoại thành, nơi có nhiều nhà máy, khu công nghiệp đang tiếp nhận một lượng lớn lao động từ Bình Dương, Tây Ninh, Đồng Nai, Long An sang TP Hồ Chí Minh làm thủ tục.

Để giảm áp lực cho những nơi quá tải, BHXH TP Hồ Chí Minh đã phân bổ hồ sơ đã tiếp nhận về cấp thành phố hoặc các quận, huyện trung tâm hỗ trợ giải quyết.Cơ quan này cũng đang xây dựng quy trình tiếp nhận, mở lại kênh bưu điện, giao nhận hồ sơ tại nhà để người dân không phải đi lại nhiều.

Ông Mến cho biết thêm, theo quy định người dân có thể tới bất cứ cơ quan BHXH nào đều được hỗ trợ làm các thủ tục liên quan. Do đó, để giảm áp lực và không phải chờ đợi, NLĐ có thể lựa chọn nơi phù hợp, làm thủ tục nhận ở quê hay nơi cư trú chứ không nhất thiết phải lên TP Hồ Chí Minh.

Theo BHXH TP Hồ Chí Minh, việc rút BHXH một lần sẽ gây ra nhiều thiệt thòi cho NLĐ như về việc hưởng lương hưu hàng tháng; không có thẻ BHYT và phải tự chi trả chi phí khám chữa bệnh khi về già; mất nguồn tài chính hỗ trợ và ổn định cuộc sống lâu dài khi hết tuổi lao động… Do đó, NLĐ cần cân nhắc kỹ “được” và “mất” khi nhận BHXH một lần, tránh được lợi trước mắt mà thiệt thòi lâu dài.