Mặc dù Dự án đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ, thủ tục, nhưng Công ty Phân Lân vẫn cho công nhân đến khai thác quặng, gây ô nhiễm môi trường, mất nguồn nước sinh hoạt, gây cản trở giao thông… trong khi chưa thỏa thuận,đền bù tiền đất, tiền hoa màu, cây trồng.

Theo bà Đ.T.H, thôn Hẻo Trang, xã Tả Phời, TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai: Công ty Phân Lân khai thác quặng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của những người dân xung quanh đây. Ngôi nhà của tôi bị công nhân của Công ty Phân Lân đổ đất đá thải cao gần ngang nóc nhà, gây mất đường giao thông, mất nguồn nước sinh hoạt, mất điểm nước thoát thải, bụi bẩn do xe vận chuyển, tiếng ồn do nổ mìn, khai thác quặng bao trùm cả ngôi nhà, dẫn đến gia đình phải di chuyển chỗ ở. Không chỉ ngôi nhà ở bị ảnh hưởng mà ruộng lúa cũng không thể trồng trọt được do xung quanh đã bị đào xới đất để lấy quặng, gây mất nguồn nước tưới và ruộng không giữ được nước do bị đào hở chân ruộng.

Khu vực nhà bà H bị Công ty Phân lân đổ đất đá thải

Cũng theo bà H, nhiều gia đình ở đây rất bức xúc và không đồng ý việc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Lào Cai thu hồi đất của Nhân dân và giao cho Công ty Phân Lân để khai thác quặng. Đến nay, người dân chúng tôi vẫn chưa được nhận bất kì một quyết định thu hồi đất nào của các cơ quan chức năng? Chúng tôi chỉ nhận được mỗi Thông báo của TP Lào Cai và áp giá đền bù của Nhà nước. Từ đầu năm 2020, nhiều người dân có đơn tố cáo, khiếu nại tới các cấp chính quyền địa phương về việc Công ty khai thác quặng khi chưa đủ các điều kiện để được khai thác quặng; Bên cạnh, việc đền bù đất đai và hoa mầu cho một số người dân chưa được thực hiện nhưng Công ty Phân Lân vẫn cho công nhân đào xới đất để khai thác quặng, trong khi chính quyền địa phương thì vẫn im lặng. Trong quá trình thu hồi đất, Công ty Phân Lân còn đưa nhiều người lạ mặt vào dọa nạt nếu không chịu phối hợp trong việc đền bù giải phóng mặt bằng sẽ dùng những "biện pháp mạnh"…

Ông L.N.D, ở xã Tả Phời cho biết: Nhiều người dân không chịu nhận đền bù đất để giải phóng mặt bằng là do có nghi vấn việc Công ty Phân Lân được “ưu ái” từ việc lựa chọn là nhà đầu tư, đến việc có đủ điều kiện để được Hội đồng Nhân dân tỉnh chấp thuận là dự án án phải thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất phải xin phép để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế - xã hội vì mục đích quốc gia, công cộng theo Mục 3, Điều 62, Luật Đất đai như văn bản trả lời công dân của ông Vũ Đình Thuỷ, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai khẳng định, thay vì áp dụng Điều 73 Luật Đất đai thoả thuận đền bù giữa chủ đầu tư và người dân, đã gây thiệt hại về quyền lợi của người dân, đồng thời khiếu nại về nội dung không đồng nhất tại 2 văn bản là: Quyết định số 522/QĐ-UBND ngày 9/2/2018 phê duyệt chủ trương đầu tư dự án của UBND tỉnh và Văn bản số 09/HĐND-TT ngày 9/2/2018 của Thường trực Hội đồng Nhân dân tỉnh về việc thoả thuận tờ trình số 19,20/TTr-UBND về quan điểm thu hồi đất giải phóng mặt bằng của người dân.

Nhiều người dân phản đối không cho Công ty Phân lân nổ mìn khai thác quặng ... (ảnh chụp ngày 12/11/2021)

Mới đây, ngày 12-14/11/2021, một số người dân xã Tả Phời đã tập trung tại phần đất ruộng, đất đồi thuộc sở hữu của gia đình để phản đối, ngăn cản không cho Công ty Phân Lân nổ mìn, khai thác và vận chuyển quặng. Sự việc gây nhiều sự chú ý của dư luận, nhiều cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai phải đến để giải quyết... Theo ông T, người tham gia phản đối hôm đó: Công ty huy động nhiệu đối tượng lạ vào nhằm đe doạ người dân. Đồng thời, một đối tượng trong đó đã nhảy lên lái máy xúc, khua tròn gầu máy xúc gây nguy hiểm đến tính mạng của người dân, đồng thời múc nước bùn bẩn đổ vào gần sát chỗ người dân đứng nhằm giải tán đám đông...

Theo ông Hà Anh Đức, Phó Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Lào Cai: “Dự án không có quyết định thu hồi đất của các hộ dân do thực hiện theo quy định tại Điều 69 Luật Đất đai năm 2013”. Tuy nhiên, Điều 69, Luật Đất đai năm 2013 quy định: Trình tự, thủ tục thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo các bước sau: 1. Xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm; 2. Lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được quy định; 3. Ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Vậy, việc triển khai thu hồi đất đã được thực hiện đúng các quy định trên hay chưa?

Hàng chục chiếc xe khai thác quặng Apatii tại khai trường 32

Được biết, Dự án khai thác quặng Apatit khai trường 32 và Làng Cáng 2 có tổng diện tích 83,6 ha. Trong đó, đất trồng lúa là 9.85 ha. Địa điểm thực hiện dự án bao gồm 2 xã Hợp Thành và xã Tả Phời, TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai. Dự án khai thác quặng Apatit do Công ty Phân Lân là chủ đầu tư theo Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư số 522/QĐ-UBND ngày 9/2/2018 của UBND tỉnh Lào Cai về việc đầu tư xây dựng công trình khai thác quặng Apatit khai trường 32 và khai trường Làng Cáng 2 tại xã Tả Phời và xã Hợp Thành (TP Lào Cai); Cùng ngày, 9/2/2018, Thường trực Hội đồng Nhân dân tỉnh ban hành Văn bản số 09/HĐND-TT về việc thoả thuận Tờ trình số 19,20/TTr-UBND chấp thuận dự án phải thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất phải xin phép để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế - xã hội vì mục đích quốc gia, công cộng; Dự án được cấp giấy phép khai thác khoáng sản số 939/GP-BTNMT ngày 16/4/2019. Dự án không thuộc diện được hưởng các ưu đãi đầu tư quy định tài Điều 15 Luật Đầu tư năm 2014

Trong quá trình khai thác quặng chưa đúng các quy định pháp luật, Công ty Phân Lân bị Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai kiểm tra và lập biên bản về sai phạm như: Khai thác quặng tại khu vực chưa được thuê đất, ngoài diện tích cấp phép được khai thác; không lắp đặt trạm cân, camera tại các kho chứa… (Báo cáo số: 177/BC-STNMT ngày 24/6/2020).

Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho Nhân dân, game bài đổi thưởng tiền that đề nghị Hội đồng Nhân dân tỉnh, UBND tỉnh Lào Cai cần thanh, kiểm tra lại Dự án án khai thác quặng Apatit; giải quyết dứt điểm các kiếu nại của Nhân dân để người dân hiểu, phối hợp trong việc thực hiện đền bù và giải phóng mặt bằng

Ngày mới online sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc!