91 tuổi, phát hiện bị ung thư dạ dày và sức khỏe lại không được tốt, các con của bà Hoàng Thị K dự định chọn giải pháp chăm sóc giảm nhẹ để bà bình an đi nốt con đường chứ không muốn phẫu thuật vì sợ bà phải chịu thêm đau đớn.

Tuy nhiên, thể theo nguyện vọng của bà, ông Ngô Thanh S (con trai bệnh nhân) đã đưa mẹ đến khám tại Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai. Sau khi nội soi, chụp chiếu và làm các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết, bà được chuyển sang Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy. Tại đây, các bác sĩ nhận định bệnh nhân K có chỉ định phẫu thuật nội soi cắt đoạn dạ dày, nạo vét hạch. Với sự giúp sức của Trung tâm Gây mê và Hồi sức ngoại khoa, qua 5 lỗ nhỏ trên thành bụng, kích thước từ 0,5 đến 1 cm, các phẫu thuật viên của Khoa phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy đã đưa camera và các dụng cụ nội soi tiếp cận, phẫu tích, bóc tách dạ dày và các mạch máu, hạch liên quan.

Phẫu thuật nội soi hoàn toàn cắt cực trên dạ dày, miệng nối thực quản - dạ dày được thực hiện bằng tay

Sau khi đoạn dạ dày bị ung thư cùng mạc nối, hạch được cắt đi cả khối, mỏm dạ dày được nối với hỗng tràng cũng qua nội soi. Ca mổ kéo dài trong khoảng 3 tiếng và thành công đúng như dự kiến. Chỉ 2 ngày sau phẫu thuật, bà K đã có thể ăn cháo và đi lại nhẹ nhàng. Điều khiến gia đình bà K vô cùng bất ngờ là chỉ sau 5 ngày, sức khỏe của bà K khôi phục gần như bình thường. “Tôi cũng rất ngạc nhiên, mẹ tôi đã 91 tuổi lại trải qua một cuộc đại phẫu như vậy, nhưng nhờ áp dụng phương pháp phẫu thuật tiên tiến mà mẹ tôi phục hồi rất nhanh. Tôi thực sự rất biết ơn các y, bác sĩ và nhân viên tại Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy”. Đó là lời cảm ơn của con trai bà K gửi tới bác sĩ trước khi mẹ mình xuất viện.

Phẫu thuật nội soi hoàn toàn cắt đoạn dạ dày, miệng nối dạ dày - ruột sử dụng dụng cụ ghim cắt thẳng kết hợp khâu tay đóng lỗ đặt máy

TS. Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng khoa cho biết: Phẫu thuật nội soi ngày nay được sử dụng rỗng rãi để điều trị các bệnh lành tính và ác tính. Phẫu thuật nội soi hoàn toàn (nghĩa là toàn bộ các thao tác, kể cả các miệng nối đều được thực hiện qua nội soi) để điều trị ung thư dạ dày và đại tràng tuy là kỹ thuật khó, phức tạp nhưng đã trở thành kỹ thuật thường quy của Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy và đem lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân so với mổ mở nói chung và phẫu thuật nội soi hỗ trợ với miệng nối ngoài cơ thể nói riêng. Với những phương pháp này, sau khi nội soi cắt dạ dày hay đại tràng xong vẫn phải mở nhỏ thành bụng để đưa dạ dày, ruột ra ngoài ổ bụng thực hiện miệng nối.

Phẫu thuật nội soi hoàn toàn cắt đoạn đại tràng góc lách, miệng nối đại tràng ngang - đại tràng trái được thực hiện trong cơ thể bằng dụng cụ ghim cắt thẳng kết hợp khâu tay đóng lỗ đặt máy

Phẫu thuật nội soi hoàn toàn điều trị ung thư dạ dày và đại tràng khi được thực hiện thành thạo sẽ là phương pháp can thiệp ít xâm lấn, an toàn với vết mổ nhỏ, tỷ lệ biến chứng thấp (tỷ lệ biến chứng miệng nối; tắc ruột, thoát vị sau mổ thấp; hiệu quả hồi phục sau mổ cao). Miệng nối được thực hiện trong cơ thể nên phần ruột lành được giữ ổn định tại chỗ, không bị co kéo làm tổn thương thành dạ dày, ruột và mạch máu nuôi miệng nối; không kéo bệnh phẩm qua vết mổ, có thể thực hiện đường mở nhỏ vừa đủ để lấy bệnh phẩm ở vị trí thẩm mỹ, ít nguy cơ thoát vị và nhiễm trùng, nếu kết hợp với phương pháp lấy bệnh phẩm qua đường lỗ tự nhiên thì sau mổ người bệnh gần như không có sẹo mổ, đáp ứng được nhu cầu thẩm mỹ của người bệnh, nhất là với bệnh nhân trẻ tuổi, là nữ giới. Cũng do phần ruột lành ít bị sang chấn, co kéo, thành bụng ít bị tổn thương sau phẫu thuật nội soi hoàn toàn mà người bệnh phục hồi rất nhanh sau mổ, lưu thông ruột trở lại rất sớm ngay sau mổ (nếu mổ phương pháp khác thì thường sau 3 ngày trở ra bệnh nhân mới có trung tiện trở lại), đau rất ít nên hô hấp không bị hạn chế, người bệnh có thể tập vận động sớm ngay sau mổ.

Phẫu thuật nội soi hoàn toàn cắt đại tràng phải cùng toàn bộ mạc treo đại tràng, nạo vét hạch D3, miệng nối hồi - đại tràng được hoàn thành trong cơ thể bằng dụng cụ ghim cắt thẳng kết hợp khâu tay

Tuy nhiên, theo các phẫu thuật viên của Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa - Gan mật tụy: Làm miệng nối trong cơ thể trong phẫu thuật nội soi là kĩ thuật khó, phức tạp, nhiều nguy cơ, chỉ sơ xuất nhỏ có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh. Vì vậy, để thực hiện kỹ thuật này, đòi hỏi phẫu thuật viên phải được đào tạo từ cơ bản đến nâng cao, có kỹ năng tốt (có thể thao tác khâu nối nội soi như mổ mở) và bề dày kinh nghiệm cùng đầy đủ vật tư trang thiết bị phẫu thuật. Do vậy, hiện nay phẫu thuật nội soi hoàn toàn điều trị các bệnh lý ung thư dạ dày, đại tràng mới chỉ được thực hiện ở một số trung tâm lớn đáp ứng được các yêu cầu trên, kể cả ở nước ngoài.

Phẫu thuật nội soi hoàn toàn điều trị ung thư dạ dày, đại tràng phần lớn sử dụng dụng cụ ghim cắt thẳng hoặc máy nối tròn kết hợp với thao tác khâu tay để thực hiện miệng nối. Trong phẫu thuật nội soi điều trị ung thư dạ dày, sau khi cắt đoạn dạ dày hoặc cắt toàn bộ dạ dày, nạo vét hạch, mỏm dạ dày sẽ được nối trực tiếp với mỏm tá tràng hoặc nối với quai đầu hỗng tràng. Trường hợp cắt toàn bộ dạ dày thì phẫu thuât viên sẽ thực hiện miệng nối thực quản - hỗng tràng.

Với phẫu thuật nội soi hoàn toàn điều trị ung thư đại tràng: sau khi đoạn đại tràng có u cùng toàn bộ mạc treo, hạch được cắt; miệng nối trong cơ thể được thực hiện theo kiểu bên - bên hoặc tận - tận chức năng. Các miệng nối trên có thể được thực hiện bằng dụng cụ ghim cắt nối, có thể kết hợp với khâu tay hoặc khâu tay toàn bộ tùy thuộc phẫu thuật viên và trường hợp cụ thể.

Cùng với các chương trình giảm đau, tăng cường hồi phục sớm sau mổ (ERAS), phẫu thuật nội soi hoàn toàn đã và đang góp phần làm thay đổi cục diện cuộc chiến của y học nói chung và ngoại khoa nói riêng chống lại căn bệnh ung thư tiêu hóa - một trong những căn bệnh ung thư có tỷ lệ mắc và tử vong cao nhất hiện nay.