1. Công tác tuyển sinh

Trong 5 năm qua, công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng sư phạm đã được đổi mới thành công theo một lộ trình ổn định, giảm áp lực và chi phí cho toàn xã hội, mang lại nhiều lợi ích cho thí sinh và các trường. Thí sinh không phải thi nhiều lần, được đăng kí nhiều nguyện vọng và được điều chỉnh nguyện vọng sau khi thi, gia tăng đáng kể cơ hội trúng tuyển. Các trường phối hợp thực hiện công tác xét tuyển nhẹ nhàng dựa vào phần mềm xét tuyển chung và lọc ảo do Bộ GD&ĐT hỗ trợ; đồng thời thực hiện quyền tự chủ tuyển sinh với những phương thức khác, phù hợp với yêu cầu riêng.

Giáo sư, Tiến sĩ Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT

Trong năm vừa qua, mặc dù có nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19 với 2 lần thi THPT và bão lũ ở khu vực miền Trung, công tác tổ chức thi và tuyển sinh đạt được kết quả rất tốt, được xã hội ghi nhận và đánh giá cao, đặc biệt khi xét tuyển đợt 1 đã sử dụng kết quả gộp chung của cả 2 lần thi THPT. Các cơ sở giáo dục đại học (CSGDĐH) tự chủ xác định chỉ tiêu tuyển sinh và quyết định phương thức tuyển sinh, trong đó chủ yếu dựa trên kết quả thi tốt nghiệp THPT. Bộ GD&ĐT đánh giá cao sự phối hợp của các CSGDĐH và các địa phương để cùng nhau thực hiện tốt nhiệm vụ chung của ngành, chia sẻ khó khăn với thí sinh và xã hội.

Trên cơ sở phát huy những ưu điểm đã nêu, công tác tuyển sinh trong năm 2021 và cho đến năm 2025 cơ bản giữ ổn định như năm 2020, với một số cải tiến về mặt kĩ thuật, đồng thời nâng cao vai trò tự chủ, trách nhiệm của các CSGDĐH. Đối với các trường có yêu cầu bài thi riêng để đánh giá năng lực chuyên biệt của thí sinh, Bộ GD&ĐT khuyến khích hình thức liên kết tổ chức thi theo nhóm trường hoặc tổ chức các trung tâm khảo thi độc lập. Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT khuyến khích các trường tham gia xét tuyển và lọc ảo chung với các phương thức tuyển sinh khác nhau, tạo điều kiện cho thí sinh đăng kí nguyện vọng theo nhiều phương thức tuyển sinh, đồng thời giảm tỉ lệ ảo cho các trường khi sử dụng nhiều phương thức xét tuyển. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, cổng đăng kí thi và xét tuyển sẽ được tích hợp vào Cổng dịch vụ công quốc gia để tăng cường tiếp cận và tương tác với thí sinh trong cả nước.

2. Thành lập, kiện toàn hội đồng trường

Luật 34 (năm 2018) và Nghị định 99 (năm 2019) là một bước tiến lớn về hành lang pháp lí để thúc đẩy phát triển hệ thống giáo dục đại học, trong đó nội dung cốt lõi là tự chủ đại học. Một trong những điều kiện tiên quyết để các trường thực hiện quyền tự chủ đó là phải thành lập, kiện toàn hội đồng trường theo đúng quy định của Luật 34 và Nghị định 99. Đó không chỉ là yêu cầu tuân thủ pháp luật, mà còn là sự đổi mới cần thiết về mặt nhận thức và tư duy trong quản trị đại học theo mô hình tiên tiến.

Mặc dù toàn ngành đã có nhiều nỗ lực, số liệu báo cáo tới ngày 27/11 cho thấy vẫn còn 50% CSGDĐH công lập chưa hoàn thành việc thành lập hoặc kiện toàn hội đồng trường theo luật mới. Bộ GD&ĐT yêu cầu tất cả các CSGDĐH khẩn trương thực hiện các bước thành lập và kiện toàn Hội đồng trường theo đúng quy định của pháp luật, hoàn thành công nhận trước khi kết thúc năm học 2020-2021; xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy chế nội bộ, tăng cường phân cấp, phân quyền và công khai, minh bạch để thực hiện hiệu quả mô hình quản trị theo cơ chế tự chủ.

Buổi tọa đàm “Hãy là người dẫn đường” do Đoàn Thanh niên ĐH Sư phạm Hà Nội tổ chức có sự tham dự của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ

3. Công tác kiểm định chất lượng

Công tác kiểm định chất lượng giáo dục đại học đã nhận được sự quan tâm và cả sự nỗ lực của toàn hệ thống, hình thành và phát triển văn hóa chất lượng trong GDĐH. Kết quả kiểm định cho thấy các trường đã quan tâm và hướng tới các tiêu chuẩn và chuẩn mực quốc tế. Các trung tâm kiểm định trong nước đã từng bước phát triển, khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống GDĐH nước ta.

Trong năm 2021 và những năm tới, khi tự chủ đại học được mở rộng, công tác kiểm định chất lượng giáo dục cần được quan tâm đặc biệt. Các CSGDĐH cần tập trung xây dựng và hoàn thiện hệ thống quản lí chất lượng nội bộ, coi công tác đánh giá và kiểm định là các hoạt động thường xuyên nhằm liên tục cải tiến chất lượng, mang lại niềm tin và lợi ích cho người học và cả xã hội. Tăng số lượng các cơ sở đào tạo đạt kiểm định, đặc biệt phải tăng nhanh số lượng CTĐT đạt kiểm định theo tiêu chuẩn trong nước và quốc tế.

4. Chuyển đổi số trong giáo dục đại học

Các cơ sở GDĐH luôn đi đầu ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lí tuyển sinh và đào tạo, trong đổi mới phương pháp dạy và trong quản trị nhà trường. Đặc biệt, đại dịch Covid-19 vừa qua đã tạo ra một cú hích lớn, đồng thời cũng là một dịp để hệ thống GDĐH thể hiện năng lực sử dụng công nghệ trong dạy và học. Các CSGDĐH không chỉ ứng phó với tình hình dịch bệnh mà đã có những định hướng chiến lược và các đầu tư, chuẩn bị mạnh mẽ cho chuyển đổi số, phát triển đào tạo trực tuyến, đào tạo từ xa.

Thực hiện Quyết định số 749 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Bộ GD&ĐT xác định chuyển đổi số là một chiến lược đột phá, giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước; Việt Nam phải trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong chuyển đổi số giáo dục và đào tạo.

Ngay trong năm 2021, toàn ngành cần đẩy mạnh triển khai Chương trình chuyển đổi số quốc gia và thực hiện chuyển đổi số trong ngành GD&ĐT. Chuyển đổi số phải trở thành một nhiệm vụ chiến lược của mỗi CSGDĐH, được triển khai nhanh chóng và hiệu quả trong quản trị nhà trường, trong tuyển sinh và đào tạo, trong đổi mới dạy và học. Bộ GD&ĐT tăng cường rà soát, bổ sung văn bản chính sách để tạo hành lang pháp lí thúc đẩy triển khai chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo; hướng dẫn các trường triển khai Kiến trúc chính phủ điện tử 2.0 và kết nối vào hệ thống dịch vụ công quốc gia.

5. Xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về GDĐH

Thực hiện Luật 34, Bộ GD&ĐT đã bước đầu xây dựng và hình thành hệ thống cơ sở dữ liệu (CSDL) cho GDĐH phục vụ thống kê ngành và tuyển sinh đại học; các cơ sở GDĐH đã thực hiện cập nhật dữ liệu trên hệ thống. CSDL quốc gia về GDĐH cũng là một thành phần cốt lõi trong khung chuyển đổi số giáo dục đào tạo, đóng vai trò quan trọng công tác quản trị nhà trường, góp phần công khai minh bạch thông tin, giúp các cơ sở GDĐH thực hiện trách nhiệm giải trình, đồng thời phục vụ công tác phân tích, dự báo, giám sát, thanh tra trong chức năng quản lí nhà nước về GDĐH.

Trong năm 2021, nền tảng CSDL quốc gia về GDĐH cần được cơ bản hoàn thiện trong khuôn khổ dự án SAHEP. Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, các CSGDĐH phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng của Bộ GD&ĐT để triển khai cập nhật dữ liệu, bảo đảm đầy đủ, kịp thời và chính xác.