Năm 17 tuổi, họa sĩ Nghiêm Vinh theo học tại trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội, học xong, ông trở về quê và công tác tại Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Ninh. Từng làm nhiều việc như vẽ tranh, vẽ pa-nô, băng rôn, áp phích, vẽ tranh truyền thần, vẽ tranh dạo…đã để lại nhiều kỉ niệm khó quên. Những kí ức, kỉ niệm đó theo ông đi vào tranh rất đỗi bình dị mà đầm ấm, sắc nét lạ thường. Nhiều bức tranh phong cảnh, tranh làng quê, và ngay cả tranh tĩnh vật cũng là những khám phá mới mẻ của họa sĩ nghiêm Vinh về sự chiêm nghiệm cuộc sống.

Mọi người khi xem tranh của họa sĩ Nghiêm Vinh, thấy được cái hồn và con người mình trong những bức tranh đó. Ông tâm sự: "Mảnh đất Quảng Yên nơi tôi sinh ra là đề tài rất lớn trong các tác phẩm của tôi. Từ những buổi chăn trâu thả đồng, hay những buổi chiều tà rượt đuổi nhau trên những con mương, đứa trẻ trong làng đi bắt cò, bắt ốc…là cảm hứng trong các tác phẩm của tôi".

Sau thời gian làm việc ở Hội Văn học Nghệ thuật, họa sĩ Nghiêm Vinh về nghỉ, tiếp tục theo đuổi niềm đam mê, đi khắp nơi kí họa con người, cảnh vật. Đến thăm ông ở TP Hạ Long, chúng tôi thật sự choáng ngợp bởi không gian nghệ thuật đầy ắp và phong phú. Ở Hạ Long, ông là người thuộc lớp họa sĩ đầu tiên mở phòng tranh, đem tranh đi quảng bá và bán tại các hội chợ, các khu du lịch. Tranh của ông được giới mĩ thuật đánh giá rất cao. Họa sĩ Nghiêm Vinh còn là người đi đầu, tiên phong trong việc phác thảo các kí họa về các cảnh đẹp, con người vùng đất mỏ sớm nhất từ những giai đoạn năm 1975 đến nay.

Họa sĩ nhí vẽ về người thầy của mình.

Thời kì đổi mới, ông càng có điều kiện hơn để đi đến nhiều nơi trải nghiệm và vẽ. Ông chụp nhiều cảnh, vẽ tốc kí nhiều nơi, nhiều lúc vẽ tranh mà quên cả về nhà ngủ… Nhà văn Trần Đình Nhân kể: "Năm đó ở Ba Chẽ, tôi cùng các văn nghệ sĩ có chuyến đi thực tế sáng tác trong đó có họa sĩ Nghiêm Vinh. Khi tới huyện, chúng tôi được đón tiếp rất nhiệt tình. Bữa tối ấy, các nhà văn bảo nhau đi vào một số bản người Dao để trải nghiệm, đi cùng chúng tôi có cả họa sĩ Nghiêm Vinh.

Thấy chúng tôi tới thăm một gia đình già làng người Dao, mọi người kéo nhau đến xem đông lắm! Trong đó có cả trẻ con, nhìn thấy sự tinh nghịch, gương mặt dễ thương, ngây thơ, đáng yêu của chúng, vậy là họa sĩ Nghiêm Vinh "lấy vội" hộp bút màu và giấy ra cứ thế mà vẽ, mà ngắm. Ông say sưa vẽ hết đứa này, sang đứa khác. Thậm chí đi sang cả nhà chúng để vẽ bố mẹ chúng… Quay đi quay lại, chúng tôi về phòng nghỉ để sáng đi thực tế thì chẳng thấy Nghiêm Vinh đâu. Tìm mãi mới thấy họa sĩ đang ngồi vẽ, gọi mãi, ông mới chịu về phòng ngủ".

Chỉ những kỉ niệm đó thôi cũng làm cho anh em văn nghệ sĩ nhớ về người họa sĩ tài hoa và rất tâm huyết này. Họa sĩ Nghiêm Vinh còn có nhiều tài, như làm tượng mĩ nghệ bán cho khách, vẽ trang trí nhà, cửa, các công trình, dựng cổng chào, bày triển lãm, dựng sân khấu các chương trình lễ hội…

Không chỉ là họa sĩ đa tài, Nghiêm Vinh còn được bè bạn trong giới văn nghệ sĩ đánh giá rất cao bởi cái tâm và sự hi sinh thầm lặng cho nghệ thuật. Nhiều năm nay, người dân phố chợ Tiên Yên, huyện Tiên Yên quá quen thuộc với hình ảnh một nghệ sĩ già lúc nằm, lúc nhổm, lúc ngồi trầm ngâm hàng giờ giữa phố chợ đông đúc người qua. Nói không ngoa, khi cho rằng họa sĩ Nghiêm Vinh là người thầy gieo những ước mơ… cho thế hệ trẻ thơ. Từ tối thứ 7, cho đến tối Chủ nhật, ông lại vượt hơn trăm cây số từ Hạ Long đến Tiên Yên để dạy vẽ cho những cô cậu học trò nơi phố núi này.

Chị Nịnh Ninh Hằng, người dân Tiên Yên cho biết, từ khi Tiên Yên đưa ra sản phẩm du lịch phố đi bộ Tiên Yên được mở từ thứ bảy và tối chủ nhật, để khôi phục lại các giá trị truyền thống, họa sĩ Nghiêm Vinh xin ý kiến của Huyện ủy để mở một lớp dạy vẽ cho các em thiếu nhi, được nhiều gia đình hồ hởi hưởng ứng. Cứ thế, học sinh của ông ngày càng đông, gồm nhiều lứa tuổi. "Họa sĩ" bé nhất là 5 tuổi. Nhiều gia đình có ý muốn "gửi bồi dưỡng" cho thầy nhưng ông từ chối.

Đến nay, họa sĩ Nghiêm Vinh đã mở được nhiều lớp dạy vẽ cho học sinh, sinh viên từ Hạ Long, Cẩm Phả, Móng Cái và Uông Bí… Em Hoàng Văn Thanh, TP Hạ Long tâm sự: "Em được học họa sĩ Nghiêm Vinh từ nhỏ. Thầy Vinh rất nhiệt tình chỉ bảo chúng em lấy bố cục, lựa chọn gam màu hợp lí. Em mong thầy Vinh có thật nhiều sức khỏe để truyền nhiều ngọn lửa đam mê đến với các em học sinh yêu hội họa"

Bài và ảnh Long Vũ