Nhà 11A Tông Đản vốn là biệt thự kiến trúc thời Pháp thuộc, có 4 tầng. Theo biến động thời gian, biệt thự 11A Tông Đản thay đổi công năng, hiện có 12 hộ sinh sống, trở thành khu chung cư.

Từ đây, có một số hộ đã vi phạm tự ý cải tạo, cơi nới biệt thự, chiếm dụng diện tích sử dụng chung, tổ chức kinh doanh ăn uống và dịch vụ khác ngay tại khu chung cư, ảnh hưởng đến cuộc sống và trật tự trị an chung, gây khiếu kiện kéo dài. Năm 2018, hộ bà Trịnh Hoàng Anh tổ chức kinh doanh Sapa trong khu chung cư. Ngày 11/6/2018, UBND phường Tràng Tiền đã ra Văn bản số: 271/UBND đề xuất UBND quận Hoàn Kiếm thu hồi giấy phép kinh doanh của hộ này. Khu chung cư 11A Tông Đản được trở lại yên bình.

Gia đình bà Lê Elêna ở tầng 3 nỗ lực duy trì kiến trúc “nguyên thủy” của khu nhà cổ 11A Tông Đản.

Năm 2018, ông Đỗ Bá Thắng có hộ khẩu tại 40 Tôn Đức Thắng, quận Đống Đa, là chủ mới mua lại nhà của các hộ ở 11A Tông Đản. Khi ông Thắng về ở, có dấu hiệu sai phạm về trật tự xây dựng đô thị và kinh doanh tại khu chung cư đã bị một số hộ dân trong nhà 11A Tông Đản phản ánh và có đơn tố cáo tới UBND phường Tràng Tiền, trong đó có đơn của bà Lê Elena là người cao tuổi. Đơn tố cáo của bà Lê Elena có nội dung, tại tầng 2 và 3 nhà 11A Tông Đản xuất hiện cơ sở kinh doanh của ông Thắng; chiếm dụng diện tích chung tại tầng 2, cải tạo xây dựng nhà cổ không phép, chiếm dụng sân chung tầng 1 để kinh doanh ăn uống…

Có dấu hiệu áp dụng sai luật và bỏ sót sai phạm của người bị tố cáo?

Đơn tố cáo của bà Lê Elena được UBND phường Tràng Tiền thụ lí giải quyết và có Kết luận số: 148/KL-UBND do Chủ tịch UBND phường Lê Phương Hoàng Yến kí.

Từ kết luận này, bà Lê Elena có đơn khiếu nại gửi Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho rằng, Kết luận của UBND phường Tràng Tiền có nội dung chưa đúng thực tế, áp dụng sai luật và bỏ sót sai phạm. Cụ thể: Chủ tịch UBND phường Tràng Tiền viện dẫn Quyết định số: 7177/QĐ-UBND ngày 28/11/2013 của UBND TP Hà Nội cho rằng, nhà 11A Tông Đản là biệt thự là có dấu hiệu áp dụng sai luật. Luật Nhà ở năm 2014, quy định tại Điều 3:“Chung cư là nhà từ 2 tầng trở lên có nhiều căn hộ, có lối đi cầu thang chung, có phần sở hữu riêng, phần sở hữu chung và công trình hạ tầng sử dụng chung cho các hộ”. Nhà 11A Tông Đản năm 1958 chỉ có 2 hộ ở là biệt thự, nay đã thay đổi công năng có 12 hộ ở phù hợp với Điều 3 Luật Nhà ở năm 2014 là nhà chung cư. Thêm vào đó, Khoản 11, Điều 6 Luật Nhà ở năm 2014 quy định: “Hành vi bị nghiêm cấm là sử dụng căn hộ trong nhà ở chung cư nhiều hộ vào mục đích không phải để ở”. Nghị định số: 99/201/NĐ-CP tại điểm 7, Điều 80 cũng quy định rõ: “Từ ngày 10/6/2016, các tổ chức doanh nghiệp, cá nhân, hộ gia đình phải chuyển hoạt động kinh doanh ra khỏi chung cư”. Theo các viện dẫn trên, năm 2018, UBND quận Hoàn Kiếm đã rút giấy phép kinh doanh Sapa của hộ bà Trịnh Hoàng Anh tại nhà chung cư 11A Tông Đản.

Hai Kết luận của UBND phường Tràng Tiền

Cũng theo bà Lê Elena: Việc bà “tố” hộ ông Thắng có dấu hiệu sai phạm trật tự xây dựng đô thị và kinh doanh tại khu chung cư không có phép là có cơ sở và có bằng chứng. Cụ thể, đó là những bức ảnh hộ này đục tường làm thoát thải chui, làm thủng tường chịu lực ở cầu thang chung, đã vá lại. Nhà 11A có 2 nhà WC chung, một bị khóa vì hộ ông Thắng chiếm, còn một nhà WC, phường đến kiểm tra và kết luận không có lấn chiếm. Nội dung chiếm dụng nhà vệ sinh không chỉ có bà Lê Elena tố cáo mà hộ ông Tùng cũng đứng đơn tố cáo từ năm 2019-2021. Việc UBND phường kết luận không tìm ra người xây tường chui, còn việc lắp đặt bể nước INOX trên tường chiếm đất chung tại sân thì không thể che giấu, nhưng phường đã “lờ” đi sai phạm này. Hộ ông Thắng còn đục bóc vữa ống khói mà không được sự đồng ý của các hộ có liên quan; đục bỏ tường đỡ mái nhà mà trên có bể nước, làm ảnh hưởng tới kết cấu nhà 11A. Ngày 17 và 18/5/2022, hộ ông Thắng tự ý đập phá toàn bộ bể chứa nước dùng chung của các hộ tầng 2, 3 và 4 nhà 11A. Sáng ngày 19/5/2022, Công an và UBND phường đã lập biên bản vụ việc đối với hộ ông Thắng. “Đó là sự thật, hiển hiện trên hiện trường, thế nhưng phường Tràng Tiền đã bỏ qua, có phải là bao che cho sai phạm?”, bà Lê Elena đặt vấn đề.

Ngoài ra, bà Lê Elena còn tố cáo hộ ông Thắng chiếm dụng sân chung tầng 1 kinh doanh ăn uống trong khu chung cư 11A Tông Đản, nhưng Kết luận số: 148/KL-UBND của UBND phường lại không nhắc tới(!?). Sau khiếu nại của bà Lê Elena, ngày 22/7/2022, UBND phường Tràng Tiền ban hành Kết luận số: 352/KL-UBND với nội dung: Tố cáo là đúng.

Không đồng tình với Kết luận của UBND phường Tràng Tiền, bà Lê Elena có đơn khiếu nại gửi UBND quận Hoàn Kiếm. Ngày 25/8/2022, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm kí Kết luận xác minh số: 1329/KL-UBND. Tuy nhiên, theo bà Lê Elena, Kết luận này của quận Hoàn Kiếm đã không xem xét tới lợi ích hợp pháp và an ninh của cư dân trong các ngôi nhà kiến trúc biệt thự Pháp xây trước năm 1954 mà hiện trạng công năng sử dụng là chung cư cho rất nhiều hộ sinh sống theo Luật Nhà ở năm 2014; Nghị định 69/2021/NĐ-CP ngày 15/7/2021 về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư và vẫn áp dụng văn bản dưới luật như UBND phường Tràng Tiền. Không những thế, việc xác minh hiện trường cũng qua loa, đại khái dẫn đến sai phạm bị bỏ qua, chỉ dẫn vị trí sai phạm không chính xác…

Bà Lê Elena cho biết: Hiện nay, bà tiếp tục khiếu nại Kết luận số: 1329/KL-UBND của UBND quận Hoàn Kiếm. Đơn khiếu nại đang được UBND quận Hoàn Kiếm thụ lí giải quyết trong tháng 9/2022. Bà Lê Elena đề nghị được đối thoại trực tiếp với Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, hộ ông Thắng và UBND phường Tràng Tiền theo quy định của Luật Khiếu nại, để làm rõ những nội dung trong đơn tố cáo của bà, tìm tiếng nói chung tôn trọng sự thật và đúng pháp luật, đem lại sự bình yên cho cư dân trong số nhà 11A Tông Đản.