Các cuộc thảo luận ngày 4/9 bao gồm một cuộc gặp kín giữa 2 phái đoàn Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như các cuộc đàm phán trực tiếp giữa lãnh đạo 2 nước. Các cuộc đàm phán về nhiều vấn đề quốc tế và song phương khác nhau, được Tổng thống Nga tuyên bố là “khá hiệu quả”.

Một phần của cuộc thảo luận tập trung vào thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen do Liên Hợp Quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ, hiện đã không còn tồn tại. Thỏa thuận nhằm tạo điều kiện cho dòng xuất khẩu nông sản từ các cảng của Ukraine bên Biển Đen ra thế giới. Moskva đã đình chỉ việc tham gia thỏa thuận này với lí do không đáp ứng được bất kì yêu cầu nào của Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan trong cuộc gặp tại Sochi ngày 4/9/2023

Trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Erdogan, Tổng thống Putin cho biết “lập trường nguyên tắc” của Nga về vấn đề này vẫn không thay đổi. Ông nói thêm, Moskva sẵn sàng “ngay lập tức” nối lại thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen một khi “tất cả các điều khoản nêu trong thỏa thuận đó về việc dỡ bỏ các hạn chế đối với xuất khẩu nông sản của Nga được thực hiện đầy đủ”.

Về phần mình, ông Erdogan hi vọng thỏa thuận sẽ được hồi sinh và tiết lộ rằng một “gói tham vấn với LHQ” đang được thực hiện. Kể từ khi Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, ông Erdogan đã nhiều lần cam kết nối lại các sắp xếp giúp tránh khủng hoảng lương thực ở các khu vực tại châu Phi, Trung Đông và châu Á.

Hội nghị thượng đỉnh Sochi diễn ra sau cuộc hội đàm giữa ngoại trưởng Nga và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ hôm 31/8, trong đó Nga đã bàn giao danh sách các hành động mà phương Tây cần phải thực hiện để hoạt động xuất khẩu từ Biển Đen của Ukraine được khôi phục. Giá lúa mì tại Mỹ ngày 1/9 đã tăng, một ngày sau khi Ngoại trưởng Sergey Lavrov nhận định Nga không thấy dấu hiệu nào về những bảo đảm cần thiết để khôi phục thỏa thuận ngũ cốc.

Tại cuộc gặp ở Sochi, 2 nhà lãnh đạo xác nhận, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục thực hiện nhiều dự án kinh tế khác nhau, bao gồm cả việc thành lập một trung tâm khí đốt tự nhiên trong khu vực.

Tổng thống Nga tiết lộ, các kế hoạch bao gồm “thành lập một nhóm làm việc chung, nhất trí về khung pháp lí cho hoạt động của trung tâm và phát triển các quy trình buôn bán và chuyển giao khí đốt nhập khẩu”. Nga luôn và sẽ là nhà cung cấp khí đốt đáng tin cậy và có trách nhiệm”. “Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp cho nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ loại nhiên liệu rẻ nhưng hiệu quả cao và thân thiện với môi trường này. Hơn nữa, chúng tôi sẵn sàng xuất khẩu khí đốt sang các nước thứ ba quan tâm đến nó thông qua Thổ Nhĩ Kỳ”.

Về lĩnh vực năng lượng hạt nhân, 2 nước cũng đang có kế hoạch tăng cường hợp tác. Cụ thể, theo tiết lộ của Tổng thống Erdogan tại Sochi, Moskva và Ankara đang thảo luận về khả năng xây dựng một nhà máy điện mới ở thành phố Sinop của Thổ Nhĩ Kỳ…

Hai vị tổng thống cũng thảo luận về hợp tác song phương trên các vấn đề và các cuộc xung đột khác nhau trong khu vực, cụ thể là tình hình ở Libya, Syria, Tây Phi và Nam Kavkaz. Theo ông Putin, “cuộc gặp nhằm so sánh các lưu ý về những vấn đề nêu trên và các vấn đề khu vực khác (diễn ra) khá hiệu quả”.

Về phần mình, ông Erdogan bày tỏ tin tưởng rằng, sự hợp tác liên tục và “các mối liên hệ chặt chẽ” giữa 2 nước sẽ góp phần ổn định khu vực cũng như an ninh toàn cầu. Ông Erdogan cũng cho biết đang phát triển quan hệ song phương dựa trên các nguyên tắc láng giềng, hữu nghị và chân thành, nhằm phục vụ lợi ích của các nước và khu vực. Thổ Nhĩ Kỳ đã quan sát, tiếp tục quan sát, và thấy được lợi ích của mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ - Nga được xây dựng trên nền tảng này trong một không gian rộng lớn…