NCT cần dược khám sức khỏe định kì để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời. Ảnh Thanh Hà

Tại sao phải quan tâm chăm sóc sức khỏe cho NCT?

NCT có xu hướng bị đa rối loạn mãn tính, thường mắc các bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, suy dinh dưỡng và cả những vấn đề về nhận thức, chức năng hoặc xã hội. Tất cả những điều này đều làm suy giảm chất lượng cuộc sống và thậm chí còn gây nguy hiểm đến tính mạng. Chính vì vậy NCT là những người có nhu cầu cao về chăm sóc sức khỏe lão khoa. Không chỉ cần tình yêu thương và sự kiên nhẫn, chăm sóc sức khỏe tuổi già còn cần quan tâm đến tất cả các vấn đề về thể chất và tinh thần.

Khi đến tuổi xế chiều, NCT thường có nhiều thay đổi về mặt tinh thần và thể chất. NCT thường cảm thấy cô đơn vì ít nhận được sự quan tâm, hỏi han từ phía con cháu. Họ dễ rơi vào trạng thái khủng hoảng tâm lí như cô đơn, lo âu, hoài cổ, nóng nảy hay bi quan... Trầm cảm, lo âu và buồn chán càng khiến người già thấy thiếu nghị lực và mất dần niềm tin để chống chọi lại với những vấn đề sức khỏe ở tuổi già.

NCT phải đối mặt với những thay đổi về sinh lí và thể chất. Cơ thể không còn nhanh nhẹn, lại thêm việc lớn tuổi phải nghỉ hưu, không còn làm việc như trước nữa nên dễ khiến người già trở nên tủi thân, cảm thấy bản thân vô dụng, không được tôn trọng, dễ cáu gắt, muốn được chú ý đến.

Việc ăn uống của người già không ngon miệng, hệ tiêu hóa hấp thu kém. Hơn nữa, NCT thường mắc nhiều bệnh lí về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, thận càng khiến sức khỏe suy yếu, sức đề kháng kém, gầy sụt. Vì vậy khi chăm sóc sức khỏe NCT cần đặc biệt chú ý tới chế độ dinh dưỡng sao cho cân đối và đầy đủ các chất dinh dưỡng.

...Và tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, công tác xã hội để duy trì nâng cao sức khỏe, tinh thần. Ảnh Thanh Hà

Những điều cần lưu ý khi chăm sóc sức khỏe cho người lớn tuổi

Tất cả những thay đổi về thể chất, trí tuệ và tâm lí ở NCT đều làm suy giảm chất lượng cuộc sống, thậm chí còn gây nguy hiểm đến tính mạng, rất cần sự quan tâm của gia đình và cộng đồng. Để việc chăm sóc sức khỏe NCT được toàn diện và tối ưu, cần lưu ý một số nội dung sau:

NCT nên thường xuyên tham gia vào các hoạt động xã hội. Nếu không thường xuyên vận động thân thể và trí não sẽ khiến cho sức khỏe suy giảm nhanh chóng, tinh thần không còn minh mẫn, dễ bị lú lẫn và dễ mắc các bệnh mạn tính. Để kích thích trí óc người lớn tuổi hoạt động, bên cạnh việc thường xuyên trò chuyện, cùng ngồi đọc báo, xem tivi hoặc thảo luận về vấn đề mà họ quan tâm, con cháu nên động viên NCT tham gia vào các hoạt động xã hội. Đó có thể là câu lạc bộ tình nguyện, các thú vui chơi cờ, nuôi chim, cá, hoặc các hoạt động thể thao như yoga, thiền, dưỡng sinh, đi bộ... Việc tạo điều kiện cho NCT tham gia vào các hoạt động xã hội, được tiếp xúc với nhiều người, được trò chuyện giãi bày sẽ giúp tinh thần của họ thấy thoải mái, thư giãn. Từ đó, người lớn tuổi sẽ giảm bớt những cảm giác chán nản, suy nghĩ tiêu cực, mệt mỏi thường ngày.

NCT nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa trong ngày. Chế độ dinh dưỡng của người lớn tuổi đóng vai trò rất quan trọng nâng cao sức khỏe và tuổi thọ cũng như giảm thiểu các bệnh tật. Chính vì vậy, các vấn đề về chế độ ăn uống của NCT cần được quan tâm chú ý. Không nên ăn một bữa quá no mà chia nhỏ các bữa ăn thành 5 hoặc 6 bữa trong ngày để dưỡng chất dễ hấp thu hơn. Lựa chọn thực phẩm tươi mới, các món ăn chế biến đa dạng và thay đổi cách thức thường xuyên để tạo cảm giác thèm ăn. Chế biến món ăn không được quá mặn, quá nóng hoặc quá lạnh, không nhiều dầu mỡ. Hạn chế ăn thức ăn nhanh hoặc chế biến sẵn mua bên ngoài.

NCT xã Phú Hòa, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh biểu diễn thể dục dưỡng sinh. Ảnh Thanh Hà

Chế độ dinh dưỡng giảm chất béo, giàu thực vật dành cho NCT. Luôn đảm bảo đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng là chất đạm, chất đường bột, chất béo, vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, thành phần mỗi chất cần cân chỉnh cho phù hợp với người lớn tuổi. Chế độ ăn mỗi ngày cần có nhiều rau, củ, quả, trái cây tươi và giảm bớt thịt. Nên ăn ngũ cốc nguyên hạt để bổ sung vi khoáng chất. Ăn nhiều hơn các loại cá, cua, tôm và không nên ăn nhiều nội tạng của động vật như tim, lòng, gan, dạ dày... Giảm bớt lượng chất béo trong mỗi bữa ăn. Không ăn nhiều đồ ngọt. Không ăn mặn và chua quá.

Nếu chế độ ăn hằng ngày không đảm bảo đủ dưỡng chất thì có thể bổ sung thêm các chất dinh dưỡng thiết yếu thông qua thực phẩm chức năng, ví dụ như các loại sữa có công thức đầy đủ và cân đối dinh dưỡng. Những loại sữa này sẽ bổ sung chất béo có lợi như MUFA, PUFA tốt cho tim mạch; giàu canxi, vitamin D và photpho hỗ trợ rất tốt cho hệ xương khớp; chất xơ rất tốt cho hệ tiêu hóa của NCT.

Thường xuyên động viên, thăm hỏi, chuyện trò. NCT thường dễ cảm thấy cô đơn, buồn tủi khi phải ở nhà một mình, hạn chế đi lại giao tiếp với người khác. Vì vậy, những người trong gia đình cần thường xuyên chia sẻ tâm tư, thăm hỏi, chuyện trò, động viên người lớn tuổi vào những lúc rảnh rỗi ngày nghỉ. Vào những ngày nghỉ, con cháu nên dành thời gian để chăm sóc, cùng chơi thể thao. Đó là liều thuốc tốt nhất để giúp người già vui vẻ hơn, yêu đời hơn.

Khám sức khỏe định kì. NCT thường bị suy giảm sức đề kháng, có nhiều nguy cơ mắc bệnh lí như viêm phổi, tăng huyết áp, đái tháo đường, đột quỵ, bệnh tim mạch, não, gan, thận, cơ xương khớp... Trong đó, đa số NCT sẽ dễ mắc các bệnh mạn tính hơn. Điều trị bệnh cho người lớn tuổi rất khó khăn và cần nhiều thời gian vì khả năng hồi phục ở NCT rất kém. Phát hiện bệnh càng sớm thì hiệu quả của điều trị càng tốt. Chính vì vậy, việc khám sức khỏe định kì là vô cùng cần thiết, không chỉ mang đến sự an tâm mà còn nhằm phát hiện sớm các bệnh lí để có biện pháp điều trị thích hợp, kịp thời.