“Dự án Tình yêu” - Kế hoạch cứu Vương quốc Anh của Thủ tướng Boris Johnson
Quốc tế 20/04/2021 09:16
Vương quốc Anh là tên gọi ngắn để chỉ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, bao gồm: England, Wales, Scotland và Bắc Ireland. Mặc dù trên thực tế England là xứ đứng đầu về quyền lực, nhưng các chính phủ trung thành ở ba xứ còn lại cũng nắm giữ quyền lực quyết định đối với nhiều lĩnh vực cuộc sống của người Anh, gồm y tế, giáo dục và phúc lợi. Vấn đề của Thủ tướng Johnson là các nghị viện thành viên có thể hoạt động chống lại Westminster (Nghị viện Vương quốc Anh), sau đó đổ lỗi cho London về bất kì thất bại nào.
Trong nỗ lực hàn gắn đất nước, Thủ tướng Boris Johnson quyết định chọn một cách tiếp cận khác với chiến dịch Brexit bắt đầu 5 năm trước. “Dự án Tình yêu” sẽ là nỗ lực “cháy chậm”, và đối nghịch với chiến dịch gây sợ hãi của cuộc trưng cầu dân ý đòi độc lập tại Scotland năm 2014 hay phần lớn cuộc đấu tranh đòi Brexit năm 2016. Nỗ lực này sẽ tìm cách đưa ra một viễn cảnh lạc quan cho liên minh, để tất cả mọi người ở Scotland, Wales và Bắc Ireland cùng thấy, “gia đình quốc gia” hiện tại có ý nghĩa thế nào với họ.
Điện Westminster - Nhà Quốc hội Vương quốc Anh |
Phong trào đòi độc lập lên cao
Scotland chắc chắn là nỗi lo ngay lập tức của ông Boris Johnson. Tỉ lệ ủng hộ tách ra độc lập đã đạt đến mức cao nhất trong thời kì đại dịch, sau một thời gian giảm lại tăng trở lại trước cuộc bầu cử quốc hội Scotland vào tháng tới. Lực lượng ủng hộ độc lập, Đảng Quốc gia Scotland, gần như cầm chắc chiến thắng, chỉ với câu hỏi là với mức độ bao nhiêu.
Tâm lí ủng hộ cho nền độc lập cũng tăng lên ở xứ Wales, dù khởi đầu thấp hơn nhiều so với Scotland. Một cuộc thăm dò hồi tháng 3 cho thấy 39% người được hỏi ủng hộ tách ra khỏi Vương quốc, trong khi phần lớn còn lại có những thái độ khác nhau. Trong khi đó, Brexit đang gây tổn hại nặng nề tại Bắc Ireland, với tình trạng gián đoạn kinh doanh và biến động chính trị.
Các vấn đề trên khắp Vương quốc Anh còn bị làm phức tạp lên bởi đại dịch Covid. Các chính quyền thành viên có quyền kiểm soát tối cao trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, vì thế bất chấp nỗ lực áp đặt các hạn chế bổ sung trên khắp Vương quốc, mỗi vùng lại thực thi các quy tắc khác nhau. Điều đó khiến ông Boris Johnson chỉ giống như thủ tướng của riêng England.
Niềm lạc quan từ “Dự án Tình yêu”
Trọng tâm "cuộc tấn công quyến rũ" của Điện Westminster sẽ là kế hoạch thay thế nguồn tiền mặt đầu tư từ EU bằng một "quỹ thịnh vượng chung" mới, được quản lí từ London và bỏ qua các chính quyền trong liên hiệp. Các bộ trưởng hi vọng nó sẽ trở thành một công cụ để thể hiện giá trị của Vương quốc Anh - trao tiền mặt trực tiếp cho chính quyền địa phương trong các mục đích cụ thể dưới biểu ngữ thống nhất, thay vì giao tiền cho nghị viện các vùng.
Điện Westminster cũng muốn thúc đẩy các “hợp đồng phát triển”, rót hàng trăm triệu bảng đầu tư cho các doanh nghiệp và dự án ở địa phương. Bên cạnh đó, ông Johnson tuyển dụng nhiều cố vấn tham gia cứu liên minh, như một phần trong quá trình cải tổ các quy trình ra quyết định của chính quyền trung ương. Tuy nhiên nỗ lực này không bắt đầu suôn sẻ và nhiều tuần xung đột giằng co đã cản trở “đơn vị liên minh”.
Cuối cùng, ông Johnson đã từ bỏ “đơn vị liên minh” để ủng hộ hai ủy ban Nội các cấp cao nhất, được giao nhiệm vụ xem xét các chính sách của chính phủ ảnh hưởng đến từng xứ thuộc vương quốc. Đích thân ông sẽ chủ trì một ủy ban, còn Chánh Văn phòng Nội các Michael Gove lãnh đạo ủy ban còn lại.