Đã hơn 52 năm hy sinh trong khi làm nhiệm vụ, nhưng đến nay bà Hoàng Thị Tâm vẫn chưa được công nhận là liệt sĩ. Vụ việc đã được Tạp chí Ngày mới online phản ánh ngày 23/7/2020. Sau khi bài báo đăng, UBND huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An đã vào cuộc, có công văn yêu cầu xã Đại Đồng hướng dẫn gia đình lập hồ sơ, đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét, công nhận liệt sỹ cho bà Hoàng Thị Tâm

Những căn cứ pháp luật xác nhận cựu TNXP Hoàng Thị Tâm là liệt sỹ.

Thân nhân của bà Hoàng Thị Tâm tiếp tục đưa ra các căn cứ pháp luật để hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ cho cựu TNXP Hoàng Thị Tâm.

Theo Điều 1, Thông tư liên tịch số 28/2013/TTLT-BLĐTBXH-BQP ngày 22/10/2013 về phạm vi đối tượng áp dụng “Hướng dẫn xác nhận liệt sĩ, thương binh, người hưởng chế độ chính sách như thương binh đối với người hy sinh, bị thương trong chiến đấu,trực tiếp phục vụ chiến đấu từ ngày 31/12/1991 trở về trước không còn giấy tờ”.

Ông Hoàng Phạm Hòa, em trai bà Hoàng Thị Tâm cho biết “Năm 1965, chị tôi tham gia TNXP, được biên chế vào Đội 85, Đại đội 203, thuộc lực lượng TNXP tỉnh Nghệ An. Tháng 6/1968, trong một lần mở đường, chị bị bị thương do bom Mỹ đánh và được đơn vị chuyển đến Bệnh viện đường sắt đóng tại xã Đồng Lợi, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa điều trị. Do vết thương quá nặng ngày 11/6/1968, chị Tâm đã hy sinh và được an táng tại nghĩa địa Mã Pheo, xã Đồng Lợi. Sau khi chị hy sinh, đơn vị báo tử về cho gia đình. Nhưng năm 1978, lũ lụt lịch ngập lút mái nhà gia đình tôi, đã làm hư hỏng nhiều giấy tờ quan trọng, trong đó có giấy báo tử của liệt sĩ Hoàng Thị Tâm”.

Danh sách liệt sĩ TNXP Nghệ An dòng thứ 60 có tên liệt sĩ Hoàng Thị Tâm

Như vậy trường hợp của bà Hoàng Thị Tâm là đối tượng áp dụng theo Điều 1 Thông tư liên tịch số 28/2013.

Theo khoản 1 và 2, Điều 3 Thông tư 28/2013: Các căn cứ để xác nhận liệt sĩ quy định: “Danh sách liệt sĩ lưu tại cơ quan đơn vị có tên người hy sinh, hoặc giấy tờ, tài liệu có giá trị pháp lý lập từ ngày 31/12/1994 trở về trước có ghi nhận là liệt sĩ hoặc hy sinh trong chiến đấu, trực tiếp phục vụ chiến đấu. Người hy sinh được chính quyền và nhân dân suy tôn đưa vào an nghỉ trong nghĩa trang liệt sĩ nơi hy sinh, được gắn bia mộ liệt sĩ từ ngày 31/12/1994 trở về trước”.

Soi chiếu các quy định này, tại Văn phòng Hội Cựu TNXP tỉnh Nghệ An có lưu danh sách 373 liệt sỹ TNXP tỉnh Nghệ An, bà Hoàng Thị Tâm quê ở xã Thanh Văn cũ (nay là xã Đại Đồng) huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An được ghi như sau: "Danh sách liệt sỹ TNXP Nghệ An trong hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm. Trang 3, số thứ tự 60, ghi: Họ và tên: Hoàng Thị Tâm. Quê quán: Thanh Văn - Thanh Chương. Đơn vị: Đ 85 203 Cầu Bùng. Nơi hy sinh: Cầu Bùng. Ngày hy sinh: 9 -6- 1968". Tại khu tưởng niệm 10 cô gái TNXP Ngã ba Đồng Lộc có Nhà bia tưởng niệm Liệt sỹ TNXP toàn quốc, ghi danh sách liệt sỹ TNXP toàn quốc. Có 3 tấm bia lớn, tấm ở giữa ghi công lao các liệt sỹ, 2 tấm bia hai bên ghi danh sách các liệt sỹ toàn quốc. Danh sách liệt sỹ được phân ra từng tỉnh trên hai tấm bia. Trong danh sách Liệt sỹ TNXP tỉnh Nghệ An có tên bà Hoàng Thị Tâm, đứng hàng thứ 60. Tại Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, thân nhân gia đình và Tâm cùng chúng tôi đã gặp ông Trần Đình Ước, Trưởng ban quản lý để xin xác nhận bà Hoàng Thị Tâm có tên khắc trên bia liệt sĩ TNXP. Ông Ước đã đưa ra các tài liệu về liệt sỹ TNXP toàn quốc, danh sách nào cũng có tên liệt sỹ Hoàng Thị Tâm.

Nhà bia tưởng niệm liệt sĩ TNXP toàn quốc ở ngã ba Đồng Lộc có tên liệt sĩ Hoàng Thị Tâm

Tại UBND xã Đồng Lợi, huyện Triệu Sơn tỉnh Thanh Hóa nơi an táng hài cốt bà Hoàng Thị Tâm, chính quyền địa phương có xác nhận: "Ngày 1/4/2014, tại Nghĩa địa Mã Pheo, xã Đồng Lợi, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa.Chúng tôi gồm: Cán bộ địa phương đã tìm kiếm và xác nhận cụ thể. Mộ liệt sỹ Hoàng Thị Tâm, sinh năm 1947. Quê quán: Xã Thanh Văn, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Là TNXP đường sắt phía Nam, bị bom Mỹ khi làm nhiệm vụ, bị thương nặng về điều trị tại bệnh viện đường sắt đóng tại xã Đồng Lợi, Triệu Sơn, Thanh Hóa. Đã từ trần ngày 11/6/1968. Được đơn vị và bệnh viện đường sắt tổ chức khâm lượm và chôn tại Nghĩa địa Mã Pheo, xã Đồng Lợi, từ năm 1968 đến nay gia đình mới tìm được cụ thể rõ ràng mà lâu nay chưa ai tìm đến."

Như vậy theo khoản 1và 2 Điều 3 Thông tư 28/2013, bà Hoàng Thị Tâm đủ các căn cứ để được xác nhận là liệt sĩ.

Vô cảm dẫn đến ngâm hồ sơ kéo dài 6 năm

Ông Hoàng Phạm Hòa cho biết, năm 2014, nhận được thông tin từ UBND xã Đồng Lợi, được sự hướng dẫn của Ban chính sách xã Thanh Văn, gia đình ông Hòa đã làm hồ sơ đề nghị công nhận liệt sỹ cho bà Hoàng Thị Tâm. Hồ sơ làm thành 3 bộ trực tiếp gửi cho ông Nguyễn Xuân Đạm, Chủ tịch Hội cựu TNXP huyện Thanh Chương. Sau nhiều lần gia đình liên hệ hỏi hồi âm thì ông Đạm đều trả lời quanh co. Sau khi Tạp chí Ngày mới online đăng bài có nội dung“theo ông Đạm, Chủ tịch hội trao đổi lại thì bộ hồ sơ của bà Tâm thiếu 2 điều kiện là: 1. Phải có người làm chứng khi đưa bà Tâm từ chỗ bị thương đến bệnh viện. 2, Phải có xác nhận của Bệnh viện đường sắt Thanh Hóa thời kỳ đó…”.

Việc trả lời của ông Đạm như trên là không đúng với chính sách người có công của Nhà nước đã ban hành tại Khoản 11, Điều 4, Thông tư số 05, ngày 15/5/2013, của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội; Điều 3, Thông tư liên tịch số 28 ngày 22/10/2013 của liên Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Bộ Quốc phòng,”. Lúc này thì sự vô cảm, thiếu trách nhiệm của ông Đạm mới được bung ra, ngày 7/8/2020, ông Đạm mới chịu trả lại hồ sơ cho gia đình ông Hòa, thân nhân của cựu TNXP Hoàng Thị Tâm.

Đem vấn đề trên trao đổi với ông Hoàng Ngọc Châu, Trưởng phòng Người có công, Sở LĐTB&XH tỉnh Nghệ An, ông Châu khẳng định “Trường hợp bà Hoàng Thị Tâm đủ điều kiện lập hồ sơ đề nghị xem xét, công nhận liệt sỹ theo Thông tư 28/2013”

Tên bà Hoàng Thị Tâm tại bia ghi danh sách các liệt sĩ TNXP toàn quốc

Đề nghị công nhận liệt sỹ cho cựu TNXP Hoàng Thị Tâm.

Sau 6 năm ngâm hồ sơ tại Hội cựu TNXP huyện Thanh Chương, ngày 7/8/2020, ông Nguyễn Xuân Đạm mới chịu trả hồ sơ cho ông Hoàng Phạm Hòa. Trong biên bản bàn giao hồ sơ ông Đạm viết: "Lý do trả hồ sơ: Hội cựu TNXP nhận hồ sơ của gia đình Hoàng Thị Tâm nạp là 4 tập, đã nộp cơ quan Tỉnh hội ngày 20/6/2018. Một tập tiếp theo ngày 27/6/2018 yêu cầu của chương trình ANTV - Bộ Công an và công văn của tỉnh hội để nạp Bộ LĐ-TB&XH xem xét, tổng số đã nạp 2 tập. Hiện còn 2 tập trả thân nhân nhận về để quản lý và đề nghị giải quyết.".

Thông tin mới nhất liên quan đến việc xét hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ Hoàng Thị Tâm, ông Hoàng Mai Thân, cán bộ chính sách xã Đại Đồng cho biết:" Hiện tại UBND huyện Thanh Chương đã có Công văn yêu cầu UBND xã Đại Đồng phối hợp cùng Hội Cựu TNXP huyện Thanh Chương kiểm tra, xác minh, quy trình, trình tự thủ tục nạp hồ sơ của gia đình ông Hoàng Phạm Hòa để có hướng xử lý trách nhiệm. Sau đó UBND xã sẽ hướng dẫn gia đình lập hồ sơ đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét, công nhận liệt sỹ cho bà Hoàng Thị Tâm theo Thông tư 28/2013. Thông tư liên tịch hướng dẫn xác nhận liệt sỹ, thương binh, người hưởng chính sách như thương binh trong chiến tranh không còn giấy tờ."

Tạp chí Ngày mới online đề nghị UBND xã Đại Đồng, UBND huyện Thanh Chương nhanh chóng giải quyết theo thảm quyền đúng Thông tư 28/2013, để trong thời gian sớm nhất cựu TNXP Hoàng Thị Tâm sẽ được công nhận liệt sỹ sau 52 năm hy sinh.