Cựu Tổng Bí Thư Lê Khả Phiêu phát biểu tại Lễ kỉ niệm 45 năm Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1968 tại TP Huế ngày 27/2/2013.

Biết tôi là lính chiến đấu ở chiến trường Trị Thiên Huế từ năm 1968 và cả thời chống Mỹ, đánh quân Pôn Pốt, đánh quân Trung Quốc xâm lược, có nhiều thành tích trong chiến đấu, đã từng là cán bộ chỉ huy đơn vị, cán bộ cơ quan 18 năm rồi mới đi làm báo, anh Phiêu rất thích. Ngày đi đơn vị, tối anh Phiêu bảo tôi ở lại chơi trò chuyện rồi hãy về.

Kể chuyện chiến đấu ở Trị Thiên, anh Phiêu vẫn nhớ trận Cô Pung mà tôi là xạ thủ số 1 súng cao xạ 12,7 ly, trong 30 phút đã bắn rơi tại chỗ 14 máy bay trực thăng và bắn bị thương 11 chiếc rơi ở đồng bằng. Trận ấy vang dội cả Quân khu, cả chiến trường, báo đài đăng bài, nói nhiều. Trận thắng Cô Pung ấy được báo cáo điển hình tại Đại hội Thi đua quyết thắng của Quân khu Trị Thiên Huế tháng 12 năm 1970. Đại đội 3 và tiểu đoàn 54 chúng tôi được tuyên dương Anh hùng. Anh Phiêu bảo: “Hồi đó hơi cầu toàn, bây giờ phát hiện làm lại có khi cậu được tuyên dương Anh hùng đấy.” Năm 1998, anh Nguyễn Mạnh Đẩu, Cục trưởng Cục Chính sách vào TP Hồ Chí Minh gặp và bảo tôi: “Cụ Phiêu phê vào hồ sơ của Truật rằng: Cùng chiến đấu với đồng chí Truật còn nhiều người là nhân chứng đang công tác hoặc đã nghỉ hưu. Anh Đẩu cho xác minh và làm Anh hùng cho đồng chí Truật. Nhưng mình trình báo thì anh Phạm Thanh Ngân, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị nói “vẫn phải làm từ cơ sở lên”. Khó thế!”

Tháng 2/2013, khi đi Kỉ niệm 45 năm Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1968 tại TP Huế, tôi nói với anh Phiêu: “Em vẫn chưa được Anh hùng anh ạ”. Anh Phiêu cười và nói: “Để về mình nhắc Bộ Quốc phòng, thành tích của cậu dày mà”. Sau đó anh Nguyễn Mạnh Đẩu vào đề nghị với lãnh đạo Quân khu 4 nên ngày 10/8/2015, nhân Kỉ niệm 70 năm thành lập nước, tôi được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân do lập thành tích đặc biệt xuất sắc trong chống Mỹ cứu nước.

Cũng trong chuyến công tác năm 1991 ấy, tôi hỏi: “Anh Phiêu có nhớ cụ Lê Minh Hội nữa không?” Anh Phiêu bảo: “Hồi Trị Thiên mình là Trưởng phòng Tổ chức thì anh Hội làm Tuyên huấn. Vợ anh Hội là cô Huệ do mình giới thiệu. Ở Cam-pu-chia anh Hội làm phó cho mình". Tôi nói: “Hồi làm Chủ nhiệm Chính trị sư đoàn 324 cụ Hội nổi tiếng nói thời sự, giảng chính trị rất hay nhưng bây giờ về hưu lại làm thầy bói.” Anh Phiêu cười rồi hỏi: “Có nhiều người tới xem không?” Tôi nói: “Dạ, đông lắm.” Hôm sau anh Phiêu bảo tôi mua tút thuốc lá 555 rồi cùng ghé thăm cụ Lê Minh Hội. Vào nhà ông Hội, anh Phiêu cười cười rồi nói: “Truật bảo bây giờ anh coi bói đắt khách lắm, coi cho tôi một quẻ được không?” Ông Hội cười, nói: “Phải thắp nhang làm lễ mới coi được”. Rồi ông Hội hướng dẫn anh Phiêu làm lễ. Ra ngồi ở bàn, ông Hội nghiêm trang nói: “Biết nhau rồi, không nói quá khứ làm tin nữa mà nói thì tương lai nhé: Cậu tu cho tốt thì sẽ làm Vua”. Anh Phiêu hỏi: “Thế nào là tu cho tốt?”. Ông Hội nói: “Tu tốt là sống tử tế như lâu nay cậu vẫn sống với mọi người ấy. Nhưng làm vua thì nên bỏ bớt thói quen khi còn làm quan.” Mọi người ngồi quanh bàn đều cười vui vẻ. Sau này khi anh Phiêu được phong nhanh lên Thượng tướng, Thường trực Ban Bí Thư rồi lên Tổng Bí thư, cụ Hội gọi tôi sang bảo: “Truật thấy anh coi đúng không? Cậu cố gắng giúp ông Phiêu nhé. Chuyện phong Anh hùng cho cậu thì chắc chắn được. Đảng và Nhà nước không quên công lao của ai đâu.”

Sau này, tôi nhiều lần làm việc, báo cáo tình hình mà tôi biết được cho Anh. Có lần tôi nói: cụ Sáu không hài lòng anh Hai. Anh Phiêu đứng dậy bảo: “Đó là họ làm tình báo lẫn nhau. Em có biết chính ông Sáu giới thiệu anh Hai cho anh không?” Anh Phiêu ngồi xuống trầm ngâm bảo: “Cậu thật thà quá!” Thấy tôi chăm chú nhìn, anh Phiêu cười rồi nói: “Cổ nhân dạy: Thật thà là cha qủy quái. Nhưng làm việc phải cẩn thận hơn. Phân tích, tổng hợp, đưa ra giải pháp tốt nhất. Làm nhà báo Cách mạng thì phải quan hệ thật rộng để có nhiều thông tin nhưng phải giữ lòng mình thật trong sáng, đạn bọc đường bây giờ nhiều lắm”.

Một lần tôi báo cáo anh Phiêu về tình trạng do luật sĩ quan mà cấp úy được nghỉ hưu, còn cấp tá thì phải phục viên. Việc này ảnh hưởng rất lớn đến tâm tư, tình cảm của sĩ quan tại ngũ và những người sắp thành sĩ quan quân đội. Anh Phiêu nghe rất chăm chú rồi nói: “Cậu viết bài nói tình hình này lên Báo Quân đội nhân dân đi. Anh sẽ xử lý.” Tôi về viết ngay bài “Được về hưu và phải phục viên” đăng Diễn đàn Chủ nhật Báo Quân đội nhân dân. Bài báo gây xôn xao dư luận.

Gặp lại tôi, anh Phiêu khen và nói “Quân ủy Trung ương đã có chỉ thị không cho sĩ quan cấp tá phục viên. Những trường hợp đã cho phục viên thì ai đủ 20 năm tại ngũ được cho chuyển chế độ thành nghỉ hưu. Sai thì sửa, sửa triệt để. Không để anh em bị thiệt thòi. Quần chúng không sợ hi sinh, chỉ sợ hi sinh không được tổ chức biết. Đảng dứt khoát không làm “người trung mắc nạn, kẻ gian vui mừng””.

Khi mới lên Tổng Bí thư, vào TP Hồ Chí Minh chuẩn bị tang lễ cho Cố vấn, cựu Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, anh Phiêu gọi tôi vào, cho tôi xem điếu văn ngày mai anh sẽ đọc và bảo: “Anh Lê Xuân Tùng, cựu trợ lý anh Nguyễn Văn Linh viết đấy. Truật xem góp ý đi.” Tôi ngập ngừng. Anh bảo: “Đọc và góp ý thoải mái. Dân chủ mà.”

Trước lúc Trung ương 8 ra Nghị quyết 6 lần 2, anh Phiêu rất tâm đắc vấn đề chỉnh đốn Đảng, chống tiêu cực, chống tham nhũng. Bây giờ đọc lại và thấy Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng triển khai chương trình, chiến dịch chống tham nhũng, xây dựng Đảng, tôi nghĩ nếu từ Đại hội 9, 10, 11 mà làm theo Nghị quyết 6 lần 2 của Đại hội 8 thì Đảng ta mạnh lắm, và thất thoát, lãng phí sẽ giảm biết bao nhiêu …

Tác giá thứ 2 từ phải sang, cùng Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Thượng tướng Lê Khả Phiêu trong giờ giải lao tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ Quân đoàn 4.

Là người may mắn có nhiều dịp làm việc, báo cáo cho anh Phiêu, được anh dạy dỗ, hướng dẫn, tiếp đón chân tình, ấm áp như người anh em, kỉ niệm đẹp có nhiều, không lời nào nói hết được. Nay anh Phiêu về với tổ tiên, về với thế giới người hiền, mất mát này không có gì bù đắp nổi.

Nhắc lại kỉ niệm với anh Phiêu là nén nhang thành kính của đứa em, đồng chí, đồng đội.

Thân quý tiễn Anh, cựu Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu muôn vàn kính yêu.