Dịch Covid-19 (nCoV) khiến Trung Quốc phải đóng cửa nhiều nhà máy, trường học và văn phòng chính phủ. Đây có thể cú giáng tồi tệ nhất đối với nền kinh tế của Trung Quốc.

“Nạn nhân” mới nhất của Covid-19

Theo giới phân tích, kế hoạch phát triển thương mại và cơ sở hạ tầng đầy tham vọng của Trung Quốc mang tên “Vành đai và Con đường” có thể là “nạn nhân” mới nhất của Covid-19. Kể từ khi dịch bệnh bùng phát vào thời điểm cuối năm 2019, nhiều quốc gia đã áp đặt hạn chế nhập cảnh đối với công dân Trung Quốc, trong đó có cả những người tham gia nhiều dự án lớn thực hiện theo sáng kiến “Vành đai và Con đường”.

Hàng loạt công trình xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, bao gồm hệ thống cầu qua sông Padma (trị giá hơn 1,1 tỉ USD) ở Bangladesh và dự án Vành đai Kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC - trị giá 62 tỉ USD), đang bị đình trệ do thiếu nhân công Trung Quốc. Do phải huy động các nguồn lực lớn chống lại dịch bệnh, Trung Quốc buộc phải cắt giảm nguồn tài trợ cho sáng kiến tham vọng đi qua Trung Á đến châu Âu, Nga và Trung Đông.

Thành phố Vũ Hán - tâm chấn của dịch bệnh, nằm ở điểm giao thoa quan trọng trong sáng kiến “Vành đai và Con đường”. Đây được coi là trung tâm vận tải và thương mại chủ chốt. Trong bối cảnh tình hình tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc chậm lại vào năm 2019 thì kinh tế tại Vũ Hán vẫn tăng 7,8%. Mỗi ngày làm việc, có gần 1 triệu người sử dụng dịch vụ tàu hỏa để đi lại trong và ngoài thành phố. Vũ Hán là nơi đặt các nhà máy sản xuất của nhiều tập đoàn công nghệ như như Microsoft, Apple và các tập đoàn sản xuất ô tô lớn trên thế giới.

Thế nhưng, chỉ chưa đầy 2 tháng, Covid-19 đã biến Vũ Hán trở thành “thành phố ma” - một cái tên đầy ám ảnh mà ai cũng lo sợ khi nhắc đến. Ngoài Vũ Hán, cũng cần phải đánh giá tác động của Covid-19 đối với siêu đô thị Trùng Khánh, nằm phía Tây Nam Trung Quốc, được coi “điểm đến cuối cùng của các chuyến tàu chở hàng quốc tế”. Khu vực này cũng đóng vai trò quan trong sáng kiến “Vành đai và Con đường”.

Tuyến đường lây lan dịch bệnh?

Điều đáng lo ngại hơn cả là việc Trung Quốc mở rộng lợi ích và cơ sở hạ tầng tại khu vực châu Phi cận Sahara, đặc biệt là Eritrea, Ethiopia, Djibouti, Kenya, Zambia, Tanzania, Zimbabwe và Angola. Lauria Garrett - thành viên cao cấp về sức khỏe toàn cầu tại Ủy ban Quan hệ Đối ngoại Mỹ cho rằng, Covid-19 sẽ trở thành hiểm họa lớn khi lan tới khu vực khu vực châu Phi cận Sahara bởi hệ thống y tế và năng lực chăm sóc sức khỏe ở các quốc gia nói trên không được chuẩn bị đầy đủ để đối phó với đại dịch. Hơn nữa, phần lớn dân số nơi đây rất dễ bị tổn thương do phải chịu tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài và nhiễm trùng mạn tính với các vi khuẩn khác như lao, sốt rét, HIV.

Theo đánh giá của một số chuyên gia kinh tế, việc thực hiện sáng kiến “Vành đai và Con đường” nhiều khả năng sẽ bị trì hoãn. Nadege Rolland - thành viên cao cấp tại Cơ quan nghiên cứu châu Á (National Bureau of Asian Research) có trụ sở tại Mỹ nhận định: “Chắc chắn sẽ có sự gián đoạn do việc hạn chế nhập cảnh đối với công nhân vì hầu hết các dự án thuộc sáng kiến “Vành đai và Con đường” có sự tham gia của lao động Trung Quốc. Theo bà Rolland, Covid-19 lan rộng có thể khơi dậy tâm lí “tẩy chay” người Trung Quốc tại những quốc gia đang tiến hành các dự án do Bắc Kinh tài trợ.

Trái với quan điểm này, W. Gyude Moore, thuộc Trung tâm phát triển toàn cầu tại Washington cho rằng, dù có sự gián đoạn tạm thời nhưng sẽ không có bất cứ vấn đề nào lâu dài đối với sáng kiến “Vành đai và Con đường” bởi nhiều quốc gia, đặc biệt là những nước ở châu Phi đang rất cần sự đầu tư của Trung Quốc trị giá hàng tỉ đô la.