Bà Thoa năm nay 70 tuổi, sinh ra ở thôn Phần Hà, chồng là bộ đội nghỉ hưu, ông bà có 2 con, 2 trai, 1 gái, đều đã trưởng thành. Bà vốn là giáo viên, sau 37 năm công tác, năm 2007, bà nghỉ hưu, gia nhập Hội NCT, năm 2015, bà làm Chi hội trưởng NCT thôn cho đến nay.

Nói về việc quy hoạch lại ao chùa và hồ của thôn, bà Thoa cho biết: Ao và hồ có từ xa xưa, tổng diện tích 2 nơi rộng đến 12 mẫu. Tại khu ao trước cửa chùa ngày xưa còn có một cái giếng rộng hàng chục m2, tuy nhiên, do nhiều lần nạo vét, lấy đất, giếng cổ không còn. Trước đây, cả ao và hồ xã cho một số người đấu thầu nuôi cá. Những năm gần đây, nhà cửa xây dựng nhiều nên khu vực xung quanh ao, hồ bị đổ rác thải, đất cát lấn dần, gây ô nhiễm môi trường.

Bà Nguyễn Thị Hà Thoa bên ao và giếng chùa thôn Phần Hà.

Trước tình cảnh ấy, bà Thoa đã mạnh dạn đề xuất với lãnh đạo thôn đề nghị xã giao ao và hồ về cho thôn quản lí. Đề xuất của bà lúc đầu cũng có nhiều ý kiến chưa đồng tình. Tuy nhiên, bà quyết tâm bảo vệ chính kiến của mình, với lí lẽ, nếu việc cải tạo ao, hồ xóa bỏ tình trạng ô nhiễm, ngăn chặn việc lấn chiếm đất công, đem lại lợi ích cho toàn thôn. Cuối cùng xã đồng ý giao ao, hồ cho thôn quản lí. Nhưng cái khó là lấy đâu ra tiền để cải tạo, xây kè xung quanh bờ ao hồ. Có ý kiến cho rằng nên giao các hộ dân ở liền kề bờ ao, mỗi nhà bỏ tiền xây kè một đoạn. Bà không đồng ý, vì làm thế bờ kè không thống nhất, hơn nữa những nhà bỏ tiền xây kè sẽ nghiễm nhiên coi khoảng đất bờ ao, hồ đó là của họ và sẽ tùy tiện chiếm dụng. Bà đề nghị mọi người cùng chung tay đóng góp, thôn đứng ra chỉ đạo, điều hành việc xây kè ao, hồ và được lãnh đạo cùng người dân trong thôn đồng thuận.

Với uy tín của mình, bà hăng hái tuyên truyền, vận động bà con trong thôn đóng góp ít nhất mỗi hộ 1 triệu đồng, ai chưa đủ thì đóng góp dần, ngoài ra còn vận động các tổ chức, cá nhân, con em trong thôn làm ăn xa có điều kiện hỗ trợ thêm. Khi có được số tiền 510 triệu đồng, bà lại vận động các hộ liền kề ao, hồ tháo dỡ công trình, thu hoạch cây cối, trả lại đất lấn chiếm; rồi thuê thợ và huy động bà con tham gia hàng nghìn ngày công nạo vét ao, xây kè. Tiếp đó, bà đề nghị các bậc cao niên xác định vị trí của chiếc giếng cổ, thuê xe đổ cát làm nền rồi đào và xây giếng. Sau một thời gian, chiếc giếng có đường kính 16 mét ở gần giữa ao chùa hoàn thành, có đường dẫn vào cửa chùa, xung quanh có tường rào chắc chắn.

Công việc hoàn thành, bờ ao, hồ được xây kiên cố, có diện tích lưu không để trồng cây xanh và mở rộng đường thôn. Một số hộ xung quanh ao hồ còn tận dụng mảnh đất lưu không này làm vườn rau, trồng hoa, kê ghế đá ngồi hóng mát. Ao chùa được bà con góp giống thả sen hồng, sen trắng, mùa hè tỏa hương thơm ngát, cùng với ngôi chùa cổ kính tạo thành một quần thể văn hóa tâm linh của thôn.

Đối với công tác Hội, là Chi hội trưởng, bà coi trọng công tác tuyên truyền vận động phát triển hội viên và xây dựng quỹ Hội. Đến nay, Chi hội NCT thôn có hơn 302 hội viên và chân quỹ hơn 264 triệu đồng, bình quân đạt 916.000 đồng/hội viên; Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCT của Chi hội đạt hơn 47 triệu đồng, bình quân 154.600 đồng/hội viên, cao nhất xã. Từ nguồn quỹ này, Chi hội NCT thôn có điều kiện làm tốt công tác chăm sóc và phát huy vai trò NCT. Hỏi bà về những thành tích đã làm, bà cho rằng: “Có gì đâu, công sức là của toàn thể bà con trong thôn, chứ mình chỉ góp phần tuyên truyền, vận động thôi. Tất cả các công việc của thôn từ xây dựng nông thôn mới, vệ sinh môi trường, văn hóa thể thao, đến tham gia các tổ chức, đoàn thể,… đều có NCT chung tay, góp sức, đó mới là điều đáng quý”.

Nói về bà Thoa, ông Phạm Truyền Thinh, Chủ tịch Hội NCT xã khẳng định: “Bà Thoa là người dám nghĩ, dám làm, đã làm là làm đến nơi, đến chốn, nên được hội viên và người dân trong thôn rất tin tưởng”. Có người dân trong thôn còn nói vui: “Bà Thoa sau này mất đi, xứng đáng được tôn làm Thành hoàng làng”.