Nơi đây, có sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên và cõi phật bởi 3 thắng cảnh huyền thoại và kỳ thú. Diện tích khu vực này khá rộng, phù hợp cho việc đầu tư khai thác phát triển tâm linh với du lịch sinh thái. Mặc dù năm 2004, cụm di tích chùa Tiên, động Phủ Thông, hồ Đồng Vụa năm 2004 đã được Bộ Văn hóa – Thông tin quyết định cấp bằng công nhận Khu di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, nhưng đến nay chưa được đầu tư, xây dựng xứng tầm. Cả ba điểm thắng cảnh này đều nằm trong phạm vi vườn đào tiên theo truyền thuyết.

Một góc chùa Tiên

Trong đó, chùa Tiên là trung tâm của truyền thuyết chàng Từ Thức gặp nàng tiên Giáng Hương với câu chuyện tình đầy lãng mạn. Ngôi chùa cổ được xây dựng từ những năm 1931-1932 vào cuối đời nhà Nguyễn; có diện tích hơn 3 ha; giáp với hồ Đồng Vụa, động Phủ Thông. Đây đều là những thắng tíchvới cảnh sắc hữu tình, những truyền thuyết đậm chất dân gian và nhân văn. Di tích chùa Tiên tọa trên vùng đất cao ráo, mặt trước hướng Đông Bắc là cánh đồng lúa và hoa màu rộng lớn, phía sau hướng Tây dựa sát vào dãy núi Nhà Bà nhìn thẳng ra biển Đông.

Đặc biệt, phía trước chùa cách khoảng 1km là núi Mai Am Tiêm với huyền tích dưa hấu thời Hùng Vương. Đến chiêm ngưỡng chùa Tiên, du khách không thể không khám phá động Phủ Thông lung linh, huyền ảo; lên đỉnh núi Nhà Bà để xem bàn cờ tiên, một bàn đá thiên tạo rất rộng có nhiều hình thù giống hình quân cờ. Đứng trên đỉnh núi phóng tầm mắt ra xa ta sẽ được thưởng nhãn bởi núi non, cây cối, làng mạc, hồ, đảo...tất cả thu hòa quện tựa tiên cảnh.

Hồ Đồng Vụa cũng được Bộ Văn hóa và Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích danh lam thắng cảnh tại Quyết định số 39/2002/QĐ-BVHTT ngày 30/12/2002. Đây là hồ thiên tạo được ôm bọc 4 bên giữa hai dãy núi đá chạy vòng cung thành một không gian sơn thuỷ rất sinh động. Hồ Đồng Vụa là một thắng cảnh nổi tiếng rộng hơn 20ha, lòng hồ còn nguyên vẹn, nước sâu có thể phát triển du thuyền.

Mênh mang hồ Đồng Vụa

Ngày 12/6/2018, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có ý kiến chỉ đạo bằng văn bản thống nhất chủ trương giao chùa Tiên làm chủ đầu tư, lập dự án tổng thể tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị cụm di tích danh lam thắng cảnh: Chùa Tiên - Hồ Đồng Vụa - Phủ Thông bằng nguồn vốn xã hội hóa và các nguồn huy động hợp pháp khác như công đức, tài trợ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước...

Cụm di tích Nga An rất có tiềm năng và lợi thế để phát triển du lịch, trong đó du lịch sinh thái kết hợp du lịch tâm linh; đáp ứng nhu cầu đa dạng cho khách du lịch thập phương. Vì thế địa phương rất cần sự quy hoạch, nghiên cứu bài bản để giới thiệu đến các nhà đầu tư có tâm huyết, giúp cụm di tích được phát triển tương xứng với tiềm năng.