Đất đang sử dụng ổn định

Năm 1990, gia đình bà Thủy khai hoang một thửa đất tại xã Đắk Nia để canh tác. Sau đó, gia đình bà Thủy đào ao phía giáp suối để lấy nước tưới, xung quanh bờ ao trồng chuối; phần đất giáp suối trồng lúa, phía trên trồng cà phê, tiêu, điều và một số cây ăn quả. Ngày 9/10/1994, bà Thủy làm đơn xin đất canh tác diện tích khoảng 1ha để trồng điều và cà phê, có sơ đồ đất kèm theo xác nhận của UBND xã Đắk Nia. Sau đó, gia đình khai hoang thêm đất xung quanh để trồng cà phê và sử dụng ổn định, không tranh chấp với ai.

Năm 2005, Nhà nước thu hồi gần 1,8ha đất của gia đình bà để bố trí tái định cư đối với diện tích đất đã được cấp sổ đỏ. Phần còn lại phía dưới giáp suối chưa được cấp sổ đỏ nhưng gia đình bà Thủy vẫn sử dụng. Từ năm 2006-2016, bà Thủy thuê ông Nguyễn Thành Long đổ đất san lấp mặt bằng. Từ năm 2015-2017, bà Thủy trồng một số cây gòn, cà ri, mì. Đến tháng 10/2017, phần lớn số cây gòn trên bị người khác chặt phá, đồng thời bà Phương tranh chấp phần đất do gia đình bà sử dụng. Lúc này bà Thủy mới biết được phần đất trên đã được UBND thị xã Gia Nghĩa (nay là thành phố) cấp sổ đỏ cho ông Nguyễn Tiến Lâm. Vì vậy, bà Thủy khởi kiện UBND thị xã Gia Nghĩa ra Tòa yêu cầu hủy sổ đỏ số AĐ 740063 do UBND thị xã Gia Nghĩa cấp ngày 22/6/2006 cho ông Lâm, đối với thửa đất số 73b, tờ bản đồ số 02, diện tích 1.000m2.

Được cấp sổ đỏ trước khi làm tờ khai(!?)

Ngày 20/11/2005, ông Lâm làm đơn xin cấp sổ đỏ đối với 1.000m2 thuộc thửa 73b, tờ bản đồ số 2 tại phường Nghĩa Trung, trong đó kê khai nguồn gốc là đất khai hoang, được UBND phường Nghĩa Trung xác nhận ngày 12/1/2006. Ngày 12/1/2006, UBND phường Nghĩa Trung lập Tờ trình số 15/TB-UB về việc cấp sổ đỏ, đề nghị UBND thị xã Gia Nghĩa và Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp sổ đỏ cho 2 trường hợp, trong đó có hộ ông Lâm.

Bản án phúc thẩm số 137/2019/HC-PT của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh và thông báo của Cục THADS tỉnh Đắk Nông

Ngày 22/6/2006, UBND thị xã Gia Nghĩa cấp sổ đỏ cho ông Lâm, nhưng ngày 23/6/2006, ông Lâm mới làm tờ khai lệ phí trước bạ nhà đất và ngày 26/6/2006, Chi cục Thuế thị xã Gia Nghĩa mới thông báo cho ông Lâm nộp lệ phí trước bạ nhà đất; cùng ngày ông Lâm nộp tiền.

Như vậy, việc UBND thị xã Gia Nghĩa cấp sổ đỏ cho ông Lâm trước khi ông Lâm thực hiện nghĩa vụ tài chính là không đúng pháp luật. Hồ sơ cấp sổ đỏ cho ông Lâm cũng không thể hiện việc ông Lâm, bà Phương đã sử dụng đất ổn định từ trước ngày 15/10/1993, nhưng UBND thị xã Gia Nghĩa vẫn cấp sổ đỏ cho ông Lâm là có dấu hiệu vi phạm Điều 49 và Khoản 4, Điều 50 của Luật Đất đai năm 2003.

TAND Cấp cao y án sơ thẩm

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 15/2018/HC-ST ngày 25/9/2018, TAND tỉnh Đắk Nông quyết định, chấp nhận khởi kiện của bà Trần Thị Thủy, hủy sổ đỏ số AĐ 740063, thửa đất số 73b, tờ bản đồ số 02, diện tích 1.000m2, cấp ngày 22/6/2006, đứng tên ông Nguyễn Tiến Lâm.

Ngày 8/10/2018, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, bà Nguyễn Thị Phương kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.

Tại phiên Tòa phúc thẩm ngày 8/4/2019, đại diện Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh nhận định: Mặc dù, ông Lâm được cấp sổ đỏ đối với diện tích đất tranh chấp nhưng trình tự, thủ tục cấp không đúng pháp luật. Ông Từ xác định không đổi đất cho gia đình bà Phương. Bà Thủy là người trực tiếp sử dụng đất đó. Do việc cấp sổ đỏ cho ông Lâm là trái pháp luật, không phù hợp với thực tế sử dụng đất, nên Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận khởi kiện của bà Thủy là có căn cứ, đúng pháp luật. Vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử bác kháng cáo của bà Phương, giữ nguyên quyết định của Bản án sơ thẩm.

Sau khi nghiên cứu các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa, căn cứ kết quả tranh luận và ý kiến của đại diện Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh, Hội đồng xét xử nhận định: Có căn cứ xác định thửa đất số 73b do gia đình bà Thủy khai hoang và sử dụng ổn định từ năm 1990 đến nay. Ông Lâm, bà Phương không phải là người sử dụng đất. Việc UBND thị xã Gia Nghĩa cấp sổ đỏ thửa 73b cho ông Lâm là không đúng trình tự, thủ tục quy định, không phù hợp với thực tế sử dụng đất của bà Thủy, nên Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Thủy là có căn cứ. Tại phiên Tòa phúc thẩm, người kháng cáo cũng không cung cấp chứng cứ chứng minh yêu cầu kháng cáo là có căn cứ. Vì vậy, Hội đồng xét xử bác kháng cáo của bà Phương và giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Ngày 18/7/2019, Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Đắk Nông có Thông báo số 678/TBTN-THA về trách nhiệm tự nguyện thi hành án gửi Chủ tịch UBND thị xã Gia Nghĩa có trách nhiệm tự nguyện thi hành Bản án nêu trên của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh: “Hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AĐ 740063…”. Kết quả thi hành án đề nghị Chủ tịch UBND thị xã Gia Nghĩa gửi cho TAND tỉnh Đắk Nông, Viện KSND tỉnh Đắk Nông và Cục THADS tỉnh Đắk Nông. Việc chậm hoặc không chấp hành Bản án của Tòa án về vụ án hành chính thì tùy từng trường hợp sẽ bị xử lí trách nhiệm theo quy định.

Sau đó, UBND TP Gia Nghĩa có Văn bản gửi Chi nhánh Văn phòng Đăng kí đất đai TP Gia Nghĩa về việc thực hiện trách nhiệm thi hành án.

Ông Võ Tấn Phúc, Phó Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng kí đất đai TP Gia Nghĩa cho biết: “Trách nhiệm của chúng tôi là thông báo cho ông Lâm giao nộp sổ đỏ. Việc ông Lâm không nộp, chúng tôi đã có văn bản gửi UBND TP Gia Nghĩa. Thẩm quyền ra quyết định là của UBND TP Gia Nghĩa”.

Phóng viên đã liên hệ UBND TP Gia Nghĩa để làm rõ hơn vì sao đến nay gần 1 năm, mà UBND TP Gia Nghĩa chưa hủy sổ đỏ trên, nhưng không nhận được hồi âm (!).

Được biết, đến nay, UBND TP Gia Nghĩa vẫn chưa thu hồi sổ đỏ đã cấp cho hộ ông Lâm. Đề nghị UBND tỉnh Đắk Nông chỉ đạo UBND TP Gia Nghĩa thực hiện theo đúng Bản án phúc thẩm số 137/2019/HC-PT của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh.