Từ thế giới nhìn về metroViệt Nam

Tôi may mắn có những cuộc du lịch qua các nước châu Âu, châu Mỹ và Châu Á, đi tàu điện ngầm của xứ người, lại ước ao bao giờ thì Việt Nam có hệ thống tàu điện ngầm đô thị Metro?

Theo thống kê trên thế giới hiện có 59 quốc gia có hệ thống tàu điện ngầm metro, trong đó 27 nước châu Âu,18 nước châu Á, 11 nước châu Mỹ, 2 nước châu Phi 1 nước châu Đại Dương; 4 nước dự kiến đưa vào hoạt động tàu điện ngầm là Bangladesh (năm2021); Ecuador (năm2020); Bờ Biển Ngà (năm2023);Nigeria (năm 2022) và Việt Nam (năm 2022).

Quốc gia có tàu điện ngầm đầu tiên trên thế giới được ghi nhận tại Luân Đôn vương quốc Anh, khánh thành vào ngày 10 tháng giêng 1863 được gọi là Metropolitan Railway. Trên thế giới hiện có 5 đoàn tàu có tốc độ nhanh nhất từ 350-431km/h thuộc về các nước Trung quốc, Nhật Bản, Ý và Tây Ban Nha.

Tàu điện ngầm ở Nhật Bản

Hiện nay tàu điện ngầm không chỉ chạy dưới lòng đất và trên cao, mới đây tại Dubai thủ đô của một trong 7 tiểu vương quốc Ả rập đã công bố về đoàn tàu Hyperloop chạy trong đường ống chân không với tốc độ 1.200 km/h đã ra mắt tại vương quốc này, chỉ mất hơn 12 phút để chạy 150 km từ Dubai tới Abu Dhabi.

Ở khu vực A Sean, TP Manila- Thủ đô của Philiplines có hệ thống tàu điện đô thị và tàu điện ngầm đầu tiên. Khu vực A Senan hiện có 5 nước là Philiplines, Singpore, Inđonesia, Malaisia, Thái Lan đã có tàu điện ngầm, Việt Nam đang xây dựng và 4 nước chưa có tàu điện ngầm là Brunei, Myanmar, Lào và Camphuchia.

Hệ thống giao thông ở ASEAN nổi cộm nhiều vấn đề, đặc biệt là tắc đường nghiêm trọng và tai nạn giao thông, 10 thành phố ùn tắc nhất Đông Nam Á trong đó có thành phố Hồ Chí Minh.

Từ hầm Thủ Thiêm vượt sông Sài Gòn đến Metro Sài Gòn

Nằm trong vùng chuyển tiếp giữa Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ, TP Hồ Chí Minh có 19 quận và 5 huyện, tổng diện tích 2.095,06 km², dân số 8.993.082 người (2019) và cũng là nơi có mật độ dân số cao nhất Việt Nam. Nếu tính những người cư trú không đăng ký, thì dân số thực tế của thành phố gần 14 triệu người. TP Hồ Chí Minh giữ vai trò quan trọng bậc nhất trong nền kinh tế Việt Nam, trở thành một đầu mối giao thông quan trọng trong nước và Đông Nam Á, bao gồm cả đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường không.

Những năm gần đây, hạ tầng đường bộ của thành phố đã có nhiều đổi, thay kết nối với các vùng qua hai đường cao tốc chính: Đường cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây và Đường cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương. Ngoài ra, các tuyến Quốc lộ và Xa lộ cửa ngõ cũng đã được đầu tư mở rộng đáng kể. Đặc biệt công trình đường hầm sông Sài Gòn (hay còn gọi là hầm Thủ Thiêm) được khánh thành cách đây 9 năm (2011) là một phần trong dự án Đại lộ Đông Tây nối Quận 1với Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Đường hầm có sáu làn xe ô tô, được dìm dưới lòng sông Sài Gòn (có ngầm đáy sông). Nguồn vốn đầu tư từ hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của Chính phủ Nhật Bản có vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam. Sau gần 7 năm thi công, chiều ngày 20/11/2011, lễ thông xe hầm Thủ Thiêm được tổ chức và sau đó sáng ngày 21/11, chính thức thông xe.

Ngày hầm Thủ Thiêm chính thức thông xe, tôi may mắn có mặt ở Sài Gòn. Để khám phá đường hầm Thủ Thiêm, tôi rủ một người bạn cùng vượt đường hầm trên chiếc xe hon đa đi từ quận 1 sang phía Thủ Thiêm, tại thời điểm đó vùng đất Thủ Thiêm đang bộn bề những con đường mới, những đô thị mới đang xây dựng. Cảm nhận của tôi qua hầm Thủ Thiêm thật thông thoáng mau lẹ, khác xa cảnh các phương tiện giao thông chen lấn ùn tắc trên cầu Sài Gòn. Đi trong lòng đường hầm cũng giống như đường hầm Hải Vân chạy trong lòng núi, khác chăng là đường hầm chạy giữa lòng sông và khác chăng là đường hầm vượt sông lớn quá có tới 6 lần xe dài tới 1.490 m. Hầm nằm dười đáy sông cách mặt nước 24 m, mặt cắt ngang rộng 33,3 m cao 8.9m bề dày đáy và nắp 1,5m, bề dày vách hai bên 1m. Tốc độ xe lưu thông trong hầm đạt 60 km/giờ. Tôi thật hãnh diện đã có mặt ở đường hầm Thủ Thiêm – đường hầm vượt sông hiện đại nhất Việt Nam và khu vực Đông Nam Á ngay ngày lễ thông hầm .

TP Hồ Chí Minh-metro- không còn là giấc mơ xa vời.

Sau đường hầm Thủ Thiêm, dự án đường tàu điện ngầm metro TP Hồ Chí Minh được khởi công năm 2013 và dự kiến hoàn thành và đưa vào vận hành năm 2021, trên tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên, có tổng chiều dài là 19,7 km.

Sau 10 năm dự án đường hầm Thủ Thiêm đi vào hoạt động, dự tính năm 2021 Me tro Sài Gòn, tuyến tàu điện ngầm đô thị đầu tiên của Việt Nam cũng sẽ đi vào hoạt động ở những tuyến ga đầu tiên, cũng sau 7 năm thi công như dự án hầm Thủ Thiêm.

Tàu điện ngầm của TP Hồ Chí Minh được kiểm tra tại Nhật Bản chuẩn bị đưa về nước.

Theo Ban quản lý đường sắt đô thị TP Hồ Chí Minh (MAUR) tuyến metro số 1 hiện đã hoàn thành trên 80 % tiến độ, công trình có thể hoàn thành khai thác vào quý 4-2021. Khó khăn nhất của dự án này là việc điều chỉnh vốn đã được tháo gỡ, trong khi vốn Trung ương chưa đủ giải ngân thì TP Hồ Chí Minh đã làm cầu nối tài chính cho dự án Metro Line 1, nhờ đó tiến độ về đích tới gần hơn.

Đoàn tàu tuyến metro số 1 đã hoàn thành các công đoạn kiểm tra kỹ thuật lần cuối cùng tại Nhật Bản trước khi được vận chuyển về Việt Nam. Theo MAUR cho biết trong những ngày đầu tháng 4 vừa qua, đội ngũ chuyên gia, kỹ sư của nhà thầu Hitachi đã thực hiện các công đoạn kiểm tra kỹ thuật lần cuối cùng tại Nhật Bản, trước khi vận chuyển đoàn tàu thuộc tuyến metro số 1 (tuyến Bến Thành - Suối Tiên) về Việt Nam.

Trước đó đại diện MAUR thông tin vào quý 2, hệ thống đầu máy, toa xe sẽ về tới TP Hồ Chí Minh và thời gian dự kiến vận hành chạy thử đoạn Bình Thái - depot Long Bình sẽ tiến hành ngay sau đó vào tháng 8. Tuy nhiên dịch Covid xẩy ra, đoàn tàu đã không thể đưa về Việt Nam như dự kiến, nhưng chắc chắn năm 2021 Tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) sẽ đưa vào hoạt động.

Giấc mơ của TP Hồ Chí Minh –Me tro- đang đến gần và sau 10 năm từ hầm Thủ Thiêm vượt sông Sài Gòn làm nên kỳ tích trong xây dựng giao thông, một kỳ tích mới Metro- Sài Gòn- sẽ từ trong mơ trở thành hiện thực trên TP Hồ Chí Minh rực rỡ tên vàng.