Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới đã báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng không nhân dân.

Dự thảo Luật Phòng không nhân dân sau khi tiếp thu, chỉnh lý có 8 chương với 55 điều, đã thể chế đường lối, chủ trương của Đảng về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; đã nghiên cứu kỹ lưỡng ý kiến của các vị ĐBQH, Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến của các vị ĐBQH hoạt động chuyên trách, các Đoàn ĐBQH, Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội và các cơ quan, tổ chức liên quan; đồng thời, giải trình các ý kiến bảo đảm đầy đủ các căn cứ về chính trị, pháp lý và thực tiễn. Chính phủ nhất trí với dự thảo Luật đã được chỉnh lý và nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới.

Tại hội trường, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, về khái niệm “Tàu bay không người lái”, “Phương tiện bay siêu nhẹ” (Khoản 6 và khoản 7), tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý lại khái niệm này đảm bảo phù hợp, đầy đủ, bao quát đối với cả những thiết bị bay khác không người lái có thể có trong tương lai như taxi bay, motor bay. Để bảo đảm bao quát, thống nhất với các quy định có liên quan; trên cơ sở ý kiến ĐBQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bỏ từ “siêu nhẹ” và xây dựng khái niệm theo hướng liệt kê các loại khí cầu, mô hình bay, dù bay, diều bay (trừ diều bay dân gian) và thiết bị bay khác có người điều khiển hoặc không có người điều khiển mà không phải là tàu bay, máy bay trực thăng, tàu bay không người lái.

Về nhiệm vụ phòng không nhân dân, dự thảo Luật quy định phòng không nhân dân tham gia quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5000 mét là dựa trên cơ sở nhiệm vụ, vũ khí, trang bị được biên chế, khả năng tác chiến của lực lượng phòng không nhân dân và quan hệ phối hợp với các lực lượng khác trong sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, phòng, chống địch tiến công đường không. Trên cơ sở ý kiến ĐBQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý lại khoản này theo hướng không quy định cụ thể các lực lượng mà quy định các nhiệm vụ cụ thể để xác định rõ vị trí, vai trò của lực lượng phòng không nhân dân trong quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000 mét.

Về lực lượng thực hiện nhiệm vụ phòng không nhân dân, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, để bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với nguyên tắc xây dựng lực lượng phòng không nhân dân liên hoàn, rộng khắp, vững chắc; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thay cụm từ “lực lượng phòng không nhân dân huy động” bằng cụm từ “Lực lượng rộng rãi” để có tính bao quát hơn; đồng thời chỉ đạo nghiên cứu, chỉnh lý theo hướng làm rõ lực lượng phòng không nhân dân gồm: lực lượng nòng cốt và lực lượng rộng rãi, trong đó quy định khái quát lực lượng nòng cốt là lực lượng tại các đơn vị bộ đội địa phương, dân quân tự vệ và dự bị động viên; lực lượng rộng rãi có lực lượng được huy động và lực lượng tự nguyện.

Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Phòng không nhân dân

Về nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập tàu bay không người lái, phương tiện bay khác (Điều 26), quy định về nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập tái xuất… trong dự thảo Luật phù hợp với chức năng quản lý nhà nước của các bộ, ngành, bảo đảm thống nhất với các luật chuyên ngành. Theo đó, Bộ Công Thương quản lý xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập đối với tàu bay không người lái và phương tiện bay khác, nhưng đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, do vậy cần phải có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an; Bộ Kế hoạch và Đầu tư quản lý hoạt động kinh doanh tàu bay không người lái và phương tiện bay khác, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an thực hiện quản lý về đăng ký, cấp phép bay đối với tàu bay không người lái và phương tiện bay khác phù hợp với chức năng, nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vùng trời.

Về cấp phép bay đối với tàu bay không người lái, phương tiện bay khác (Điều 29), Chủ nhiệm Lê Tấn Tới nhấn mạnh, khu vực cấm bay và khu vực hạn chế bay đối với tàu bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ được quy định tại Quyết định số 18/2020/QĐ-TTg ngày 10/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn thực hiện Luật Hàng không dân dụng và Nghị định 36/2008/NĐ-CP về quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ. Khoản 5 Điều 29 dự thảo Luật đã giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.

Trên cơ sở ý kiến ĐBQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý khoản 2 Điều này, theo đó đã bổ sung quy định Bộ Quốc phòng cấp phép bay hoặc phân cấp cho đơn vị thuộc quyền cấp phép bay đối với tàu bay không người lái và phương tiện bay khác. Bộ Quốc phòng sẽ căn cứ vào loại phương tiện, độ cao, tính chất hoạt động của tàu bay không người lái và phương tiện bay khác để phân cấp thẩm quyền cấp phép bay cho Bộ Tư lệnh quân khu, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Bộ Tư lệnh TP Hồ Chí Minh, Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh; bổ sung Bộ Công an cấp phép bay cho các chuyến bay của tàu bay không người lái và phương tiện bay khác của Bộ Công an và phải thông báo cho Bộ Quốc phòng biết để quản lý vùng trời theo quy định.

Về chế độ, chính sách đối với người được huy động tham gia hoạt động phòng không nhân dân (Điều 43), tiếp thu ý kiến ĐBQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã sửa tên Điều để xác định rõ đối tượng được hưởng chế độ, chính sách đó là người được huy động và người tham gia hoạt động phòng không nhân dân. Bổ sung quy định về khen thưởng, đền bù, bồi thường thiệt hại, khôi phục danh dự và chế độ, chính sách nếu bị tổn hại sức khỏe, tính mạng khi tham gia hoạt động PKND, cụ thể như quy định tại Điều 43 dự thảo Luật.