Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi làm việc

Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, xâm nhập mặn mùa khô năm 2019-2020 khác với quy luật nhiều năm, xuất hiện sớm hơn so với cùng kì trung bình nhiều năm gần 3 tháng, sớm hơn so với mùa khô năm 2015-2016 gần 1 tháng, thời gian xâm nhập mặn kéo dài hơn 2 đến 2,5 lần so với mùa khô 2015-2016, độ mặn ở vùng các cửa sông Cửa Tiểu, Cửa Đại (Tiền Giang) Hàm Luông ( Bến Tre) liên tục duy trì ở đỉnh cao liên tục suốt tháng 2 đến tháng 5, hầu như không giảm hoặc giảm không đáng kể trong các kì triều cường thấp, khác với đặc điểm thông thương là tăng theo kì triều cường, giảm theo kì triều thấp; Đáng lo ngại, ảnh hưởng của xâm nhập mặn 2019-2020 đã ảnh hưởng đến 10/13 tỉnh ĐBSCL, phạm vi ảnh hưởng của xâm nhập mặn với ranh mặn 4g/l là 1.688.600ha chiếm 42,5% diện tích tự nhiên toàn vùng, so với năm 2016 cao hơn 50.376ha.; thiệt hại hạn hán xâm nhập mặn diễn ra khốc liệt, kéo dài từ cuối năm 2019 tại ĐBSCL vượt lịch sử năm 2016 cả về thời gian và mức độ xâm nhập mặn, 6/13 tỉnh ĐBSCL đã công bố tình huống khẩn cấp do hạn mặn, hạn mặn đã làm 58.400 ha lúa bị thiệt hại, 25.120ha cây ăn trái, 96.000 hộ dân gặp khó khăn về nước sinh hoạt, gây sụt lún nghiêm trọng nhiều tuyến đê, đường giao thông, tổng thiệt hại ước tính trên 3.000 tỉ đồng.

Đánh giá của Bộ TN&MT, hiện nay do ảnh hưởng của thiếu hụt lượng mưa trên lưu vực sông Mekong, nguồn nước về ĐBSCL đang bị thiếu hụt, nguy cơ tiếp tục xảy ra hạn hán, xâm nhập mặn ở mức cao đến nghiêm trọng trong mùa khô 2020-2021.

Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định, các năm 2016, 2019, hạn mặn gây nhiều khó khăn cho đời sống và sản xuất ở ĐBSCL, hạn mặn năm nay được dự báo khốc liệt hơn năm 2016, vì vậy, các bộ, ngành và địa phương có biện pháp trước mắt và lâu dài để hạn chế thấp nhất tổn thất, bảo đảm cuộc sống người dân, nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp ở khu vực này, hiện chúng ta đang vào mùa mưa nên chủ động thảo luận các giải pháp đắp đập, trữ nước ngọt cho mùa khô ngay từ bây giờ, nhất là các loại cây trồng nhạy cảm nước ngọt như cây sầu riêng.

Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu các địa phương bảo đảm nước sinh hoạt cho người dân, không để tình trạng thiếu nước, ngoài ra, cần thảo luận giảm diện tích lúa Đông Xuân để hạn chế nguy cơ rủi ro, cũng như tiếp tục thực hiện các công trình thủy lợi ngăn mặn, ngọt hóa cho vùng, chủ trương của Chính phủ tuy là thuận thiên, nhưng cũng cần có những công trình cứng hóa để hạn chế xâm nhập mặn sâu vào đồng bằng, các địa phương thảo luận, nghiên cứu các giống cây trồng phù hợp để chuyển đổi trong điều kiện mới.