Đặt câu hỏi chất vấn tại hội trường, đại biểu Mai Văn Hải, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cho biết, thời gian qua, việc xây dựng nông thông mới tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên, diện mạo nông thôn ngày càng được khởi sắc. Tuy nhiên, bên cạnh đó, việc tổ chức thực hiện một số tiêu chí còn gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, bất cập.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan.

Cử tri có nhiều ý kiến về việc quy định tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch tập trung, nhất là ở các xã miền núi là rất khó khăn và không khả thi. Đề nghị Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết quan điểm về vấn đề này và hướng xử lý?

Giải trình vấn đề đại biểu Mai Văn Hải, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa chất vấn, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, Bộ đã tổ chức đoàn khảo sát ở địa phương, qua đó sẽ nghiên cứu điều chỉnh một số tiêu chí về nông thôn mới, để đảm bảo sự linh hoạt, theo hướng giao độ mở, độ linh hoạt cho các cấp chính quyền địa phương trong việc xây dựng và thẩm định bộ tiêu chí nông thôn mới.

Đại biểu Mai Văn Hải, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tổ chức đối thoại với tất cả các địa phương ở phía Tây dãy Trường Sơn với các tiêu chí về đặc thù về điều kiện địa lý.

Thông tin thêm về chất vấn của đại biểu Hồ Thị Kim Ngân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắk Cạn, Bộ trưởng cho biết, vấn đề nợ kinh phí khoán bảo vệ rừng cho tỉnh Bắc Kạn cũng như một số tỉnh liên quan tới chương trình phát triển nông nghiệp bền vững do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chịu trách nhiệm chương trình này. Sau khi có chủ trương xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đến năm 2020 vẫn tiến hành cấp ngân sách như bình thường cho các địa phương vùng 1, vùng 2, vùng 3. Khi có chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc và miền núi, theo chỉ đạo của Chính phủ, chuyển vùng 2, vùng 3 sang chương trình mục tiêu quốc gia phát triển dân tộc miền núi, nhưng do việc triển khai chương trình này khởi động sau, nên công tác tổng hợp không kịp thời.

Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắk Cạn.

Vì vậy, hiện tại đang nợ kinh phí của đồng bào trong năm 2021, với trách nhiệm là thành viên Chính phủ, Bộ trưởng xin nhận trách nhiệm và phối hợp với các bộ, ngành trình Chính phủ cấp bù số kinh phí này.

Ngoài ra, trao đổi với đại biểu Nguyễn Lâm Thành, Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, khi xây dựng dự thảo nâng mức khoán bảo vệ rừng, Bộ đã trình Chính phủ mức là 1,1 -1,3 triệu, căn cứ trên đơn giá định mức. Nhưng trong vấn đề này, mà nguồn lực lại hạn chế, nên con số dừng lại ở sự thống nhất ở các Bộ ngành là từ 400 – 600 ngàn.

Bộ trưởng đề nghị các đại biểu tiếp cận vấn đề này ở một khía cạnh khác, ngoài kinh phí bảo vệ rừng, cần tạo ra sinh kế dưới tán rừng, để cộng đồng bảo vệ rừng, ban quản lý rừng, lực lượng kiểm lâm có nhiều việc làm. Bộ đang chuẩn bị trình Chính phủ việc sửa đổi Nghị định liên quan đến lâm nghiệp, đầu tư trong lĩnh vực lâm nghiệp, trong đó nhấn mạnh vào phát triển dược liệu, du lịch dưới tán rừng, tín chỉ cacbon rừng, chi trả dịch vụ môi trường rừng… Chúng ta cần có cách tiếp cận tổng hợp, tạo ra nhiều việc làm, sinh kế để bù vào công sức bỏ ra bảo vệ rừng, để công tác bảo vệ rừng được thực hiện toàn diện hơn.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành, Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên.

Về vấn đề liên quan đến tiêu chí chuyển tiếp trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, khi các xã đạt chuẩn nông thôn mới, có nguồn lực hỗ trợ từ ngân sách trung ương, ngân sách địa phương để hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới. Khi đã hoàn thành tiêu chí nông thôn mới thì rút lại chính sách hỗ trợ. Việc cào bằng khi đạt chuẩn nông thôn mới tạo tâm lý đối nghịch: Các địa phương mong muốn có nhiều xã đạt chuẩn nông thôn mới để hoàn thành chỉ tiêu, nhưng cũng nhiều xã không dám đạt chuẩn nông thôn mới.

Bộ sẽ nghiêm túc xem xét vấn đề này, để bàn với Ban Chỉ đạo, tạo điều kiện để những xã khó khăn sau khi đạt được tiêu chí nông thôn mới, nhưng vẫn phải có những chính sách cần thiết, có thể nằm ngoài Chương trình mục tiêu quốc gia, để tạo điều kiện phát triển mà không tạo ra tâm lý ỷ lại cho địa phương, tăng cường năng lực của cộng đồng dân cư, tạo ra nhiều mô hình khác để cộng đồng có thể vượt qua khó khăn, phát triển bền vững.