Công tác xã hội với NCT là quá trình nhân viên xã hội sử dụng những kiến thức, kĩ năng chuyên môn, thái độ nghề nghiệp vào quá trình trợ giúp NCT và gia đình họ nhằm nâng cao năng lực, đáp ứng nhu cầu, tăng cường chức năng xã hội cho NCT. Đồng thời qua đó, thúc đẩy môi trường xã hội về chính sách, nguồn lực và dịch vụ nhằm giải quyết các vấn đề của NCT để nâng cao chất lượng cuộc sống của họ, góp phần đảm bảo an sinh cho cộng đồng, xã hội.

Tạo điều kiện và động lực để NCT được chăm sóc tốt hơn

Vai trò của công tác xã hội và nhân viên xã hội trong trợ giúp NCT

Công tác xã hội giúp NCT và gia đình họ nâng cao năng lực, tăng khả năng ứng phó và kĩ năng giải quyết các vấn đề xảy ra trong cuộc sống; trợ giúp NCT đáp ứng nhu cầu cơ bản giúp gia đình NCT, cộng đồng và xã hội ổn định, phát triển. Công tác xã hội giúp NCT phục hồi, củng cố và phát triển các chức năng xã hội thông qua sự tham gia tích cực của cá nhân, gia đình NCT vào quá trình giải quyết vấn đề.

Nhân viên xã hội phối hợp với tổ chức xã hội, các cơ quan đơn vị làm công tác xã hội, các chương trình dự án trên địa bàn, quan hệ với các nguồn hỗ trợ khác để huy động nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) cộng đồng nhằm giải quyết vấn đề, đáp ứng nhu cầu cho NCT, kết nối thực hiện các chính sách phúc lợi xã hội cho đối tượng.

Nhân viên xã hội làm công tác xã hội với NCT phải am hiểu và cập nhật kịp thời những chính sách, luật pháp liên quan đến NCT để nhân danh họ yêu cầu các tổ chức, đơn vị thực hiện đầy đủ các quyền lợi chính đáng và hợp pháp nhằm đảm bảo quyền lợi cho NCT.

Những cán bộ làm công tác xã hội sẽ hỗ trợ tích cực các hoạt động bảo vệ, chăm sóc NCT

Nhân viên công tác xã hội trực tiếp tìm hiểu hoàn cảnh, điều kiện và các vấn đề của NCT để tư vấn cá nhân, xử lí từng vấn đề, giúp đối tượng tự lập và có khả năng tự quyết, giúp đưa ra các giải pháp khác nhau để đối tượng cân nhắc, lựa chọn giải pháp thích hợp hoặc quyết định đúng đắn giải quyết vấn đề của chính mình. Cùng cá nhân NCT giải quyết các vấn đề tâm lí, tình cảm, trị liệu, hỗ trợ phục hồi tâm lí. Tham vấn để giải quyết các vấn đề, trợ giúp các đối tượng tiếp cận các dịch vụ xã hội; tiếp xúc trao đổi để tìm ra khó khăn và cách thức giải quyết.

Nhân viên xã hội làm việc với NCT có nhu cầu hỗ trợ để xác định dịch vụ cần thiết, tổ chức và theo dõi sự chuyển giao các dịch vụ đó tới NCT một cách nhanh chóng và hiệu quả. Có thể tiếp cận các nhóm NCT, hoặc thành lập các nhóm tương trợ (câu lạc bộ) để hỗ trợ giải quyết vấn đề của NCT.

Các hoạt động trợ giúp NCT

Thực hiện chính sách đối với NCT ở cộng đồng. NCT được tham gia Hội NCT; chăm sóc sức khỏe ban đầu cho NCT tại nơi cư trú. Trạm y tế xã, phường, thị trấn có trách nhiệm chăm sóc sức khỏe ban đầu cho NCT tại nơi cư trú, được ngân sách địa phương bảo đảm; chúc thọ mừng thọ NCT (70, 75, 80, 85, 90, 95 và 100 tuổi trở lên).

Trợ giúp NCT có vấn đề kinh tế, xã hội ở cộng đồng

Đối tượng cần trợ giúp là NCT gặp phải những khó khăn về kinh tế do sự suy giảm của thu nhập, do đó họ sống trong thiếu thốn, nhiều nhu cầu cơ bản không được đáp ứng hoặc những hộ gia đình có NCT nhưng kinh tế quá khó khăn, nghèo khổ. NCT bị khủng hoảng tâm lí, gặp phải các vấn đề xã hội như gia đình sao nhãng việc chăm sóc, thành viên trong gia đình thiếu quan tâm, chăm sóc; lăng mạ, ngược đãi, xúc phạm, hành hạ, phân biệt đối xử đối với NCT; xâm phạm, cản trở NCT thực hiện quyền về hôn nhân, quyền về sở hữu tài sản và các quyền hợp pháp khác; không thực hiện nghĩa vụ phụng dưỡng NCT; lợi dụng việc chăm sóc, phụng dưỡng NCT để vụ lợi; ép buộc NCT lao động hoặc làm những việc trái với quy định của pháp luật.

Cán bộ Hội NCT trao đổi công tác

Biện pháp trợ giúp. Tổ trưởng tổ nhân dân, trưởng ấp, cán bộ Hội NCT, cộng tác viên công tác xã hội hoặc cán bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp nhận, thu thập thông tin và thẩm định trường hợp NCT có các vấn đề kinh tế, xã hội ở cộng đồng dân cư nơi tổ chức của mình có trách nhiệm hỗ trợ. Tùy từng trường hợp cụ thể, người có trách nhiệm trực tiếp trợ giúp đối tượng phối hợp với cá nhân, tổ chức liên quan thực hiện việc trợ giúp. Đối với các trường hợp đơn giản có thể tư vấn cá nhân, tư vấn gia đình và hướng dẫn NCT, gia đình họ tiếp cận các nguồn hỗ trợ.

Nếu trường hợp của NCT và gia đình NCT phức tạp, nhân viên xã hội tiếp cận để phối hợp xây dựng kế hoạch trợ giúp và tổ chức thực hiện kế hoạch đó. Nếu trường hợp vấn đề của NCT liên quan đến các hành vi bị cấm theo Điều 9, Luật NCT, nhân viên xã hội phải phối hợp với UBND, Công an cấp xã để phối hợp can thiệp, giải quyết vấn đề của NCT.

Tặng quà NCT hoàn cảnh khó khăn tỉnh Đắk Lắk

Trợ cấp xã hội hằng tháng đối với NCT ở cộng đồng

NCT hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng là NCT thuộc một trong các trường hợp sau đây sống tại cộng đồng: NCT thuộc hộ nghèo không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng hoặc có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng nhưng người này đang hưởng chế độ trợ cấp xã hội hằng tháng. NCT từ đủ 75 tuổi đến 80 tuổi thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo không thuộc diện quy định ở điểm trên đang sống tại địa bàn các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đặc biệt khó khăn (Nghị định số 20/2021/NĐ-CP). Người từ đủ 80 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, trợ cấp xã hội hằng tháng. NCT thuộc hộ nghèo không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng, không có điều kiện sống ở cộng đồng, đủ điều kiện tiếp nhận vào cơ sở bảo trợ xã hội, nhà xã hội nhưng có người nhận chăm sóc tại cộng đồng.

Biện pháp trợ giúp. NCT thuộc một trong các trường hợp như trên sống tại cộng đồng liên hệ UBND cấp xã, cán bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc Tổ trưởng tổ nhân dân, Trưởng ấp, cán bộ Hội NCT, cộng tác viên công tác xã hội thông tin cho cán bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tiến hành thẩm định và làm thủ tục nhận trợ cấp hằng tháng cho đối tượng. Chính sách được hưởng bao gồm: Trợ cấp xã hội hằng tháng, cấp thẻ bảo hiểm y tế, hỗ trợ chi phí mai táng.

(Còn nữa)