“Hiện nay, tại Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. WHO dự báo đến năm 2030 sẽ tăng lên tới 70.000 người tử vong/năm nếu các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả không được thực hiện”. Đây là một trong số những thông tin được đưa ra tại Hội thảo cung cấp thông tin cho báo chí về thực trạng, thách thức trong phòng, chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức chiều 25/11 tại TP. Hồ Chí Minh.

Tham dự Hội thảo có Ths. Hồ Hồng Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Thông tin và Truyền thông; bà Nguyễn Thị Thu Hương, Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế; Ths.Bs. Nguyễn Tuấn Lâm - Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam; Ths. Đào Thế Sơn, cùng đại diện các cơ quan báo đài trên địa bàn Thành phố.

Ths. Hồ Hồng Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Thông tin và Truyền thông

Phát biểu tại Hội thảo, ông Hồ Hồng Hải cho biết, thuốc lá rất có hại có sức khỏe, theo Tổ chức Y tế thế giới thống kê tỷ lệ tử vong do thuốc lá gần 8 triệu người, có thêm 1 triệu người tử vong do thuốc lá thụ động. Ở Việt Nam, cứ 7 người thì có 1 người tử vong do thuốc lá gây ra.

Chi phí cho thuốc lá ở Việt Nam chiếm 1% GDP, con số bỏ ra rất lớn. Việt Nam là một nước có người sử dụng thuốc lá đứng thứ 15 trên thế giới, xu thế sử dụng thuốc lá ngày càng gia tăng, người sử dụng thuốc lá trong giới trẻ rất nhanh, hình thức sử dụng thuốc lá mới như thuốc lá điện tử ngày càng phổ biến.

“Thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều biện pháp, chính sách để hạn chế sử dụng thuốc lá, trong đó có chính sách về thuế, về truyền thông để người sử dụng thuốc lá ngày càng hiểu về tác hại của thuốc lá gây ra, đồng thời cần nâng cao hơn nữa hiểu biết của người dân để công tác phòng chống ngày càng hiệu quả hơn”, ông Hồ Hồng Hải nhấn mạnh.

Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam chia sẻ, Hội thảo diễn ra đúng thời điểm khi Việt Nam đang phải đối mặt với một số quyết định quan trọng làm thế nào để bảo vệ người dân một cách tốt nhất, đặc biệt là những người trẻ tuổi khỏi tác hại của thuốc lá thông thường, cũng như khỏi những nguy hiểm đối với sức khỏe do các sản phẩm thuốc lá mới gây ra.

Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc kiểm soát thuốc lá trong những năm gần đây. Tỷ lệ hút thuốc ở cả người trưởng thành và thanh thiếu niên đang giảm dần. Tuy nhiên cần phải có những nỗ lực mạnh mẽ hơn nữa để Việt Nam có thể đạt được mục tiêu giảm thiểu việc sử dụng thuốc lá 30% tương đối vào năm 2030 so với tỷ lệ của năm 2015 như đã đề ra trong Chương trình Sức Khỏe Việt Nam.

Bên cạnh đó, những sản phẩm thuốc lá điện tử và các sản phẩm thuốc lá mới khác không an toàn, không có lợi cho sức khỏe mà rất nguy hiểm đối với sức khỏe của thanh thiếu niên. Các bằng chứng hiện có đều chỉ ra rằng tỷ lệ sử dụng đang có xu hướng gia tăng. “WHO khuyến nghị các quốc gia nên làm mọi cách để ngăn chặn thanh thiếu niên sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới. Điều này có nghĩa là chúng tôi đặc biệt khuyến cáo, để bảo vệ sức khỏe của giới trẻ thì không nên thí điểm hoặc hợp pháp hóa các sản phẩm này, để chúng ta có thể tránh việc tạo ra một thế hệ tương lai nghiện các sản phẩm thuốc lá rất có hại này”, Tiến sĩ Angela Pratt khuyến nghị.

Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế

Trình bày thực trạng sử dụng thuốc lá, tác hại của thuốc lá và mục tiêu giảm sử dụng thuốc lá tại Việt Nam, bà Nguyễn Thị Thu Hương thông tin, hiện nay, tại Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. WHO dự báo đến năm 2030 sẽ tăng lên tới 70.000 người tử vong/năm nếu các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả không được thực hiện.

Bên cạnh đó, có 25 căn bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá như: đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi… Đây đều là những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam. Trong đó, theo nghiên cứu tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá là 96,8%; số ca tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 73% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam, một trong những nguyên nhân quan trọng là do tỉ lệ sử dụng thuốc lá cao.

Toàn cảnh Hội thảo cung cấp thông tin cho báo chí về thực trạng, thách thức trong phòng, chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam

Về tác hại của thuốc lá thế hệ mới đến sức khỏe, Thạc sĩ - Bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm cũng thông tin, thuốc lá thế hệ mới chứa nhiều chất độc như thuốc lá truyền thống.

“Đã có nhiều ảnh báo về tác hại của nicotine. Trong đó, nicotine ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não trẻ em và vị thành niên. Sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại cho các phần của não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng; nicotine thay đổi làm ảnh hưởng xấu tới quá trình các khớp thần kinh được hình thành, các khớp này cần thiết cho bộ nhớ của não; sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ gây nghiện các chấy gây nghiện khác trong tương lai…”, bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm nhấn mạnh.

Hiện nay, tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở Việt Nam giảm chậm và còn cao. Theo điều tra mô tả thực trạng sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại 34 tỉnh, thành phố của Việt Nam năm 2020, Việt Nam vẫn nằm trong số 15 quốc gia sử dụng thuốc lá cao nhất thế giới.

Hãy từ bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khoẻ của chính mình, gia đình mình và những người xung quanh, đồng thời tích cực tuyên truyền về tác hại của thuốc lá nhằm loại bỏ thói quen hút thuốc trong nhân dân, tiến tới một xã hội khỏe mạnh với một môi trường sống trong lành không khói thuốc lá. “Bỏ thuốc lá vì sức khỏe và hạnh phúc gia đình”.