Trong nhiều năm qua, Thành ủy, HĐND, UBND TP Hà Nội luôn xác định công tác dân số là bộ phận quan trọng của chiến lược phát triển Thủ đô, là giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người, từng gia đình và của cả cộng đồng. Thành ủy đã ban hành các kế hoạch nhằm triển khai toàn diện, đồng bộ các giải pháp để thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới.

Trong 6 tháng năm 2024, Hà Nội đã tập trung ổn định quy mô dân số, duy trì vững chắc mức sinh thay thế; nâng cao chất lượng dân số, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của thành phố.

Biểu dương 80 NCT tiêu biểu của huyện Đan Phượng, vận động con cháu thực hiện tốt chính sách dân số nhân Tháng hành động vì NCT Việt Nam năm 2023.

Dự kiến tính đến hết tháng 6/2024, số sinh con thứ 3 trở lên là 2.950 trẻ (đạt 6,6%), giảm 155 so với cùng kỳ năm 2023. Ngoài ra, tỷ lệ phụ nữ mang thai được tầm soát 4 loại bệnh, tật bẩm sinh phổ ước đạt 79% (tăng 18,6%); tỷ lệ trẻ sơ sinh được tầm soát 5 loại bệnh, tật bẩm sinh phổ biến ước đạt 82% (tăng 5%).

Công tác truyền thông, vận động và cung cấp các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình được đẩy mạnh đã giúp tăng số người mới áp dụng biện pháp tránh thai lên 416.920 người, đạt 103,2% kế hoạch năm. Điểm sáng là các hoạt động nâng cao chất lượng dân số cũng ghi nhận nhiều kết quả khả quan.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, tỷ lệ cặp nam, nữ được tư vấn, khám sức khoẻ trước khi kết hôn đạt 63% (tăng 18% so với cùng kỳ năm 2024); số người mới áp dụng biện pháp tránh thai là gần 417 nghìn người (đạt 103,2% kế hoạch năm 2024).

Năm 2023, tỷ lệ cặp nam, nữ được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn trên địa bàn TP Hà Nội là 50%; chỉ tiêu này được đặt ra trong năm 2024 là 65%.

Để tăng tỷ lệ khám sức khoẻ tiền hôn nhân, trong năm 2024, Chi cục Dân số Hà Nội đã phối hợp với các quận, huyện, thị xã tăng cường tuyên truyền, nói chuyện chuyên đề về Luật hôn nhân và gia đình, tầm soát, khám sàng lọc cho nam, nữ thanh niên trước khi kết hôn, đồng thời tuyên truyền kiến thức chăm sóc sức khoẻ sinh sản cho vị thành niên tại cộng đồng…

Theo TS. BS Vũ Duy Hưng, TP Hà Nội là một trong hai tỉnh thành hiếm hoi còn duy trì được mức sinh thay thế trong bối cảnh xu thế giảm sinh đang lan rộng trên cả nước. Nhận thức được tầm quan trọng của việc ổn định quy mô dân số, TP Hà Nội đã đặt ra mục tiêu cụ thể phấn đấu đạt tỷ lệ sinh thay thế 2,1 con đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ vào năm 2025. Chính vì vậy, công tác truyền thông hiện nay đã chuyển hướng kêu gọi sinh đủ 2 con thay vì chỉ từ 1-2 con như trước đây.

TP Hà Nội tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển, đặc biệt quan tâm đến nâng cao chất lượng dân số. Để góp phần nâng cao chất lượng dân số, Hà Nội đã triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm công tác dân số trong tình hình mới. Đặc biệt mới đây UBND Thành phố phê duyệt Đề án mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh đến năm 2030, triển khai đồng bộ giải pháp để tạo chuyển biến rõ rệt trong các hoạt động tầm soát các dị dạng, bệnh, tật bẩm sinh và nâng cao chất lượng dân số.

Ngày hội Sức khỏe Người cao tuổi quận Bắc Từ Liêm Ảnh: Thanh Hà

Ngoài ra, các đơn vị, địa phương chú trọng tuyên truyền các nội dung về sức khỏe sinh sản (SKSS) vị thành niên, thanh niên, tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân. Sàng lọc trước sinh và sơ sinh, quan tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đặc biệt là những người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn.

Xây dựng, hướng dẫn triển khai, duy trì mô hình dân số tại 30/30 quận, huyện, thị xã. Trong đó, 86 mô hình chăm sóc người cao tuổi ở cộng đồng, 40 câu lạc bộ người cao tuổi tự chăm sóc sức khỏe, 24 mô hình tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn; 18 mô hình chăm sóc SKSS vị thành niên/thanh niên; 10 mô hình truyền thông chăm sóc SKSS /KHHGĐ tới vùng dân cư đặc thù. Các hoạt động mô hình đã mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng, nâng cao nhận thức của người dân về chăm sóc sức khỏe góp phần nâng cao chất lượng dân số./.