“Cột sống” - trụ cột của sự sống
Sức khỏe 15/08/2019 16:06
Xử trí khi gặp người không may bị chấn thương cột sống
Khi bạn gặp người không may bị tai nạn với các dấu hiệu và triệu chứng khẩn cấp mà chúng tôi đã trình bày ở kì 13 hoặc bạn đang nghi ngờ người đó bị chấn thương cột sống, xin làm đúng các bước sơ cứu:
Không di chuyển ngay nạn nhân vì điều đó có thể làm tê liệt vĩnh viễn và các biến chứng nghiêm trọng khác có thể xảy ra. Nguyên tắc hàng đầu của cấp cứu bệnh nhân chấn thương cột sống là bất động, tránh di lệch đoạn cột sống đã bị tổn thương vì sẽ gây thêm tổn thương, thậm chí gây đứt ngang tủy sống. Sơ cứu không đúng cách, chúng ta hại nạn nhân chứ không phải giúp nạn nhân.
Gọi ngay cho tổng đài cấp cứu 115 để được hỗ trợ.
Đừng cố gắng bỏ mũ bảo hiểm của nạn nhân, hoặc cố gắng vạch tìm vị trí tổn thương vì đều tăng nguy cơ di lệch đốt sống tổn thương cho bệnh nhân.
Nếu bệnh nhân có biểu hiện ngừng thở, ngừng tim thì phải tiến hành hô hấp nhân tạo và ép tim ngoài lồng ngực ngay, lưu ý tránh làm di lệch cột sống.
Với bệnh nhân nghi ngờ có chấn thương cột sống cổ, đặt bệnh nhân nằm thẳng, đầu thẳng: Không cúi gập, ngửa hay xoay cổ, nằm trên nền cứng: Như miếng ván gỗ. Sau đó, chèn bao cát hai bên để chống xoay cổ hoặc tốt nhất là có bộ cố định cột sống cổ chuyên dụng.
Đối với chấn thương cột sống ngực và cột sống lưng, đặt bệnh nhân nằm ngửa trên cáng cứng hoặc nằm sấp trên cáng mềm nếu không có áo cố định chuyên dụng. Sau đó cố định bệnh nhân vào cáng ở ba điểm: Đầu, vai và ngang khung chậu. Tuyệt đối không lôi, kéo, lật trở bệnh nhân nếu không có nhiều người phối hợp hoặc làm không đúng phương pháp. Khi vận chuyển bệnh nhân, nếu không có cáng cứng phải có nhiều người cùng đứng một bên đỡ bệnh nhân để bảo đảm cho cột sống bệnh nhân vẫn được cố định.
Nên vận chuyển bệnh nhân bằng xe cấp cứu chuyên dụng là tốt nhất, nếu không phải tìm cách vận chuyển bệnh nhân nằm trên cáng cứng. Tránh khiêng, xốc, vác nạn nhân trên vai, cõng trên lưng, khiêng bằng cáng mềm, võng, chở bệnh nhân bằng xe đạp, xe máy, bẻ gập lưng trong xe taxi... dễ làm tăng tổn thương cột sống của bệnh nhân.
Tùy thuộc mức độ tổn thương cột sống mà có phác đồ điều trị khác nhau. Đó là phải phẫu thuật (ngoại khoa) hay điều trị bảo tồn (nội khoa). Nhưng cho dù điều trị phẫu thuật hay bảo tồn thì để bệnh nhân bình phục trở về sinh hoạt bình thường phải điều trị bằng phục hồi chức năng kết hợp với Y học cổ truyền. Trong vật lí trị liệu và Y học cổ truyền có những phương pháp giảm đau an toàn, hiệu quả, giúp bệnh nhân sớm bình phục hơn.
Phương pháp phục hồi chức năng cần được tiến hành sớm để tránh co cứng các khớp và thiểu dưỡng các vùng da. Trong giai đoạn đầu của phục hồi chức năng, các bác sĩ hoặc kĩ thuật viên phục hồi chức năng thường nhấn mạnh đến việc duy trì và tăng cường chức năng cơ bắp hiện có, phát triển các kĩ năng vận động tinh và học các kĩ thuật thích ứng để hoàn thành các công việc hằng ngày.
Hãy hỏi bác sĩ chuyên về cột sống hoặc chuyên gia về phục hồi chức năng cột sống (nếu bạn hoặc người thân không may bị chấn thương cột sống), một số câu hỏi cơ bản: - Tiên lượng là gì?
- Điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra là gì?
- Điều gì sẽ xảy ra trong ngắn hạn? Điều gì sẽ xảy ra trong thời gian dài? Những phương pháp điều trị là như thế nào?
- Những tác dụng phụ có thể xảy ra trong quá trình điều trị?
- Phương pháp phẫu thuật là gì? Biến chứng có thể xảy ra?
- Phương pháp phục hồi chức năng có thể giúp được gì?…
Mời quý độc giả đón đọc chuyên đề tới: “Khớp vai và những điều cần biết” Chuyên mục này được sự đồng hành của Công ty CP truyền thông chăm sóc sức khỏe Sao Đại Việt. Địa chỉ: Số 18 Nguyễn Đổng Chi - phường Cầu Diễn - quận Nam Từ Liêm - TP Hà Nội Điện thoại: 0243.207.26.26 - Di động: 084.24.89.666 www.facebook.com/toasangtroiyeuthuong Email: [email protected] Youtube: Sao Đại Việt Mọi ý kiến về bài viết, xin quý vị vui lòng liên lạc với địa chỉ trên. |