Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel đón Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Đây là một dấu ấn quan trọng trong công tác đối ngoại quốc gia năm 2021 trên cả phương diện đa phương, song phương và đặc biệt là ngoại giao vaccine - một lĩnh vực mang hơi thở cuộc sống và có ý nghĩa mang tầm quyết định trong “cuộc chiến” phòng, chống COVID-19 hiện nay ở nước ta.

Chuyến thăm nghĩa tình

Trong lịch sử thế giới hiện đại, hiếm có tình hữu nghị nào như Việt Nam-Cuba. Mối quan hệ anh em đó được biểu tượng bằng câu nói đi sử sách của các thế hệ người dân hai nước: "Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình". Mặc dù cách xa nhau nửa vòng Trái Đất và bất chấp những bước thăng trầm to lớn, có tính bước ngoặt xảy ra trong lịch sử nhân loại hơn 6 thập niên qua, Việt Nam và Cuba luôn sát cánh bên nhau, dành cho nhau tình cảm đoàn kết thủy chung, sự ủng hộ tinh thần và vật chất hào phóng, vô tư, trong sáng, thể hiện ở những thời điểm cam go nhất trong sự nghiệp Cách mạng của mỗi nước.

Chuyến thăm của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tới Cuba lần này cũng nhằm tiếp nối và làm sâu sắc thêm mối quan hệ hữu nghị truyền thống đặc biệt của hai dân tộc tuy xa xôi về địa lý nhưng cùng chung lý tưởng, chung “nhịp đập con tim”. Lễ đón chính thức Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam thăm chính thức Cộng hòa Cuba đã diễn ra trọng thể, theo nghi thức cao nhất dành cho nguyên thủ quốc gia tại thủ đô La Habana dưới sự chủ trì của Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel.

Theo Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, đây là chuyến thăm của nguyên thủ nước ngoài đầu tiên tới Cuba kể từ khi bạn tổ chức thành công Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VIII. Điều này cũng khẳng định hai nước, hai dân tộc Việt Nam Cuba bắt tay nhau, cùng tiến bước sau Đại hội Đảng; mở ra một động lực mới, luồng sinh khí mới trong quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước.

Còn theo Tiến sĩ Ruvislei González Saez, Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Cuba-Việt Nam, chuyến thăm lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cho thấy sự cam kết của các lãnh đạo thế hệ mới của cả hai nước trong việc tiếp nối tình đoàn kết truyền thống, lịch sử giữa 2 dân tộc.

Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng cung cấp vaccine

Thành công lớn nhất và cũng là điểm nhấn trong chuyến thăm chính thức tới Cuba lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, phải kể đến kết quả về hợp tác vaccine ngừa COVID-19. Đây cũng là thành tựu y học rất đáng ghi nhận của người dân Cuba dù còn rất khó khăn bởi lệnh cấm vận.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, trong chuyến thăm lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, ngành y tế hai nước đã ký hợp đồng cung cấp 5 triệu liều vaccine Abdala cho Việt Nam và tiến tới mua thêm 5 triệu liều vaccine nữa dành cho trẻ em. Nếu như trong chiến tranh, “vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”, thì ngày nay, trong “cuộc chiến” chống dịch COVID-19, vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng cung cấp vaccine.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Phó Chủ tịch Công ty Pfizer Jonathan Selib. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng thông báo Việt Nam tặng nhân dân Cuba anh em món quà 5.000 tấn gạo - mặt hàng thiết yếu mà Cuba đang rất cần. Một số Bộ, ngành cũng có quà thiết thực tặng đối tác Cuba, trong đó có 1.000 tấn gạo của các doanh nghiệp ngành xây dựng, 100 tấn ngô lai của Bộ Quốc phòng, một số trang thiết bị y tế… Đây là những minh chứng sinh động của tình hữu nghị đặc biệt, mối quan hệ thủy chung hiếm có giữa 2 đảng, 2 Nhà nước và nhân dân 2 nước Việt Nam-Cuba được thể hiện đậm nét qua chuyến thăm lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc.

Trong chuyến thăm, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước Cuba, Bí thư thứ nhất Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cuba Miguel Diaz Canel đã chủ trì lễ trao tặng Huân chương Jose Marti cho Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc vì những đóng góp quý báu trong việc tăng cường mối quan hệ lịch sử hữu nghị, đoàn kết và hợp tác giữa Cuba và Việt Nam. Buổi lễ được diễn với nghi thức trang trọng tại Cung Cách mạng - Trụ sở Hội đồng Nhà nước Cuba. Phát biểu tại sự kiện này, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ: “Trong hơn 6 thập kỷ qua, dẫu hai nước cách xa muôn dặm trùng khơi, nhưng trái tim của tình đồng chí luôn luôn ấm tình, chung nhịp đập, hướng tới chiến thắng. Tình đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Cuba mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững”.

Bên cạnh các cuộc tiếp xúc cấp cao, Chủ tịch nước và đoàn đã có một số cuộc gặp gỡ thân mật đầy cảm động với các hội đoàn hữu nghị Cuba. Chia sẻ với những người bạn của nhân dân Việt Nam, Chủ tịch nước khẳng định: “Đảng, nhân dân Việt Nam luôn sát cánh kề vai cùng Đảng, nhân dân Cuba anh em. Chúng tôi hiểu và nỗ lực để xứng đáng với niềm tin của nhân dân Cuba anh em”.

Nâng tầm quan hệ đa phương

Rời quốc đảo Cuba tươi đẹp, Chủ tịch nước đến Trụ sở LHQ tại thành phố New York (Hoa Kỳ) đúng vào ngày 20/9. Cũng vào ngày này cách đây 44 năm, Việt Nam chính thức gia nhập LHQ. Và rồi hơn 40 năm sau đó, với số con số kỷ lục 192/193 phiếu bầu, Việt Nam đã trở thành Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ. Trước sự có mặt của nguyên thủ, nhà lãnh đạo các nước tại diễn đàn lớn nhất hành tinh, Chủ tịch nước nêu quan điểm của Việt Nam: “Thế giới chưa thể an toàn khi còn có bất cứ người dân hay quốc gia nào chưa an toàn trước đại dịch. Để sớm đẩy lùi COVID-19, cần tăng cường hợp tác và đoàn kết trên tinh thần trách nhiệm và sẻ chia, nhất là ưu tiên cung cấp vaccine cho người dân những nước có tỷ lệ tiêm chủng còn thấp, tạo điều kiện để các nước đang phát triển hợp tác sản xuất và tham gia chuỗi cung ứng vaccine”.

Để giải quyết các vấn đề bất ổn về an ninh, chính trị, Chủ tịch nước nhấn mạnh đến vai trò trung tâm của LHQ và cho rằng cần bồi đắp lòng tin giữa các quốc gia trên cơ sở bình đẳng, hợp tác, tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp công việc nội bộ quốc gia, giải quyết hoà bình tranh chấp. Một lần nữa, Chủ tịch nước bày tỏ tình đoàn kết với nhân dân Cuba, kêu gọi chấm dứt bao vây, cấm vận đơn phương đối với Cuba.

Mọi nguồn lực ưu tiên cho vaccine

Tiếp cận nguồn lực song phương và đa phương, trong suốt hành trình chuyến công du châu Mỹ lần này của Chủ tịch nước, Việt Nam đã tranh thủ được sự ủng hộ của thế giới phục vụ cho việc phòng chống dịch COVID-19 cũng như phát triển kinh tế xã hội. Bên cạnh 1,05 triệu liều vaccine Abdala của Cuba chuyển về nước theo chuyên cơ của Chủ tịch nước, các nước, các đối tác đã cam kết viện trợ và cung cấp 1,5 triệu liều vaccine cho Việt Nam; Hoa Kỳ cam kết viện trợ một số lượng lớn vaccine cho Việt Nam thông qua cơ chế COVAX trong kỳ phân bổ sắp tới. Riêng trong cuộc làm việc của Chủ tịch nước với công ty Pfizer, Pfizer cam kết chuyển đủ 31 triệu liều vaccine đã ký hợp đồng với Việt Nam ngay trong năm 2021 và 20 triệu liều vaccine cho trẻ em khi có đầy đủ dữ liệu về hiệu quả và tính an toàn. Ngoài vaccine, nhiều đối tác và kiều bào tại Hoa Kỳ đã hỗ trợ vật phẩm y tế với trị giá 8,8 triệu USD.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chứng kiến lễ tiếp nhận tượng trưng 1,05 triệu liều vaccine Abdala của Cuba. Ảnh: Nguyễn Điệp/TTXVN

Bên cạnh số vaccine và thiết bị vật tư y tế được vận chuyển cùng với chuyên cơ của Chủ tịch nước do hãng Hàng không quốc gia Vietnam Airlines vận hành, chuyến bay đặc biệt của hãng Hàng không Bamboo Airways cũng đã chuyên chở về Việt Nam nhiều tấn thiết bị và vật tư y tế được các đối tác Hoa Kỳ tài trợ.

Thông qua hoạt động triển khai Kết luận số 12-KL/TW về công tác người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới, tại thành phố New York, Chủ tịch nước đã dành thời gian gặp gỡ kiều bào Việt Nam tại Hoa Kỳ. Cũng tại cuộc gặp này, Chủ tịch nước đã chứng kiến lễ trao 1.000 máy thở của bà con kiều bào ủng hộ người dân trong nước vượt qua dịch bệnh.

Có thể nói chuyến thăm chính thức Cuba và tham dự Phiên thảo luận cấp cao ĐHĐ LHQ khóa 76 của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã thành công toàn diện và hiệu quả. Đây là sự phối hợp chặt chẽ giữa ngoại giao Đảng, Nhà nước và ngoại giao nhân dân, thực hiện đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, thể hiện Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của cộng đồng quốc tế.