Do bà Tú không thực hiện đúng cam kết nghĩa vụ theo Hợp đồng tín dụng số: 02/0762/2016/TD, ngày 28/8/2017, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Nga Sơn có Thông báo số: 297/NHNo-TD yêu cầu bàn giao tài sản thế chấp. Theo đó, bà Tú phải bàn giao: Toàn bộ nhà ở và công trình phụ được xây dựng trên diện tích đất 462m2; số thửa 659; tờ bản đồ số 10; GCNQSDĐ số Y 041897 cấp ngày 18/12/2003; thời gian bàn giao tài sản từ 7 giờ 30 phút ngày 29/8/2017.

Toàn cảnh khu đất gia đình bà Yên Thị Tú.

Ngày 27/9/2019, TAND huyện Nga Sơn ban hành Bản án số: 01/2019/KDTM-ST. Sau khi bản án trên có hiệu lực thi hành, ngày 4/11/2019, Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) huyện Nga Sơn ban hành Quyết định Thi hành án số: 89/QĐ-CCTHADS đối với Bản án số: 01/2019/KDTM-ST.

Ngày 25/11/2019, ông Phạm Văn Trung, Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Nga Sơn ra Thông báo về việc triệu tập đương sự giải quyết thi hành án đối với bà Tú và ông Đắc phải trả nợ cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Nga Sơn tiền gốc 200.000.000 đồng, lãi trong hạn 4.399.999 đồng, lãi quá hạn 59.775.000 đồng; tổng cộng là 264.174.999 đồng; tiền án phí là 13.208.000 đồng. Tiếp đó, Chi cục THADS huyện Nga Sơn ra Thông báo số: 19/TB-CCTHADS về việc cưỡng chế thi hành án, bằng biện pháp kê biên quyền sử dụng đất thửa đất số 659, tờ bản đồ số 10 tại xã Nga Thắng, diện tích 426m2, trong đó đất ở là 200m2, đất vườn là 262m2 cùng tài sản nhà ở 1 tầng diện tích 100m2 xây dựng năm 2012; GCNQSDĐ số: Y 041897 cấp ngày 18/12/2003 của UBND huyện Nga Sơn.

Ngày 10/7/2020, Chi cục THADS huyện Nga Sơn có Thông báo số: 55/TB-CCTHADS về việc bán đấu giá thành, giá trúng đấu giá 335.000.000 đồng quyền sử dụng đất thửa đất số 659, tờ bản đồ số 10 tại xã Nga Thắng, diện tích 426m2 trong đó đất ở là 200m2, đất vườn là 262m2, GCNQSDĐ số: Y 041897 ngày 18/12/2003 của UBND huyện Nga Sơn.

Ngày 17/9/2020, đại diện Chi cục THADS huyện Nga Sơn; Phòng Tài nguyên và Môi trường cùng chính quyền địa phương xã Nga Thắng… tiến hành cưỡng chế bàn giao tài sản quyền sử dụng đất thửa đất số 659, tờ bản đồ số 10 tại xã Nga Thắng, diện tích 426m2 trong đó đất ở là 200m2, đất vườn là 262m2, cùng tài sản nhà ở 1 tầng diện tích 100m2 xây dựng năm 2012; GCNQSDĐ số: Y 041897 ngày 18/12/2003 của UBND huyện Nga Sơn.

Luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng Luật sư Đồng Đội.

Bà Yên Thị Tú cho biết: “Đất của gia đình tôi đo vẽ năm 2000 diện tích 879m2, trong đó đất lưu không 600m2. Tôi mới chỉ làm sổ đỏ 462m2, diện tích còn lại tôi vẫn sử dụng. Tuy nhiên, khi cưỡng chế thi hành án, các cơ quan chức năng đã không rõ ràng mốc giới dẫn đến người trúng đấu giá là ông Nguyễn Văn Lợi chiếm toàn diện tích 879m2 đất (trúng đấu giá 462m2) sử dụng. Tôi đã làm đơn trình báo sự việc gửi các cơ quan chức năng và thi hành án. Tuy nhiên, cơ quan thi hành trả lời là không thuộc thẩm quyền giải quyết. Theo tôi, cơ quan thi hành án đã không xác minh thông tin, nguồn gốc tài sản thi hành án làm ảnh hưởng của các đồng sở hữu (các con bà Tú); không thông báo hướng dẫn cho đồng sở hữu khởi kiện phân chia tài sản; không thực hiện tống đạt các thông báo quyết định về thi hành án cho người có quyền và nghĩa vụ liên quan; không thông báo việc cưỡng chế thi hành án và tiến hành cưỡng chế vắng mặt người thi hành án; không cung cấp phiếu thu, tài liệu chứng từ cho người phải thi hành án đối với các khoản phân phối tiền bán tài sản để thi hành án; chấp hành viên thiếu trách nhiệm, không phân định cắm mốc giới dẫn đến người mua được tài sản đấu giá “lấn chiếm” sử dụng phần đất không thuộc thửa đất 659, diện tích 462m2”.

Liên quan đến vụ việc, ông Phạm Văn Trung, Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Nga Sơn cho biết: Cơ quan thi hành án chỉ kê biên và cưỡng chế tài sản thi hành án mà gia đình bà Tú thế chấp ngân hàng là GCNQSDĐ số Y 041897 cấp ngày 18/12/2003 của UBND huyện Nga Sơn diện tích 462m2, trong đó 200m2 đất ở, 262m2 đất vườn. Trong quá trình kê biên có mốc giới rõ ràng. Còn phần diện tích còn lại của gia đình, bà Tú cần liên hệ với cơ quan quản lí đất đai để được xem xét, giải quyết.

Theo ông Phan Quốc Văn, Phó Chủ tịch UBND xã Nga Thắng và cán bộ địa chính xã xác nhận, bản đồ đo vẽ ngày 31/12/2000 thửa đất số 659, tờ bản đồ số 10 của gia đình bà Tú đo đạc là 879m2. Năm 2003, gia đình bà Tú được UBND huyện Nga Sơn cấp 462m2 trong GCNQSDĐ.

Dưới góc độ pháp lí, luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng Luật sư Đồng Đội cho biết: Về nguyên tắc, cưỡng chế thi hành án là biện pháp cuối cùng để buộc người phải thi hành án thực hiện nghĩa vụ của mình. Theo đó, Chấp hành viên chỉ được tiến hành cưỡng chế thi hành án đối với tài sản đảm bảo thi hành án của người phải thi hành án. Đối với trường hợp GCNQSDĐ được cấp cho hộ gia đình thì cần phải làm rõ được quyền của người phải thi hành án đối với diện tích đất thế chấp để không làm ảnh hưởng, xâm phạm đến quyền lợi của thành viên trong hộ gia đình đó.

Trong vụ việc của gia đình bà Tú, bà Tú đã thế chấp GCNQSDĐ mang tên hộ ông Vũ Văn Đắc là người sử dụng đất đối với thửa đất số 659, tờ bản đồ số 10, diện tích 462m2, trong đó là 200m2 đất ở và 262m2 đất vườn. Hộ gia đình ông Đắc thời điểm này có 6 thành viên, và chỉ có việc ủy quyền từ ông Đắc sang cho vợ là bà Tú.

Do đó, theo quy định pháp luật, Chấp hành viên sẽ kê biên phần mà bà Tú và phần đã được ông Đắc ủy quyền. Hơn nữa, trong trường hợp xác định tài sản thế chấp là đúng quy định và thuộc quyền của bà Tú thì Chấp hành viên cưỡng chế đối với phần tài sản của bà Tú. Đồng thời, diện tích đất phải được trực tiếp đo đạc, xác minh ranh giới để bàn giao tài sản cho người trúng đấu giá theo quy định pháp luật. Tránh việc kê biên không khớp với bản đồ địa chính dẫn đến một số trường hợp sai sót như việc người trúng tài sản đấu giá có hành vi lấn chiếm sử dụng trái phép phần đất không thuộc tài sản bán đấu giá.

“Việc kê biên tài sản cần phải lập biên bản và đáp ứng đầy đủ các nội dung tại Điều 88 Luật THADS năm 2014. Trường hợp vắng mặt người phải thi hành án thì buộc phải có người làm chứng, đại diện chính quyền cấp xã hoặc tổ dân phố nơi tổ chức cưỡng chế kí vào biên bản. Trường hợp vẫn tiến hành cưỡng chế giao tài sản khi thiếu các đối tượng nêu trên là trái quy định của Luật THADS”, luật sư Tiền nêu quan điểm.