Phóng viên: Xin ông khái quát những kết quả nổi bật trong công tác NCT của TP Hồ Chí Minh thời gian qua. Đâu là khó khăn, thuận lợi trong thực hiện công tác này?

Ông Lê Văn Thinh: Theo thống kê của ngành Y tế, Thành phố hiện có hơn 1 triệu NCT. Trên cơ sở kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình hành động quốc gia về NCT trên địa bàn TP Hồ Chí Minh từng giai đoạn, do UBND Thành phố ban hành, các sở, ngành, quận, huyện và thành phố Thủ Đức tùy theo chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị xây dựng kế hoạch, ban hành các văn bản hướng dẫn các quy định, chế độ chính sách về bảo trợ xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, thực hiện miễn giá vé giao thông, phí dịch vụ trong một số loại hình văn hóa, thể thao, du lịch, v.v. về cơ bản đã đáp ứng yêu cầu hỗ trợ trực tiếp NCT, tạo điều kiện cho NCT được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Nhà nước, chất lượng cuộc sống của NCT được cải thiện.

Lãnh đạo UBND TP Hồ Chí Minh tặng hoa Ban Đại diện Hội NCT Thành phố tại Lễ phát động Tháng hành động vì NCT Việt Nam năm 2023.

Qua đó, công tác NCT của Thành phố đã đạt được một số kết quả nổi bật như: Hiện 310/312 xã, phường, thị trấn có các loại hình CLB văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao của NCT (đạt tỷ lệ 99,35 %); 259/312 phường, xã, thị trấn có CLB Liên thế hệ tự giúp nhau (đạt tỷ lệ 83,01%), và các mô hình CLB khác chăm sóc và phát huy vai trò NCT.

Hiện có 282 Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCT phường, xã, thị trấn (đạt tỷ lệ 90,38%). 100% NCT bệnh tâm thần nặng, lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

Đạt được những kết quả nổi bật đó là nhờ có các điều kiện thuận lợi từ các cấp ủy Đảng, chính quyền đã tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện Luật NCT và các chính sách hỗ trợ đối với NCT. Công tác tuyên truyền phổ biến các văn bản pháp luật về NCT thường xuyên đổi mới về phương pháp và đa dạng hình thức tuyên truyền phù hợp với NCT đã chuyển tải đầy đủ nội dung chính sách về NCT, từ đó mang lại hiệu quả hoạt động đối với cơ sở hội. Nhận thức về vấn đề NCT của các cấp, các ngành và toàn xã hội trong công tác chăm sóc và phát huy vai trò NCT được nâng lên.

Công tác tổ chức chúc thọ, mừng thọ và phát huy vai trò NCT đã được thực hiện tốt, góp phần tạo điều kiện cho NCT phát huy vai trò của mình trong đời sống xã hội. Về cơ bản, các chính sách hỗ trợ xã hội, các chương trình chăm sóc sức khỏe, chính sách ưu tiên đối với NCT khi tham gia giao thông được thực hiện tốt.

Tổ chức Hội NCT các cấp được tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động, nhiều mô hình phát huy vai trò NCT trong lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao ngày càng phát triển; NCT phát huy kinh nghiệm, sáng kiến trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền, trong các phong trào giảm nghèo, đấu tranh chống tội phạm. Và bên cạnh nguồn lực Nhà nước thì TP Hồ Chí Minh đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động, nhiều tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia hoạt động chăm lo NCT, đặc biệt đối với NCT cô đơn, không nơi nương tựa, thuộc diện hộ nghèo.

Bên cạnh đó, công tác NCT hiện nay vẫn còn một số khó khăn, đó là: Công tác vận động xây dựng Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò NCT gặp nhiều khó khăn. Đối với CLB LTHTGN có một số hoạt động khó triển khai như tổ tăng thu nhập, cho vay, vận động nguồn lực, tổ tình nguyện viên. Cập nhật biến động NCT còn hạn chế, đặc biệt đối với NCT ở các tỉnh, thành khác sinh sống với con, cháu thời gian dài tại TP Hồ Chí Minh, ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách.

Ông Lê Văn Thinh cổ vũ NCT làm kinh tế giỏi tiêu biểu của TP Hồ Chí Minh.

Phóng viên: Tháng hành động vì NCT Việt Nam năm 2023 vừa mới phát động theo chủ đề “NCT được phát huy và chăm sóc đầy đủ”, Sở Lao động - Thương bình và Xã hội đồng thời là Cơ quan Thường trực Ban Công tác NCT Thành phố đã đặt ra kế hoạch và mục tiêu gì?

Ông Lê Văn Thinh: Trên cơ sở Kế hoạch số 3412/KH-UBND ngày 17/ 8/2023 của UBND Thành phố, ngày 2/8/2023, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành Văn bản số 17864/SLĐTBXH-XH triển khai thực hiện “Tháng hành động vì NCT Việt Nam năm 2023” đến các sở, ngành, quận huyện, Ban Đại diện Hội NCT Thành phố và các tổ chức Hội, đơn vị có liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ được phân công triển khai thực hiện đầy đủ các nội dung hoạt động theo Kế hoạch số 3412/KH-UBND. Trong đó đề ra một số nội dung, mục tiêu thực hiện như sau:

Vận động xã hội chung tay chăm sóc, bảo vệ, phát huy vai trò NCT: Tranh thủ nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân ủng hộ, hỗ trợ NCT khởi nghiệp; khen thưởng, khích lệ NCT sản xuất, kinh doanh giỏi; thực hiện tốt Chương trình Chăm sóc sức khỏe NCT đến năm 2030.

Đảm bảo kinh phí và vận động nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân. Chính quyền các cấp đảm bảo kinh phí thực hiện các nội dung: Chăm sóc sức khỏe ban đầu; chúc thọ, mừng thọ NCT; biểu dương, khen thưởng NCT có thành tích xuất sắc theo quy định; chính sách đặc thù chăm lo, hỗ trợ NCT, trẻ em mồ côi và những đối tượng có hoàn cảnh khó khăn theo Nghị quyết số 02/2022/NQ-HĐND, ngày 7/4/2022 của Hội đồng nhân dân Thành phố; thường xuyên chỉ đạo rà soát cập nhật tình hình NCT có hoàn cảnh khó khăn để hỗ trợ kịp thời, cân đối một phần ngân sách giúp đỡ NCT cô đơn không nơi nương tựa, hoặc có hoàn cảnh khó khăn, thuộc diện chính sách.

Thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe NCT theo Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 13/10/2020 của Thủ tướng Chính phủ; tiếp tục thực hiện “Chương trình Mắt sáng cho NCT” do Trung ương Hội NCT Việt Nam phát động. Triển khai thực hiện tốt 3 chương trình công tác theo Nghị quyết Đại hội VI Hội NCT Việt Nam, gồm: Chung tay chăm sóc NCT có hoàn cảnh khó khăn, NCT cô đơn không nơi nương tựa; NCT tích cực tham gia bảo vệ biên giới, biển đảo và phòng, chống tội phạm; phòng, chống tệ nạn xã hội; NCT xây dựng gia đình văn hóa, gia đình kiểu mẫu.

Tổ chức các hoạt động thi đấu, giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao của NCT; tổ chức Hội thao dành cho NCT cấp Thành phố. Tạo điều kiện, động viên đội ngũ cán bộ Hội NCT các cấp và NCT tích cực đóng góp kinh nghiệm, trí tuệ tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, góp phần bảo vệ môi trường; xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh; phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, bảo vệ an ninh Tổ quốc giai đoạn mới.

Tổ chức mừng Thọ nhân dịp Tháng hành động vì NCT Việt Nam năm 2023.

Phóng viên: Xin ông chia sẻ những tâm huyết, trăn trở về công tác NCT trên địa bàn Thành phố hiện nay?

Ông Lê Văn Thinh: Trong những năm qua, Đảng bộ và Chính quyền Thành phố luôn quan tâm, coi trọng công tác chăm sóc NCT để NCT được chăm sóc trong điều kiện tốt nhất. Nhưng vẫn còn một bộ phận NCT có cuộc sống rất khó khăn, NCT còn bị bỏ rơi, lang thang, cỡ nhỡ, ốm đau không có người chăm sóc phải tiếp nhận vào các cơ sở bảo trợ xã hội. Theo thống kê, hiện tại Thành phố có khoảng 2.100 NCT có hoàn cảnh khó khăn, không có người phụng dưỡng được chăm sóc, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại cơ sở trợ giúp xã hội.

Trong bối cảnh “già hóa dân số” hiện đang diễn ra, sự gia tăng nhanh chóng của dân số NCT và trong tương lai không xa đó là “Kỷ nguyên của NCT” như Liên hiệp quốc đã nhận định, vấn đề liên quan đến “thống nhất hành động vì quyền lợi của NCT” cần được quan tâm, đặt lên hàng đầu. Bối cảnh mới đặt ra yêu cầu mới đối với công tác NCT. Nguồn nhân lực cán bộ lãnh đạo và cán bộ, nhân viên chuyên trách công tác bảo trợ xã hội trong đó có NCT còn rất thiếu; chế độ, chính sách hiện hành chưa tạo động lực để cán bộ yên tâm công tác; nhân sự thực hiện công tác bảo trợ xã hội tại phường, xã thường xuyên thay đổi gây khó khăn trong công tác nắm bắt tình hình và tiển khai thực hiện các chương trình, đề án.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!