Phòng tránh đột qụy ở NCT mùa nắng nóng
Chăm sóc NCT 02/06/2020 09:03
Cơ thể dễ bị tổn thương vì nóng
Khi nhiệt độ tăng cao vào những tháng Hè nóng bức, NCT sẽ hay gặp các bệnh về đường hô hấp như viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phổi. Thay đổi nhiệt độ đột ngột vì “tắm giải nhiệt” có thể gây sốc nhiệt ở người lớn tuổi, một trong các triệu chứng thường gặp là đau đầu do co thắt mạch máu não. Thời tiết nắng nóng, sự bài tiết mồ hôi nhiều nên dễ mất nước nên có thể dẫn đến hiện tượng cô đặc máu dễ tăng nguy cơ đột qụy cấp. Ngoài ra, mồ hôi tăng tiết, người lớn tuổi còn gặp các vấn đề về da như dị ứng, nổi sẩn đỏ, vùng kẽ tay hay vùng nách - bẹn dễ mắc các bệnh nấm da…
Nguy cơ đột qụy
Đa số, người ta thường đề cập đến các bệnh lí hô hấp, cảm cúm thoáng qua, rối loạn tiêu hóa vào mùa nắng nóng ở NCT. Nhưng, bệnh lí đau đầu có thể dẫn đến đột qụy cũng cần chú ý đối với NCT.
Một số trường hợp người lớn tuổi khác do lười uống nước nên bị đột qụy. Tình trạng mất nước nhiều quá dẫn đến co mạch, giảm lưu lượng thể tích máu nên thiếu máu lên não, tác động tiêu cực lên não phải khiến bệnh nhân bị tai biến mạch máu não.
Một nguyên nhân nữa khiến NCT dễ có nguy cơ bị đột qụy trong mùa nắng nóng hiện nay đó chính là không gian ở thường gắn máy lạnh. NCT ở trong phòng máy lạnh, đột ngột bước ra bên ngoài, nóng với nhiệt độ cao hơn, sẽ hay bị choáng, xây sẩm, ngất. Tùy đáp ứng của mỗi bệnh nhân, nhiều trường hợp sốc nhiệt có thể dễ đưa tới đột qụy, tử vong.
Ngoài ra, đối với những bệnh nhân lớn tuổi có kèm theo bệnh nền tim mạch, nên khi thay đổi cơ thể phản ứng với nắng nóng có thể làm tim đập nhanh lên, bệnh nhân càng cảm thấy khó chịu; hoặc đau ngực, hoặc ảnh hưởng huyết áp khi mất nước nhiều làm tụt huyết áp… Nếu không được bù đủ nước, bệnh nhân có thể bị suy tim cấp trên nền bệnh lí tim mạch có sẵn hoặc có thể nhồi máu cơ tim…
Nhiệt độ tăng trong những tháng Hè có thể làm tăng nguy cơ tử vong ở những NCT có bệnh nền, như: Bệnh phổi mạn tính tăng nguy cơ tử vong tăng 3,7%; nguy cơ tử vong ở nhóm bệnh nhân đái tháo đường là 4%; nguy cơ tử vong do đau tim hoặc suy tim là từ 2,8 - 3,8%. Các nhà nghiên cứu thuộc ĐH Harvard (Mỹ) cũng tìm thấy, tỉ lệ tử vong ở những người trên 65 sẽ giảm 1 - 2% ở những thành phố có nhiều vùng cây xanh hơn.
Xử trí đúng mực với NCT
Với những trường hợp, khi cơ thể ra nhiều mồ hôi vì nóng không nên tắm nước lạnh ngay mà phải ngồi nghỉ ngơi chừng 30 phút, để mồ hôi khô ráo, lỗ chân lông thu nhỏ lại, không giãn ra mới được đi tắm. Vệ sinh cơ thể hằng ngày để giảm các vấn đề về nấm da.
Ước tính, cơ thể con người, nước chiếm từ 50% - 70% trọng lượng cơ thể, ở NCT nước chiếm khoảng 50% trọng lượng cơ thể. Một ngày, qua con đường tiêu hóa, con đường tiết niệu, con đường hô hấp và bài tiết qua da chúng ta thải ra trung bình 2 - 2,5 lít nước trong cơ thể. Do vậy, người lớn tuổi nên bù vừa phải từ 1,5 - 2 lít nước/ngày.
Trong những đợt nắng nóng, NCT nên uống nước đun sôi để nguội và các loại nước trái cây (nước ép trái cây, nước dừa, nước cam..) thường xuyên, với một nguyên tắc là dinh dưỡng đầy đủ vào mỗi bữa ăn, cũng như uống nước lượng nước đầy đủ cho ngày, không nên uống nước nhiều và nhanh trong cùng một lúc. Ngoài ra, người lớn tuổi tránh uống rượu cũng như các loại nước uống có chất kích thích.
Trong thời gian dịch bệnh COVID - 19 lây lan và mùa nắng nóng, hệ miễn dịch của người lớn tuổi sẽ gặp rất nhiều thử thách. Vì vậy, người chăm sóc cũng như người nhà cần chú tâm bổ sung đa dạng thực phẩm, mỗi bữa ăn nên giàu rau củ quả tươi giàu các vitamin thiết yếu như vitamin C. Đồng thời, trong những ngày nắng nóng, để giúp tăng khẩu vị cho NCT, chúng ta nên chú trọng cho NCT ăn các bữa ăn nhỏ, nhẹ và dàn trải ra trong ngày.
Bao gồm các loại trái cây và rau quả tươi như đào, mận, quả mọng, dưa hấu, mía, xoài, các loại trái cây có múi, bí ngô, bầu, dưa chuột và hành tây vì chúng dễ tiêu hóa, có đặc tính làm mát, hữu ích cho các vấn đề về dạ dày như giảm dịch vị axit và sẽ bổ sung nước cho cơ thể.
Đối với những trường hợp NCT gặp các biến cố hay bất cứ một vấn đề sức khỏe nào trong ngày nắng nóng, người nhà cần ngay lập tức liên hệ với cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời, tránh các diễn biến nặng hơn.