Hơn 15 năm nay, xóm tôi xuất hiện một cơ sở sản xuất muối sấy mang thương hiệu Ngọc Yến. Cơ sở này do ông Ba làm chủ lấy tên con gái làm thương hiệu. Năm nay, ông đã ngoài 70 tuổi nhưng sức khỏe vẫn cường tráng, thân hình rắn rỏi, tâm trí minh mẫn và có tấm lòng nhân ái bao la. Cơ sở muối sấy Ngọc Yến của ông sản xuất rất nhộn nhịp đã tạo việc làm và thu nhập ổn định hằng tháng cho gần trăm lao động trong và ngoài địa phương.

Từ nhiều năm nay, năm nào cũng vậy, ông Ba luôn trích khoản lợi nhuận từ sản xuất, kinh doanh muối sấy hỗ trợ thường xuyên 200.000 đồng/hộ/tháng cho trên 700 hộ nghèo, người già neo đơn và tài trợ 1 triệu đồng/tháng/đơn vị cho 14 đơn vị như: Hội Người mù, Hội Ðông y, Hội Chữ thập đỏ huyện… Ngoài ra, ông còn xuất tiền cất tặng nhà tình thương; hỗ trợ học bổng cho những học sinh nghèo vượt khó học giỏi; mua thẻ bảo hiểm y tế tặng hộ cận nghèo; đóng góp Quỹ vì người nghèo; nâng cấp sửa chữa cầu đường nông thôn, mua xe ô tô đưa những người ốm, đau đến viện miễn phí…

Ông Ba tặng Quỹ vì người nghèo.

Nổi bật trong năm 2020, ông Ba đã tự nguyện đóng góp vào Quỹ “Vì người nghèo” tỉnh Đồng Tháp 200 triệu đồng, trao học bổng cho học sinh khó khăn, học giỏi năm học 2019 - 2020 100 triệu đồng… Đặc biệt, trong đại dịch Covid-19, từ đầu tháng 7/2021 đến cuối năm 2021, cơ sở muối sấy Ngọc Yến tạm ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh do thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ nhưng ông Ba vẫn trích khoản tiền tiết kiệm dưỡng già của vợ chồng mình hỗ trợ đều đặn cho hàng trăm công nhân của cơ sở do ngưng việc với mức 100.000đồng/ngày/người. Đồng thời, ông Ba vẫn duy trì hỗ trợ thường xuyên cho trên 700 hộ nghèo, người già neo đơn trong huyện mỗi tháng mỗi hộ bình quân 15kg gạo, muối sấy và 50.000 đồng tiền mặt và tài trợ 1 triệu đồng/tháng/đơn vị cho gần 20 đơn vị…

Là con cháu, xóm giềng thân thiết với ông Ba nên tôi biết nhiều về gia cảnh của ông.Trước đây, gia đình ông Ba cũng có của ăn, của để, con cái đều được học hành… Nhưng, vào những năm cuối thế kỉ XX do làm ăn thua lỗ, chăn nuôi thất bại, nợ nần chồng chất, phải bán nhà, bán đất mà rời bỏ quê hương tìm kế mưu sinh nơi đất lạ quê người. Trong lúc tìm phương kiếm sống, ông được người chị ở tỉnh Tây Ninh gọi lên làm muối sấy để bán. Sau hai năm làm muối, ông đã hình thành được công thức mới phù hợp với khẩu vị của đại đa số khách hàng và được nhiều lời khen ngợi.

Trải qua hơn 6 năm làm ăn tại Tây Ninh và TP Hồ Chí Minh, đến năm 2006 ông Ba trở về quê nhà ở khóm Tân Đông A, thị trấn Thanh Bình, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp để gây dựng nên cơ sở chế biến muối sấy Ngọc Yến ngày nay. Nhìn cuốn sổ ghi số lượng và doanh số hằng năm của ông Ba, tôi không khỏi giật mình. Từ chỗ chỉ sản xuất được 40 tấn/năm (2007), đến năm 2014, cơ sở muối sấy Ngọc Yến đã cán mốc 500 tấn với doanh thu hơn 15 tỉ đồng. Cuối năm 2014, ông Ba đầu tư xây dựng thêm cơ sở 2 với sân phơi muối đạt tiêu chuẩn y tế quốc gia trên diện tích 1.000m2. Qua năm 2015, cơ sở đã sản xuất và tiêu thụ cả nghìn tấn muối sấy, đưa doanh thu lên trên 20 tỉ đồng, đạt lợi nhuận gần 4 tỉ đồng. Năm 2019 và năm 2020, mỗi năm cơ sở đã sản xuất và tiêu thụ gần 2.000 tấn muối sấy, đưa doanh thu lên trên 75 tỉ đồng, đạt lợi nhuận khoảng 15 tỉ đồng. Năm 2021, do ảnh hưởng dịch Covid-19, nhưng cơ sở của ông Ba vẫn có doanh thu và lợi nhuận…

Vào năm 2017, ông Ba cùng với hai con rể tự mày mò, sáng chế thành công hệ thống máy sấy muối bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Chỉ với 100 triệu đồng, ba cha con ông đã nghiên cứu chế tạo máy sấy muối ớt ướt sử dụng hiệu quả không thua máy sấy “chuyên dụng” đang bán trên thị trường có giá trên 1 tỉ đồng. Cơ sở muối sấy Ngọc Yến đã lắp đặt được 12 chiếc máy sấy loại này hoạt động hết công suất nhưng vẫn chưa đủ cung cấp cho thị trường.

Việc chế tạo thành công hệ thống máy sấy muối, ông Ba vinh dự nhận được giải B - Giải thưởng Hội thi Sáng tạo kĩ thuật tỉnh Đồng Tháp lần thứ 14 năm 2016 - 2017 do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật tỉnh tổ chức và được vinh danh là 1 trong 74 nhà sáng tạo toàn quốc, nhận giải thưởng “Sách vàng Sáng tạo Việt Nam”, được Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cấp Bằng chứng nhận vì đã có công trình “Máy sấy muối ớt ướt”. Không dừng lại, ông Ba còn tự nghiên cứu, tìm tòi, cải tiến và nâng cấp thành công hai máy sấy muối vận hành bằng điện trở 3 pha, với kinh phí đầu tư mỗi máy khoảng 50 triệu đồng, giảm hơn nửa kinh phí đầu tư so với máy sấy trước. Máy có tên “Máy sấy muối công nghệ - Model: MSNY 2021”. Ông cho biết: Hiệu quả của máy này khi vận hành, sản phẩm muối nằm gọn trong lòng kiếng nên nhiệt độ không thoát ra ngoài, mau được sấy khô hơn; công nhân không bị ảnh hưởng sức nóng tỏa ra. Bình quân một máy cho ra 550 kg muối thành phẩm chỉ mất 8 giờ, tăng hơn máy sấy muối ớt ướt là 50kg và tăng doanh thu lên 250.000đồng/máy”. Ông Ba đã tiếp tục chế tạo thêm 10 máy sấy loại chạy bằng điện năng để thay thế toàn bộ hệ thống máy cũ, nâng cao chất lượng sản phẩm, được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tôn vinh danh hiệu “Nhà khoa học của Nhà nông”.

Có "của ăn của để", ông Ba không giữ lại để hưởng thụ cho riêng mình mà dành phần đáng kể đóng góp cho các hoạt động từ thiện xã hội. Hơn 15 năm qua, tổng giá trị tiền và vật chất mà ông đã làm công tác thiện nguyện lên đến 12 tỉ đồng. Ông tâm sự: “Ðời tôi từng khổ nhiều nên tôi rất hiểu và muốn chia sẻ với những cảnh khổ của người khác”.

Có rất nhiều nhà lãnh đạo, nhà báo và các văn nghệ sĩ… đã dành những lời khen ngợi, biểu dương, tôn vinh, ca tụng ông Ba xóm tôi, nổi bật là danh hiệu cao quý là “Vua muối sấy Việt Nam”.