Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA), đã đến lúc cần điều chỉnh và phân cấp lại đối tượng mua NƠXH. Đồng thời, cần nới một số điều kiện về cư trú, thu nhập để người có nhu cầu tiếp cận được và thực hiện mua NƠXH dễ dàng hơn.

Tại một số hội thảo góp ý về dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), nhiều ý kiến cho rằng, quy định về đối tượng hưởng chính sách về NƠXH cần sửa đổi theo hướng mở rộng đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ NƠXH (được thuê, thuê mua, mua) với tiêu chí đơn giản, dễ nhận biết, giảm tối đa các yêu cầu về giấy tờ, thủ tục hành chính như tình trạng chỗ ở, mức thu nhập…

Các chuyên gia cho rằng, cần tính toán kĩ chính sách nhà ở cho các đối tượng khác nhau như người có thu nhập thấp ở đô thị và nông thôn, người thuộc diện tái định cư, lực lượng vũ trang, người lao động, sinh viên…, xây dựng tiêu chí phù hợp, cụ thể, bình đẳng.

Bởi, hiện nay điều kiện để có thể mua NƠXH đó là mọi thành viên trong gia đình không thuộc diện nộp thuế thu nhập cá nhân, tức thu nhập không quá 11 triệu đồng/tháng. Nhưng với gia đình có 2 con nhỏ, nếu tổng thu nhập 2 vợ chồng không quá 22 triệu đồng thì riêng chi phí thuê nhà, ăn uống sinh hoạt và tiền đóng học cho con cũng đã gần hết thu nhập.

Trong khi đó, nếu mua NƠXH, bắt buộc đã phải có chút tích lũy. Nếu mua NƠXH khoảng 1,5 tỉ đồng, thanh toán tối thiểu từ 20-30% tương đương từ 300-450 triệu đồng, phần còn lại vay ngân hàng khoảng trên 1 tỉ đồng thì mỗi tháng trung bình trả khoảng 10 triệu đồng.

Như vậy, nếu mua nhà với thu nhập không quá 22 triệu đồng/tháng thì khách hàng lại khó có thể chứng minh được điều kiện mua nhà hoặc đủ điều kiện thì cũng phải cân đối tài chính hết sức khi một nửa thu nhập đã trả cho khoản vay ngân hàng.

TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đề xuất, cần xem xét mở rộng đối tượng được thụ hưởng NƠXH, đặc biệt là đối tượng thu nhập trung bình thấp. Ngoài ra, dự thảo Luật nên bỏ quy định điều kiện để được mua, thuê mua NƠXH là phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập từ tiền công, tiền lương…

Bộ Xây dựng thông tin, hiện nay, dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi đã được Chính phủ trình Quốc hội khóa XV cho ý kiến tại Kì họp 5 và dự kiến thông qua tại Kì họp thứ 6, theo đó tại Điều 73 dự thảo Luật, ngoài những đối tượng đang được quy định tại Luật Nhà ở năm 2014 đã bổ sung thêm 1 nhóm đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH: Doanh nghiệp, hợp tác xã trong khu công nghiệp thuê nhà lưu trú công nhân.

Hiện Chính phủ vẫn đang tiếp thu, chỉnh lí Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Trong số đó có việc hoàn thiện đề xuất sửa đổi các chính sách liên quan đến quỹ đất dành để phát triển NƠXH; lựa chọn chủ đầu tư dự án NƠXH; ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NƠXH để cho thuê, cho thuê mua, bán; xác định giá bán, giá cho thuê, giá cho thuê mua NƠXH...

Các nội dung này nhằm khuyến khích, đẩy mạnh đầu tư, phát triển NƠXH và bảo đảm giá NƠXH ở mức vừa phải để cán bộ, công nhân, người lao động có thu nhập thấp có điều kiện mua nhà ở, ổn định cuộc sống…