Tuyên bố mới nhất của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) về Ngày Dân số Thế giới năm nay đã nhấn mạnh: Đại dịch COVID-19 có thể có những tác động lâu dài đối với vấn đề dân số. Với một số người, đại dịch đã dẫn đến quyết định trì hoãn việc có con. Với một số người khác thì do gián đoạn trong tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe nên có thai ngoài ý muốn.

Trao đổi với báo chí về chủ đề này, bà Naomi Kitahara - Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam cho biết: Trong năm COVID-19 thứ hai, một số nước trên thế giới đang phục hồi và hy vọng quay trở lại trạng thái bình thường, trong khi những quốc gia khác vẫn đang phải vật lộn trong cuộc chiến chống virus SARS-CoV-2.

Bà Naomi Kitahara - Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam trao bộ đồ thiết yếu cho phụ nữ tỉnh Bắc Giang, Băc Ninh và TP. Hồ Chí Minh, những nơi chịu ảnh hưởng nặng nề của đợt Covid-19 lần thứ 4. Ảnh: UNFPA

Mặc dù chúng ta chưa có được một bức tranh tổng thể về tác động của COVID-19 đối với mức sinh, nhưng xu hướng này đã gây mối quan tâm đáng ngại về khả năng bùng nổ dân số hay sụt giảm tỷ suất sinh.

Điều đáng lo ngại là khi phụ nữ không thể thực hiện được quyền sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục (SKSS và SKTD). Nguyên nhân có thể là do gián đoạn các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hoặc do phân biệt đối xử về giới đã ngăn cản họ trong tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, sử dụng các biện pháp tránh thai hoặc quyết định có quan hệ với bạn tình hay không.

Một xã hội lành mạnh và hiệu quả là một xã hội mà ở đó phụ nữ có thể có đầy đủ thông tin để đưa ra lựa chọn của mình liên quan đến SKSS & SKTD và khi họ được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ cho các lựa chọn của mình. Một người phụ nữ khi làm chủ được cơ thể của mình thì đồng thời cũng sẽ đạt được tiến bộ trong học tập, sức khỏe, thu nhập và an toàn. Người phụ nữ cũng như gia đình của mình sẽ có nhiều cơ hội để phát triển.

COVID-19 đã làm lộ rõ sự bất bình đẳng và sự yếu kém của hệ thống chăm sóc sức khỏe của một quốc gia và giữa các quốc gia. Khủng hoảng này đã làm cho nhiều hệ thống chăm sóc sức khỏe quá tải phải thu hẹp các dịch vụ SKSS & SKTD, vốn vẫn thường bị coi là không thiết yếu. Mặc dù các dịch vụ này là quyền con người, nhưng chúng đã bị bỏ qua vì những mối quan tâm “cấp bách” khác. Dưới áp lực kinh tế và cắt giảm ngân sách, có nguy cơ là nhiều quốc gia có thể sẽ không khôi phục lại những dịch vụ này.

Nhân ngày Dân số Thế giới, chúng ta hãy hành động để xóa bỏ những khoảng cách này vì các dịch vụ SKSS & SKTD là hết sức thiết yếu. Nếu hệ thống chăm sóc sức khỏe có bị khó khăn tới đâu thì những dịch vụ này cũng không thể bị coi nhẹ. Bất cứ sự trì hoãn nào cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống của phụ nữ và trẻ em gái. Những hậu quả đó có thể kéo dài trong suốt cuộc đời của họ.

Hãy cùng hành động để bảo vệ quyền được quyết định sinh con và thời điểm sinh. Hãy cùng hành động vì quyền và sự lựa chọn của phụ nữ và trẻ em gái.