Báo cáo về công tác thi hành án năm 2019, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, tổng số việc phải thi hành là 960.656 việc. Trong đó, số việc có điều kiện thi hành là 737.979, số việc thi hành xong là 579.888. Tổng số tiền phải thi hành là trên 251.435 tỉ đồng. Trong đó, số tiền có điều kiện thi hành là trên 148.903 tỉ đồng; đã thi hành xong trên 52.808 tỉ đồng. Số chuyển kì sau là 380.768 việc, tương ứng với số tiền trên 198.627 tỉ đồng. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng sai sót, vi phạm trong nghiệp vụ thi hành án dân sự (25 trường hợp); chưa có cơ chế cưỡng chế thi hành án đối với các trường hợp không tự nguyện chấp hành án hành chính. Kết quả tổ chức thi hành các việc liên quan đến tội phạm tham nhũng, kinh tế còn thấp…

Nguyên nhân của tình trạng này là do số việc, tiền thụ lí ngày càng nhiều và tiếp tục tăng cao (tăng 97,21% về tiền); số việc, tiền tồn đọng nhiều năm, chưa có điều kiện thi hành ngày càng lớn. Trong nhiều vụ án kinh tế - tham nhũng giá trị phải thi hành rất lớn nhưng tài sản bảo đảm quá thấp. Hoạt động tín dụng tại một số ngân hàng còn thiếu chặt chẽ. “Trên 90% bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính thuộc lĩnh vực quản lí Nhà nước về đất đai, có tính chất phức tạp. Năng lực, kĩ năng làm việc của một số chấp hành viên còn hạn chế. Công tác phối hợp có nơi, có lúc chưa thực sự hiệu quả”, Bộ trưởng Lê Thành Long đánh giá.

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí

Báo cáo về công tác điều tra năm 2019, Viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Minh Trí nêu rõ: Số vụ tham nhũng được khởi tố, điều tra tăng 3,9% so với năm trước. Trong đó, số vụ án do Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao khởi tố tăng 54,5%. Tiến độ điều tra, truy tố tăng trên 4,1% chỉ tiêu Quốc hội, vượt 18,2% kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng. Viện KSND tối cao đã yêu cầu và áp dụng các biện pháp tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, ngăn chặn giao dịch tài sản giá trị trên 20.000 tỉ đồng. Tỉ lệ thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt tăng 7,4%. Viện KSND tối cao kiến nghị Quốc hội có cơ chế xử lí và sớm thu hồi các tài sản Nhà nước bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng, kinh tế, tránh tình trạng đóng băng tài sản gây thất thoát và nhiều hệ lụy khác.

Thảo luận tại hội trường về công tác phòng, chống tham nhũng, đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định) đánh giá cao việc điều tra, khám phá và đưa ra truy tố, xét xử nhiều vụ án tham nhũng lớn, đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống tham nhũng và tạo sự đồng thuận trong Nhân dân. Một số vụ án tham nhũng được cơ quan tố tụng chứng minh yếu tố tham nhũng, yếu tố chiếm đoạt, hành vi đưa và nhận hối lộ để xử lí nghiêm minh như vụ Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn với số tiền lên tới hàng triệu USD. Lần đầu tiên trong lịch sử tư pháp Việt Nam, các bị cáo thừa nhận hành vi nhận hối lộ với số tiền lớn đến như vậy. Cũng theo nữ đại biểu, vẫn còn nhiều vụ án lớn mà dư luận nghi ngờ có dấu hiệu tham nhũng, nhưng cơ quan tố tụng không chứng minh được hành vi đưa, nhận hối lộ nên phải xử lí về tội phạm kinh tế. Việc chứng minh này rất khó vì các đối tượng thường tìm mọi cách che giấu hành vi đưa, nhận hối lộ; đa phần chỉ chứng minh khi phạm tội quả tang mà khó chứng minh qua án truy xét.

Bà Hoa đề nghị Chính phủ giao Tổng Thanh tra Chính phủ tổng kết đánh giá, chỉ rõ nguyên nhân, rút ra bài học, đề ra giải pháp khắc phục phòng ngừa tham nhũng trong thời gian tới. “Xử lí nghiêm tội phạm tham nhũng là rất tốt, nhưng sẽ tốt hơn nếu có những biện pháp phòng ngừa từ xa, từ gốc rễ vấn đề có thể nảy sinh tham nhũng, đó mới là giải pháp căn cơ”, đại biểu nhấn mạnh.